NWO heeft 25 miljoen euro beschikbaar gesteld om de overstap van internationale toponderzoekers naar Nederland te faciliteren. Later deze zomer gaat de call open van het zogenoemde Tulp Fonds, zoals het nieuwe fonds gaat heten. Met het fonds kunnen gerenommeerde internationale wetenschappers van buiten de EU hun onderzoek voortzetten aan een Nederlandse onderzoeksinstelling. Kennisinstellingen kunnen toponderzoekers of -talenten, die vanwege de groeiende bedreigingen voor academische vrijheid hun werk hier in Nederland willen voortzetten, voordragen om in aanmerking te komen voor financiering.
Toponderzoekers of -talenten met een eigen onderzoekslijn kunnen door Nederlandse onderzoeksorganisaties worden voorgedragen om bij hen het onderzoek voort te zetten. Voor zowel de toponderzoeker als het toptalent geldt dat de kwaliteiten van de onderzoeker internationaal gezien ver uitstijgen boven wat gebruikelijk is binnen de internationale peer group. Per onderzoeker ontvangt de onderzoeksinstelling maximaal € 1.000.000 aan subsidie, die in de komende paar jaar moet worden besteed. (DW)
Niet bekende kunstverzamelaar Pieter van Ruijven, maar zijn vrouw Maria de Knuijt was de grootste opdrachtgever van de zeventiende-eeuwse schilder Johannes Vermeer, ontdekten twee UvA-onderzoekers. Kunsthistorici Judith Noorman en Piet Bakker kwamen erachter dat de Delftse De Knuijt, dochter van een plaatselijke textielhandelaar, onder andere opdracht gaf tot het bekende werk Het meisje met de parel. Uit de door de UvA-historici onderzochte documenten blijkt een bijzondere band tussen De Knuijt en haar stadgenoot Vermeer: ze liet de kunstenaar bijvoorbeeld een forse som geld na. ‘De Knuijt was een bijzonder goed gedocumenteerde kunstliefhebber die Vermeer de tijd en vrijheid gaf om zijn artistieke ambities na te jagen,’ stellen Bakker en Noorman. Zij willen met hun onderzoek onder andere de volgens hen onderbelichte rol van vrouwen in de geschiedenis zichtbaar maken. (TM)
De aanstaande verkozen rector van de Universiteit Gent, Petra de Sutter, krijgt een eredoctoraat van de UvA. Dit heeft De Sutter zelf op LinkedIn gezet, samen met een kopie van de felicitatiebrief van rector magnificus Peter-Paul Verbeek. Petra de Sutter (1963) heeft een lange staat van dienst in de wetenschap en in de politiek. Ze was bovendien de eerste transgender minister van Europa: op haar veertigste besloot ze een geslachtsverandering te ondergaan.
De Sutter is buitengewoon hoogleraar in de gynaecologie aan de Universiteit Gent (UG) en was tot 2019 hoofd van de afdeling Reproductieve Geneeskunde van het Universitair Ziekenhuis Gent. In 2014 werd ze politiek actief voor de Vlaamse ecologische partij Groen en nam ze zitting in de Parlementaire Vergadering van de Raad van Europa. Ze zetelde van 2019 tot 2020 in het Europees Parlement en was daarna iets meer dan vier jaar vicepremier. Op 1 oktober 2025 start ze als rector van de UG. In januari krijgt zij haar eredoctoraat van de UvA ter gelegenheid van de dies natalis, die komend jaar wordt gevierd op donderdag 15 januari. (DW)
De gemeente Amsterdam maakt vanaf deze maand de omgeving van de UvA in een proefperiode van een jaar rookvrij. Het gaat voornamelijk om het gedeelte van de Roetersstraat van de Sarphatistraat tot de Nieuwe Keizersgracht. Dat betekent dat op populaire rokersplekken als de hoek van de Nieuwe Achtergracht voor koffiehuis Lebkov personen niet meer dienen te roken. De gemeente zet daarbij echter geen politie of handhaving in. ‘De verantwoordelijkheid voor het aanspreken ligt uiteindelijk bij de buurtbewoners die oorspronkelijk het initatief tot de zone namen,’ laat initatiefnemer en lid van Stadsdeelcommissie Centrum Michel van Wijk weten.
Ook op veelgebruikte rokersplekken op de stoep voor studentenbioscoop Kriterion en café de Krater, voor de UB in REC-E, behoren rokers geen sigaret meer op te steken. Na 18.00 uur geldt de nieuwe rookvrije zone echter niet. Ook de rokersspot bij REC-V aan de Valckeniersstraat, een maas in de UvA-regelgeving over roken, wordt rookvrij. De nieuwe zone beslaat verder nog de zijstraten van de Roetersstraat richting de Weesperstraat.
‘Doel is nagaan of het ‘rookverbod’ werkt op basis van vrijwilligheid en sociale bemoediging,’ stelt initatiefnemer en buurtbewoner Van Wijk in een verklaring. Met markeringen op de grond zal de rookvrije zone worden aangegeven. In de eerste week van september volgt een officiële opening van het rookvrije gebied met wethouder Alexander Scholtens. (TM)
In de Hortus Botanicus Amsterdam is afgelopen week een nieuw kunstwerk onthuld ter nagedachtenis aan de Nederlandse bioloog, botanicus en een van de eerste genetici Hugo de Vries (1848-1935), hoogleraar plantenfysiologie aan de UvA. Het kunstwerk bestaat uit een stilleven met voorwerpen die verwijzen naar het werk van deze Nederlandse bioloog, botanicus en een van de eerste genetici.
Op een werktafel liggen een boek met voorwerpen die gebruikt worden in het botanisch onderzoek als een handloep, een determineernaald, een pincet, een potlood, een scalpel, een meetlat, een kwastje en een een microscoopglaasje. Op het boek staat een laboratoriumglas waarin zich een grote teunisbloem bevindt. De Vries deed veel onderzoek naar deze plant omdat hij bij deze plant sprongsgewijze veranderingen vond waarvan hij dacht (later bleek abusievelijk) dat die met biologische mutaties te maken hadden. Het kunstwerk werd gemaakt door Gijs Assmann. (DW)
In een Kamerbrief heeft demissionair minister van OCW Bruins vandaag aangegeven dat hij de Toets Anderstalig Onderwijs (TAO) voor het bestaande opleidingsaanbod uit het wetsvoorstel Internationalisering in Balans (WIB) gaat halen. In plaats daarvan omarmt de minister het zelfregieplan van universiteiten om internationalisering in balans te brengen, zoals ook een ruime Kamermeerderheid via een motie wenste. De minister heeft die motie nu dus overgenomen, maar geeft daarbij wel enkele randvoorwaarden aan: zo moet bijvoorbeeld worden geïnventariseerd welke bestaande opleidingen anderstalig zijn volgens de definitie uit de WIB. De minister verwacht eind 2025 de nota van wijziging van de WIB naar de Kamer te sturen. Wat dit betekent voor de opleiding psychologie is nog onduidelijk: de universiteiten gaven eerder aan akkoord te gaan met opheffing van de Engelstalige bachelor als de TOA uit de WIB zou worden gehaald. Dat gebeurt dus nu. De aanmelding van het aantal internationale studenten blijft verder gewoon dalen, zowel op de UvA als aan andere algemene universiteiten. (DW)
UvA-hoogleraar Holocaust- en genocidestudies Uğur Üngör is 17 augustus te gast in het tv-programma Zomergasten. In dat langlopende interviewprogramma praten bekende Nederlanders over door hen gekozen beeldfragmenten. Hoogleraar en NIOD-onderzoeker Üngör kwam de laatste jaren geregeld in de media om te spreken over de situatie in Gaza. Onlangs was Üngör in Folia kritisch op de stelling van UvA-rector Peter-Paul Verbeek dat Israël ‘geen genocide, maar genocidaal geweld’ op de Palestijnen pleegde. Volgens Üngor is er wel degelijk sprake van een genocide in Gaza. In Zomergasten wordt hij geïnterviewd door de Belgische schrijver Griet op de Beeck. (TM)
Het aanbod van kleine kamers in de particuliere huursector in studentensteden nam het afgelopen jaar met bijna 30 procent af tot 5.800 woningen. Dat blijkt uit een analyse van het NRC op basis van cijfers van online huurplatform Rent.nl. In Amsterdam daalde het aanbod van een huurwoningen kleiner dan 25 m2 met 42 procent: van ruim 1.600 woningen naar minder dan 1.000.
Een ‘zeer zorgelijke situatie’ zegt Maaike Krom van de landelijke studentenvakbond LSVB in NRC. ‘We zien dat veel studenten grote moeite hebben met het vinden van een kamer. Dit is slecht voor hun toekomstperspectief en de toegankelijkheid van het onderwijs.’
Reden van de daling is de regulering van de huursector. Afgelopen jaar verkochten beleggers hun huurwoningen massaal omdat ze er door de regulering minder aan verdienden. (SvdB)
Ook na het afronden van haar bachelor PPLE blijft prinses Amalia verbonden aan de UvA. Ze vervolgt haar studie na de zomer namelijk met een bachelor Nederlands Recht. De prinses combineert die bachelor aan de UvA de komende twee jaar met een werkstudentprogramma van Defensie. Bij Defensity College krijg Amalia een militaire opleiding waarbij ze een paar keer jaar op oefening gaat. In verband met de botbreuk in haar bovenarm die de zij recent opliep bij een val van haar paard kan de prinses echter niet direct aan alle fysieke onderdelen van die opleiding deelnemen. (TH)