Folia telt af | Zuidaskantoren oefenden invloed uit op publicaties belastingrecht
Folia bestaat dit najaar 75 jaar. De redactie blikt dagelijks met een (deel van een) artikel of video letterlijk terug op elk van die jaren en telt zo af naar 13 oktober, de dag dat ‘het mededelingenblad voor de civitas’ precies 75 jaar bestaat. Vandaag deel 74: 24 februari 2022.
Vrijwel alle hoogleraren belastingrecht aan de UvA hebben een baan bij een groot advocaten- of belastingadvieskantoor. Het behoort volgens hen ‘tot het DNA van de afdeling’, dat ze lang koesterden. Maar dat DNA heeft zijn wissel getrokken op de vakgroep. Zo hebben meerdere grote belastingadvieskantoren artikelen van medewerkers van belastingrecht voor publicatie ingezien. Sommigen zijn zelfs gedwongen aanpassingen van hogerhand over te nemen.
[...]
Meerdere bronnen maken er melding van dat zij de artikelen die zij als UvA-wetenschapper schrijven moeten voorleggen aan het kantoor waar ze de rest van de week werken, en dat zij aanpassingen moeten doorvoeren. Zij ervaren onvoldoende rugdekking van de afdeling.
Docenten die niet bij een kantoor werken zeggen niet te kunnen doorgroeien. Bovendien is er volgens bronnen een bijna voortdurend tekort aan ervaren personeel, en worden er belastingadviseurs van grote kantoren gratis ingezet voor onderwijs.
Wat is er aan de hand bij de sectie belastingrecht? Folia had inzage in vertrouwelijke documenten en correspondentie, en sprak met zestien betrokkenen en experts. Onder hen bevinden zich meerdere medewerkers en ex-medewerkers van de afdeling. Daaruit rijst een beeld van een afdeling die intens verstrengeld is met de grote belastingadvieskantoren op de Zuidas, en waar het belang van het kantoor soms voorrang krijgt op wetenschappelijke integriteit.
Dubbele petten
Binnen de Nederlandse rechtenfaculteiten is het gebruikelijk dat hoogleraren of docenten naast hun aanstelling aan een universiteit ook werken in de praktijk. Velen zijn werkzaam als (plaatsvervangend) rechter bij een rechtbank of een Hof, werken bij een overheidsinstantie, of hebben een functie als advocaat of adviseur bij een kantoor.
Dat dit voordelen heeft staat voor veel juristen buiten kijf. Zelfs fervente tegenstanders van dubbele petten binnen de rechtswetenschap erkennen dat docenten met een nevenfunctie ‘waardevolle inzichten’ met zich meebrengen en dat studenten veel kunnen leren van hun praktijkkennis. De rechtenfaculteit ziet zelf ook de voordelen van een dubbele pet: ‘We waken tegen het beeld dat “dubbele petten” per definitie integriteitsproblemen opleveren, en zien juist de grote waarde van deze medewerkers voor in het bijzonder ons onderwijs,’ zo schrijft de rechtenfaculteit in een strategisch plan.
Zes nullen
Het is volgens sommigen ook nauwelijks te voorkomen. De rechtenstudie is relatief sterk verweven met de beroepspraktijk, en een carrière in de wetenschap is slechts voor een heel klein deel van de studenten de reden om te beginnen met een rechtenstudie. Toen de rechtenfaculteit van de UvA vorig jaar een vacature uitzette voor een voltijds universitair docent strafrecht kwamen er welgeteld twee sollicitatiebrieven binnen. Op andere vakgebieden zou dat vrijwel ondenkbaar zijn.
Waar universitair docent of een hoogleraarschap in veel sectoren bovendien een bijzonder goed betaalde baan is, is het dat voor juristen niet per se. Een goede advocaat verdient al meer dan een professor.
[...]
Dit is een deel van het artikel ‘Zuidaskantoren oefenden invloed uit op publicaties medewerkers belastingrecht’, door Henk Strikkers. Folia.nl, 24-2-2022.
