Het gaat niet goed met de financiën van de universiteiten, blijkt uit de jaarlijkse Onderwijsbarometer, uitgevoerd door EY. Dit meldt ScienceGuide vandaag. In de Onderwijsbarometer onderzoekt het consultancybureau verschillende aspecten van de financiën en bedrijfsvoering van de veertien publieke universiteiten, waaronder rendement, solvabiliteit, liquiditeit, personeelsbeleid en huisvestingskosten. De onderzoekers van EY hebben gebruikgemaakt van de jaarrekeningen van 2023. Daarnaast zijn de meerjarenprognoses bestudeerd. Een belangrijke oorzaak van deze financiële druk is de stijging van de personeelskosten, die in 2023 met ongeveer 11 procent toenamen ten opzichte van het voorgaande jaar.

Uit het EY-onderzoek blijkt dat de Nederlandse universiteiten in 2023 voor het eerst in jaren gezamenlijk een negatief rendement van gemiddeld 1,1 procent hebben behaald. Dat komt neer op een verlies van ruim 100 miljoen euro. Het lijkt de start te zijn van een aantal financieel uitdagende jaren, concludeert EY. Overigens zei directeur Financiën van de UvA Erik Boels deze week in een podcast dat de UvA er financieel goed voor staat, ook al schrijven alle faculteiten voor komend jaar rode cijfers. (DW)

Wie in de laatste maanden van 2024 nog een artikel wil publiceren dat voor iedereen beschikbaar is (open access) krijgt zelf de rekening. De limiet aan afgekochte open acces artikelen die universiteiten met uitgevers hebben vastgesteld voor 2024 is namelijk bereikt. Dat is niet voor het eerst, afgelopen jaren werd die limiet ook in oktober bereikt.

Voor uitgevers Springer en Lippincott Williams & Wilkins is de limiet naar verwachting begin oktober al bereikt. Voor uitgevers Taylor & Francis en Oxford University Press geldt dat vermoedelijk vanaf eind november.

Open acces publiceren is nog wel mogelijk, al ontvangt de onderzoeker dan de rekening. Een andere optie is om het artikel op de traditionele manier te publiceren, waarna het achter een betaalmuur staat. Een derde optie is om even te wachten. Vanaf 1 januari 2025 kunnen Nederlandse auteurs namelijk wel weer kosteloos gebruik maken van open acces publiceren bij bovengenoemde uitgevers. (SvdB)

Pro-Palestijnse demonstranten hebben vanochtend de ingang van het bestuursgebouw van de Universiteit Utrecht (UU) aan de Heidelberglaan geblokkeerd. Er waren Palestijnse vlaggen te zien en mensen riepen ‘Free Palestine’. Utrecht Student Encampment, een groep studenten uit Utrecht die zich inzet voor de belangen van Palestijnen, heeft de blokkade mede ondertekend. Volgens een woordvoerder van de UU is daaruit af te leiden dat de demonstranten studenten zijn van de universiteit. De UU adviseerde medewerkers vanwege de blokkade vandaag thuis te werken. De actievoerders eisen, zo stelt de woordvoerder, dat de UU Universiteit Utrecht zich inzet ‘tegen de Israëlische bezetting en voor de Palestijnse vrijheid’. Rond 13.00 uur werd de blokkade opgeheven. De demonstranten vertrokken toen met een groep van ongeveer veertig mensen. Morgen is er (opnieuw) een demonstratie, dan ook aan de UvA. Onder de naam National walk-out for Palestine is er om 11 uur een walk-out gevolgd door een ‘lawaaidemonstratie’ op de REC en Science Park. (DW)

Zoals elk jaar kunnen medewerkers van de UvA zich weer laten inenten tegen de griep. Dat kan nog tot en met 14 oktober.op de Roeterseilandcampus en op Science Park. Via deze link (intranet UvA) is te bekijken op welke datum er waar ingeënt wordt en kan een afspraak worden gemaakt. (IS)

De UvA heeft de afgelopen week een grote hoeveelheid muziekopnames teruggegeven aan de provincie Oost-Nusa Tenggara in Indonesië. De collectie werd in de jaren 1930 opgenomen door de in toenmalig Nederlands-Indië aangestelde overheidsmusicoloog Jaap Kunst. Tijdens zijn reizen door het land nam hij lokale muziek en inheemse muziekinstrumenten op. Die opnames verkocht zijn weduwe in 1960 aan de universiteit.

UvA-musicoloog Barbara Titus spreekt na het digitaal overdragen over een historisch moment. ‘Deze muzikale uitingen die een eeuw lang vrijwel niet toegankelijk waren, zijn nu weer beschikbaar voor brongemeenschappen in Indonesië.’ De geluids- en filmopnames droeg de universiteit over als onderdeel van een internationaal project gericht op het openstellen van koloniale geluidscollecties uit Zuidoost-Azië.(TM)

Bij Cursor, het universiteitsblad van de TU Eindhoven, heeft de universiteitsraad ingestemd met het nieuwe redactiestatuut. Hiermee is opnieuw de onafhankelijkheid van het medium gewaarborgd, schrijft Cursor op haar website. ‘Een belangrijke wijziging ten opzichte van het oude statuut is dat gevoelige artikelen niet meer vóór publicatie hoeven te worden voorgelegd aan de redactieraad. De hoofdredacteur is verantwoordelijk voor alles wat Cursor publiceert en legt over het journalistieke functioneren (achteraf) verantwoording af aan de redactieraad.’

In oktober vorig jaar ging de site uit protest op zwart nadat de redactie zich beperkt voelde in de persvrijheid en nadat de hoofdredacteur uit zijn functie was gezet. Een onderzoekscommissie concludeerde in juni dat het College van Bestuur (CvB) van de TU/e de interne regels geschonden bleek te hebben ten aanzien van de persvrijheid van Cursor. (IS)

Volgens minister Van Weel (VVD) kunnen maskers bij demonstraties al verboden worden. De Wet op openbare manifestaties geeft deze mogelijkheid al, zei hij woensdag in een Kamerdebat volgens de Volkskrant. Deze wet ‘geeft burgemeesters de mogelijkheid om beperkingen te stellen aan demonstraties als wanordelijkheden dreigen. Daarmee kan al veel, zoals het verbieden van gezichtsbedekkende kleding om te voorkomen dat gemaskerde raddraaiers zich mengen onder demonstranten,’ aldus de minister. Hij geeft aan de komende tijd het gesprek met burgemeester en demonstrerende partijen hierover aan te gaan. (IS)  

De inzet van politiehonden tijdens de pro-Palestinademonstraties aan de UvA afgelopen mei, onder andere bij de ontruiming van het Binnengasthuisterrein, was geheel geoorloofd. Zo stellen burgemeester Femke Halsema en wethouder Dirk de Jager (Dierenwelzijn) in beantwoording op schriftelijke vragen over de inzet van honden, bericht AT5. Raadslid Anke Bakker (Partij voor de Dieren) vroeg zich af of het agressieve gedrag van de honden met hard geblaf mogelijk kwam door angst of pijn bij de dieren. Haar partij is tegen de inzet van dieren ‘als levende wapenstokken’.

Volgens Halsema en De Jager krijgen de aangelijnde honden echter goede begeleiding en worden ze regelmatig gekeurd. ‘Bij tekenen van stress of ongemak wordt er ingegrepen.’ Daarbij kunnen de honden de-escalerend werken of groepen verplaatsen, stellen ze. Wel hebben de honden een hoge mate van ‘inzetdrift’, waarbij de dieren indien nodig bijten. De burgemeester stelt dat de politiehonden echter nauwelijks bijten en ook geen demonstranten zouden hebben gebeten. Een enkele hond beet wel een agent in zijn arm, hoewel dat ‘niet gangbaar is’ en gebeurde ‘in de hectiek’. (TM)

De Landelijke Studentenvakbond (LSVb) roept studenten op om te demonstreren tegen de aangekondige langstudeerboete in het hoger onderwijs. Dat is de boete die het kabinet wil opleggen aan studenten die niet tijdig afstuderen. De demonstratie vindt plaats op vrijdag 18 oktober om 12:00 uur op de Koekamp in Den Haag.

Voorzitter van de LSVb, Abdelkader Karbache, is niet te spreken over de voorgenomen plannen. De boete zou leiden tot twijfels over studiekeuze, het afronden van de studie en financiële onzekerheid bij studenten. ‘Je gooit als overheid je eigen ruiten in, want concreet betekent dat: minder handen in de zorg, in de techniek en voor de klas,’ zegt Karbache tegen Trouw.

De herinvoering van de langstudeerboete is onderdeel van de bezuinigingsplannen van OCW-minister Bruins voor het hoger onderwijs. Studenten die te lang over hun studie doen, zullen onder dit systeem een boete moeten betalen in de vorm van hoger collegegeld. Dit komt neer op een verhoging van het collegegeld met 3.000 euro per jaar per langstudeerder. Daarnaast loopt de tijdelijke koopkrachtcompensatie voor studenten af. Vanwege inflatie en hoge energieprijzen kregen studenten het afgelopen jaar extra geld bovenop de basisbeurs. Uit cijfers van het Nibud blijkt dat uitwonende studenten dit jaar maandelijks ongeveer 113 euro minder te besteden hebben. (JK)