In Abu Dhabi wordt vanavond de jaarlijkse International Prize for Arabic Fiction (IPAF) uitgereikt. Gelijktijdig bespreekt aan de UvA een panel van arabisten tijdens een ‘nadwa’ de zes genomineerde boeken. Drie vragen aan organisator en Acmes-directeur Robbert Woltering.
De literaire nadwa, of discussiebijeenkomst, wordt dit jaar voor de tweede keer georganiseerd door het Amsterdam Center for Middle Eastern Studies (Acmes) van de UvA. Zes arabisten bediscussiëren samen met het publiek de genomineerde romans en kiezen een eigen favoriet, waarna Skype-contact met Abu Dhabi wordt gemaakt om te spreken over de officiële uitslag.
Robbert Woltering
De IPAF - ook wel de Arabische Booker Prize genoemd - is een van de belangrijkste literatuurprijzen in de Arabische wereld. Het doel van de prijs is om de internationale belangstelling voor Arabische literatuur te vergroten en vertaling te stimuleren. De nadwa in Amsterdam is vooral bedoeld om Nederlandse arabisten te motiveren om Arabische literatuur te lezen en daarover gedachten uit te wisselen.
Na de juryselectie van een longlist van zestien boeken uit negen verschillende Arabische landen, zijn zes boeken gekozen voor de shortlist, waaruit morgen in Abu Dhabi de uiteindelijke winnaar zal worden gekozen. De boeken komen uit Marokko, Syrië, Egypte en Irak.
Vorig jaar was de Iraakse roman Ya Mariam de favoriet in Amsterdam. De jury in Abu Dhabi benoemde echter The Bamboo Stalk van de Saoedische schrijver Saud al-Sanusi tot winnaar, welke verhaalt over de omstreden positie van gastarbeiders in de Golfstaten.
Ook dit jaar staan in verschillende romans politieke en maatschappelijke kwesties centraal. Zo gaat No Knives in this City’s Kitchens van de Syrische schrijver Khaled Khalifa over de totale ontwrichting van een Syrische familie door tirannie en angst gedurende de laatste decennia van de twintigste eeuw. Khalifa heeft al verschillende prijzen gewonnen en over zijn laatste roman wordt gezegd dat deze taboedoorbrekend is en het belang van de Arabische opstanden onderstreept.
De shortlist laat ook zien dat vernieuwende schrijfstijlen en het relatief onbekende genre van de thriller worden aangemoedigd. Zo vermengt de Egyptische auteur Ahmed Mourad in The Blue Elephant thriller-elementen met surrealisme en een cinematografische schrijfstijl.
Een van de panelleden merkte tijdens de nadwa in 2013 op dat politiek oververtegenwoordigd is in de Arabische literatuur. Geldt dit voor genomineerde romans van dit jaar?
Woltering: 'Het klopt dat Arabische literatuur doortrokken is van maatschappelijke en politieke kwesties en in mindere mate van meer abstracte, universele onderwerpen. Maar dat komt ook omdat de dagelijkse realiteiten extreem zijn in de Arabische wereld, zoals de positie van gastarbeiders in de Golfstaten laat zien. Toch is het verkeerd als we slechts naar de politieke boodschap kijken van literatuur. Als een roman enkel een politieke boodschap heeft, is het gewoon een slecht boek.'
Zie je een verandering in de literatuur uit de Arabische wereld sinds de Arabische lente?
'Ik denk dat het daar nog te vroeg voor is. Wel is er al langer een ontwikkeling gaande in de Arabische literatuur om geen grote ideologische verhalen meer te vertellen, maar de nadruk te leggen op het individu in al zijn bijzonderheid en gebrekkigheid. Dat zie ik ook terug in de zes genomineerde boeken.'
Verwacht je dit jaar opnieuw verschillende favorieten in Amsterdam en Abu Dhabi?
'De kans is groot dat er volgens het panel in Amsterdam geen roman is die er duidelijk uitspringt. A Rare Blue Bird that Flies with Me van de Marokkaanse auteur Youssef Fadel heeft al een prijs gewonnen en is een mooi en goed geschreven verhaal. Toch denk ik dat Khalifa’s roman over Syrië grote kans heeft om te winnen in Abu Dhabi. Hoewel het boek niet zo progressief is als het pretendeert. Er worden weliswaar gevoelige onderwerpen als homoseksualiteit aangesneden, maar uiteindelijk is de roman niet taboedoorbrekend.'
De nadwa vindt plaats op 29 april om 17.00 uur in de VOC-zaal van het Bushuis en is open voor iedereen die geïnteresseerd is in de hedendaagse Arabische literatuur. Aanmelden kan hier.
De literaire nadwa, of discussiebijeenkomst, wordt dit jaar voor de tweede keer georganiseerd door het Amsterdam Center for Middle Eastern Studies (Acmes) van de UvA. Zes arabisten bediscussiëren samen met het publiek de genomineerde romans en kiezen een eigen favoriet, waarna Skype-contact met Abu Dhabi wordt gemaakt om te spreken over de officiële uitslag.
Robbert Woltering
De IPAF - ook wel de Arabische Booker Prize genoemd - is een van de belangrijkste literatuurprijzen in de Arabische wereld. Het doel van de prijs is om de internationale belangstelling voor Arabische literatuur te vergroten en vertaling te stimuleren. De nadwa in Amsterdam is vooral bedoeld om Nederlandse arabisten te motiveren om Arabische literatuur te lezen en daarover gedachten uit te wisselen.
Na de juryselectie van een longlist van zestien boeken uit negen verschillende Arabische landen, zijn zes boeken gekozen voor de shortlist, waaruit morgen in Abu Dhabi de uiteindelijke winnaar zal worden gekozen. De boeken komen uit Marokko, Syrië, Egypte en Irak.
Vorig jaar was de Iraakse roman Ya Mariam de favoriet in Amsterdam. De jury in Abu Dhabi benoemde echter The Bamboo Stalk van de Saoedische schrijver Saud al-Sanusi tot winnaar, welke verhaalt over de omstreden positie van gastarbeiders in de Golfstaten.
Ook dit jaar staan in verschillende romans politieke en maatschappelijke kwesties centraal. Zo gaat No Knives in this City’s Kitchens van de Syrische schrijver Khaled Khalifa over de totale ontwrichting van een Syrische familie door tirannie en angst gedurende de laatste decennia van de twintigste eeuw. Khalifa heeft al verschillende prijzen gewonnen en over zijn laatste roman wordt gezegd dat deze taboedoorbrekend is en het belang van de Arabische opstanden onderstreept.
De shortlist laat ook zien dat vernieuwende schrijfstijlen en het relatief onbekende genre van de thriller worden aangemoedigd. Zo vermengt de Egyptische auteur Ahmed Mourad in The Blue Elephant thriller-elementen met surrealisme en een cinematografische schrijfstijl.
Een van de panelleden merkte tijdens de nadwa in 2013 op dat politiek oververtegenwoordigd is in de Arabische literatuur. Geldt dit voor genomineerde romans van dit jaar?
Woltering: 'Het klopt dat Arabische literatuur doortrokken is van maatschappelijke en politieke kwesties en in mindere mate van meer abstracte, universele onderwerpen. Maar dat komt ook omdat de dagelijkse realiteiten extreem zijn in de Arabische wereld, zoals de positie van gastarbeiders in de Golfstaten laat zien. Toch is het verkeerd als we slechts naar de politieke boodschap kijken van literatuur. Als een roman enkel een politieke boodschap heeft, is het gewoon een slecht boek.'
Zie je een verandering in de literatuur uit de Arabische wereld sinds de Arabische lente?
'Ik denk dat het daar nog te vroeg voor is. Wel is er al langer een ontwikkeling gaande in de Arabische literatuur om geen grote ideologische verhalen meer te vertellen, maar de nadruk te leggen op het individu in al zijn bijzonderheid en gebrekkigheid. Dat zie ik ook terug in de zes genomineerde boeken.'
Verwacht je dit jaar opnieuw verschillende favorieten in Amsterdam en Abu Dhabi?
'De kans is groot dat er volgens het panel in Amsterdam geen roman is die er duidelijk uitspringt. A Rare Blue Bird that Flies with Me van de Marokkaanse auteur Youssef Fadel heeft al een prijs gewonnen en is een mooi en goed geschreven verhaal. Toch denk ik dat Khalifa’s roman over Syrië grote kans heeft om te winnen in Abu Dhabi. Hoewel het boek niet zo progressief is als het pretendeert. Er worden weliswaar gevoelige onderwerpen als homoseksualiteit aangesneden, maar uiteindelijk is de roman niet taboedoorbrekend.'
De nadwa vindt plaats op 29 april om 17.00 uur in de VOC-zaal van het Bushuis en is open voor iedereen die geïnteresseerd is in de hedendaagse Arabische literatuur. Aanmelden kan hier.
