UvA ging vijf nieuwe samenwerkingen met Israël aan na start conflict Gaza
De UvA is na het begin van het conflict in Gaza vijf nieuwe samenwerkingen met Israël begonnen. Vier daarvan ging de UvA aan nog na de grote pro-Palestinabezettingen in mei 2024.
De UvA startte vijf nieuwe onderzoekssamenwerkingen na het begin van het conflict in Gaza op 7 oktober 2023. Dat blijkt uit gegevens die te vinden zijn op de officiële site voor onderzoeksprojecten van de Europese Commissie. Een UvA-woordvoerder bevestigt het aangaan van de samenwerkingen na de toetsing hiervan door de ethische adviescommissie van de UvA.
De eerste samenwerking ving vlak na 7 oktober 2023 aan: op 1 januari 2024. In mei dat jaar vonden er grootschalige bezettingen van de UvA-campus plaats. Pro-Palestinademonstranten eisten een stop op samenwerkingen met Israëlische instellingen, maar gesprekken met het UvA-bestuur liepen op niets uit. Na die protesten ging de UvA nog vier nieuwe samenwerkingen met Israël aan, blijkt op de EU-website.
Tien samenwerkingen
Alle samenwerkingen van fondsen van de EU zijn te vinden op een website genaamd Cordis.europa.eu van de Europese Commisie. Dat laat een woordvoerder van de Europese Commissie weten. Via een zoekopdracht met vaste tags vindt men een complete opsomming (zie kader) van de lopende projecten waar de UvA en een Israëlische partner partijen zijn, zegt Cordis in een bericht aan Folia.
European infrastructure for Rydberg Quantum Computing.
01-10-2022.
Israëlische partij: Q.M. Technologies Ltd.
Deep Programmability and Secure Distributed Intelligence for Real-Time End-to-End 6G Networks.
01-01-2023
Israëlische partij: Mellanox Technologies Ltd.
States’ Practice of Human Rights Justification.
01-03-2023.
Israëlische partij: University of Haifa.
Machine learning for Sciences and Humanities.
01-07-2023.
Israëlische partij: Weizman Institute of Science.
Generating Voluntary Compliance Across Doctrines and Nations.
01-11-2023.
Israëlische partij: Bar-Ilan University.
Mobility justice for all: framing safer, healthier and happier streets.
01-01-2024.
Israëlische partij: Technion University en de gemeente Haifa.
Continuum of Trust: Increased Path Agility and Trustworthy Device and Service Provisioning.
01-10-2024.
Israëlische partij: Mellanox Technologies Ltd.
Modelling the Biochemistry of Terpene Synthases.
01-11-2024.
Israëlische partij: Bar-Ilan University.
01-03-2025.
Israëlische partij: Technion University
Enhancing Europe’s readiness for managing fall armyworm, an invasive pest threat.
01-06-2025
Israëlische partij: The Agricultural Research Organisation of Israel en Sapir Academic College.
In totaal heeft de UvA nu tien officiële onderzoekssamenwerkingen met Israëlische instituties, exclusief via fondsen van de EU, bevestigt een woordvoerder van de UvA. Aan alle tien samenwerkingen nemen partijen deel uit meerdere bij het EU-fonds aangesloten landen, waaronder dus een of meerdere partners uit Israël. Op 20 juni dit jaar besloot de UvA geen nieuwe onderzoekssamenwerkingen meer te beginnen waar Israëlische instellingen aan meedoen. Het laatst lopende project eindigt in 2029.
Bar-Ilan, Technion en Haifa
Een van de vijf samenwerkingen van na 7 oktober 2023 is met de controversiële universiteit Bar-Ilan. In mei dit jaar verbrak Tilburg University al de banden met die universiteit. Ook zijn er na de bewuste 7e oktober twee UvA-onderzoeken in samenwerking met de omstreden universiteit Technion gestart. De TU-Eindhoven (TU/e) schortte de banden met die universiteit in juni op. Bar-Ilan en Technion zouden volgens de Brabantse universiteiten nauwe banden hebben met het Israëlische leger.
Ook met de universiteit van Haifa heeft de UvA een Europees project. Met die Israëlische instelling verbraken de Erasmus Universiteit en de Universiteit Utrecht eerder dit jaar alle onderzoeksbanden.
‘Geen nieuwe samenwerkingen’
In juni 2025 volgde er opnieuw een grote bezetting van de campus. Ook toen liepen gesprekken spaak, maar de UvA zegde kort daarop toe ‘geen nieuwe samenwerkingen’ via de Europese fondsen aan te gaan. De UvA hield zich tot op heden aan de stop, blijkt uit de Cordis-website.
In maart dit jaar stopte de UvA ook de uitwisselingssamenwerking met de Hebrew University. De ethische commissie die daartoe adviseerde, evalueert sinds de protesten van juni dit jaar de ook uitwisseling met de Tel Aviv University. In mei dit jaar zegde de Radboud Universiteit Nijmegen samenwerkingen met Tel Aviv University op.
Schending van mensenrechten
De vier projecten van na mei ’24 zijn ook allemaal langs de ethische commissie Samenwerking met Derden gegaan, stelt een woordvoerder van de UvA. De UvA toetst daarbij elke samenwerking (volgens de universiteit ‘landenneutraal’) apart.
‘De commissie heeft geadviseerd bij deze samenwerkingen risicobeperkende maatregelen te treffen,’ zegt de UvA-woordvoerder. ‘Zoals het uitsluiten van directe data-uitwisseling tussen de UvA en de partners uit Israël. En de voorwaarde dat UvA-onderzoeksgroepen binnen het samenwerkingsverband met verschillende landen niet rechtsreeks binnen dezelfde werkpakketten met partners uit Israël samenwerken.’
‘We koesteren de vrije ruimte voor samenwerking,’ zegt de woordvoering van de UvA, ‘maar we willen niet dat samenwerkingen onverhoeds bijdragen aan schending van mensenrechten bijvoorbeeld. Met de huidige stop op onderzoekssamenwerkingen geven we een signaal af aan de Europese Commissie dat onderzoek en debat over mogelijke sancties tegen Israël van groot belang is.’
