Bij het vluchtelingendebat aan de HvA is men het vooral eens
HvA-studievereniging Kompas organiseerde gisteren in Floor een debat over de vluchtelingenproblematiek, maar tot een felle discussie kwam het maar niet. De centrale vraag ‘Nederland: safe haven?’ werd door de zaal bijna unaniem met Ja beantwoord.
De belangstelling is groot bij Floor, en dat is niet alleen vanwege de gratis borrel achteraf. Het is duidelijk dat het vluchtelingenprobleem de aanwezigen, die vooral voorstander lijken voor vluchtelingenopvang, aan het hart gaat.
My escape from Syria
Voordat het debat van start gaat, wordt de documentaire My escape from Syria: Europe or Die vertoond. Het is een verslag van de Syrische vluchteling Ismael (25) over zijn reis naar Europa. In de documentaire is bijvoorbeeld te zien hoe 53 vluchtelingen in een klein bootje de oversteek van Turkije naar Griekenland wagen. De bestuurder van de boot was een van de vluchtelingen zelf, die van de smokkelaars vijf minuten van tevoren ‘les’ kreeg hoe de boot te besturen.
De zaal is geschokt na het zien van de soms heftige beelden; zo niet informaticastudent Peshmerge Morad. Hij maakte het zelf mee toen hij vanuit Turkije met een bootje naar Griekenland voer. ‘Dat gevoel, dat je zo dichtbij de dood bent, is onbeschrijflijk,’ vertelde hij in september al in Folia 4Lees hier het hele interview in Folia 4.. Gisteren vertelde hij meer over zijn ontsnapping.
Eigenlijk wilde hij naar Duitsland, maar doordat hij werd opgepakt op Schiphol moest hij asiel in Nederland aanvragen. ‘Ik sprak al Duits, dus het was helemaal niet handig voor mij,’ zegt Peshmerge. ‘Maar ik ben hier heel tevreden hoor,’ voegt hij er snel aan toe. Peshmerge - die nu vloeiend Nederlands spreekt - vindt het erg belangrijk dat vluchtelingen snel de taal leren van het land waar ze worden opgevangen. 'Iemand die de taal niet kan spreken, kan niet integreren.'
Als het aan Susan Legene, hoogleraar geschiedenis aan de VU, ligt had Peshmerge overigens gewoon naar Duitsland gekund. Zij vindt dat vluchtelingen niet langer asiel hoeven aan te vragen in het land waarin zij arriveren. Die eis komt nu nog voort uit het Verdrag van SchengenHet Verdrag van Schengen garandeert het vrije verkeer van personen en de afschaffing van grenscontroles binnen Europa. Het is ondertekend door alle leden van de Europese Unie, met uitzondering van Roemenië, Bulgarije en Kroatië. Het is ook ondertekend door Noorwegen, IJsland, Zwitserland en Liechtenstein. .
‘Schengen vormt nu een keiharde buitengrens. Je moet dus zorgen dat je binnenkomt op illegale wijze, voordat je op legale wijze asiel kunt aanvragen,’ vertelt ze. Daardoor krijgen met name de grenslanden van de EU veel asielaanvragen en bestaat er ook binnen Europa nog veel mensensmokkel. ‘We moeten aan de vluchtelingen vragen: waar wil je naar toe, wat kun je daar doen? En vervolgens kijken hoe je dat het beste kunt accommoderen.’
Teleurgestelde kiezers
Volgens Tamar de Waal, politiek filosoof en promovenda aan de UvA, geven politieke partijen te vaak een verkeerde voorstellingen van feiten. ‘Sommige politieke partijen, zoals de VVD, schetsen vaak het beeld dat er sprake is van een tijdelijke situatie, dat vluchtelingen zich in een soort tussenpositie bevinden. Ze zeggen dat Nederland tijdelijk vluchtelingen opvangt, het liefst zo sober mogelijk om zo veel mogelijk mensen af te schrikken, om ze vervolgens weer terug te sturen als het veilig is.'
Dat is onjuist volgens De Waal. 'Vluchtelingen hebben veel rechten en je kunt ze niet zomaar terugsturen. Politieke partijen die anders beweren zijn niet eerlijk.’
