Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
De masteropleidingingen van de Graduate School of Social Sciences (GSSS) van de UvA vragen een application fee van 100 euro aan studenten om zich in te kunnen schrijven. Mag dat zomaar? Juristen en studentenorganisaties stellen zich kritisch op.

Diverse studenten klaagden afgelopen week op Twitter dat er sinds dit jaar een application fee gevraagd wordt bij masterinschrijving bij de GSSS. En inderdaad, op de website van de Graduate School staat dat er 100 euro betaald moet worden. Als de inschrijving succesvol is krijg je het bedrag weer terug. Het was al langer zo dat buitenlandse studenten een bedrag moesten betalen voor hun inschrijving. Zo schrijft Transfer, een tijdschrift over internationalisering in het onderwijs, dat in het collegejaar 2012/2013 zeven Nederlandse universiteiten een application fee hanteerden van 50 tot 100 euro. Het gaat dan om aanmeldingen van studenten met een niet-Nederlandse vooropleiding, of studenten van buiten de EU. Dat de UvA bij een aantal opleidingen nu alle studenten - dus ook de Nederlandse - om een fee vraagt, is dit collegejaar voor het eerst.

Enorme toename aanmeldingen
Mark Rutgers, decaan van de GSSS vertelt dat de graduate school al jaren inschrijfgeld vraagt. 'Het enige dat verandert is, is dat we de fee vroeger alleen van buitenlandse studenten vroegen, en nu van iedereen. Dus ook onze eigen studenten uit de bacheloropleidingen die bij een master willen instromen. We moeten alle studenten gelijk behandelen, daarom hebben we ervoor gekozen iedereen het bedrag te laten betalen.' De reden voor het vragen van een fee is het grote aantal aanmeldingen, aldus Rutgers. Het vorig collegejaar meldden zich duizenden studenten aan, terwijl er zo'n 600 ook daadwerkelijk met een opleiding startte; ongeveer 40 procent van de studenten kwam niet opdagen.

'We zijn vorig jaar enorm in de problemen gekomen. Het vragen van inschrijfgeld zorgt ervoor dat studenten nog eens goed nadenken. Voor de meeste studenten die ook echt van plan zijn hier te komen studeren is het een voorschotje, ze krijgen het bedrag gewoon weer terug.'

Kritiek
Meike Laemers, hoogleraar onderwijsrecht aan de VU, is kritisch over de inschrijfkosten. 'Het lijkt wel een soort statiegeld of borg die moet worden betaald. Een vooruitbetaalde boete die teruggestort wordt als de student de boete niet verschuldigd blijkt?' Ze vertelt dat normaal gesproken universiteiten alleen collegegeld mogen vragen en wettelijk gemaximeerde administratiekosten. 'Wat hier gebeurt doet denken aan de situatie die zich vorig jaar aan sommige universiteiten voordeed: geld vragen bij te late inschrijving van studenten voor tentamens. Daar kwam toen veel protest tegen. Sommige faculteiten zagen vervolgens af van het vragen van de bijdrage, andere gingen er gewoon mee door.'

Volgens Laemers is het uitdrukkelijk de bedoeling van de wet dat er naast het collegegeld geen geld aan studenten wordt gevraagd. 'Minister Bussemaker greep overigens niet in toen de kwestie van de "boete" wegens te late inschrijving actueel was. Een laag bedrag voor administratieve kosten lijkt ze vooralsnog te tolereren.'

'Uit de wet volgt dat er geen drempels mogen worden opgeworpen naast het collegegeld', zegt ook Adrienne de Moor-Van Vugt, hoogleraar bestuursrecht aan de UvA. 'Dit is wel degelijk een drempel en ik zie dus geen juridische grondslag.'

Sterke zaak
Ook Klaasjan Boon, algemeen bestuurslid van de Landelijke Studentenvakbond (LSVb), stelt zich hard op. Dat de UvA nu inschrijfgeld vraagt aan studenten noemt Boon ‘dubieus’. ‘Ik zou studenten die de fee al betaald hebben aanraden hem terug te vorderen. Ze hebben een sterke zaak.’

Sanne de Jager, voorzitter van het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) noemt de application fee 'onwenselijk'. 'Het zou een trend kunnen worden. Dat andere studies en universiteiten ook geld gaan vragen aan studenten om zich te kunnen inschrijven. Daar zijn we zeer tegen. Het ISO heeft vorig jaar al een zwartboek samengesteld van kosten die universiteiten bij studenten neerleggen, maar dat eigenlijk niet mogen doen.' Volgens De Jager is er veel onduidelijkheid over welke kosten universiteiten wel en welke ze niet aan studenten mogen doorberekenen. 'We hebben daarom aan het ministerie van onderwijs gevraagd om de kosten te specificeren.'

Een alternatief voor de application fee zou zijn dat er een voorselectie gemaakt gaat worden door ondersteunend personeel, voordat de selectiecommissie bestaande uit wetenschappers zich over de toelating buigt, zo vertelt Rutgers. 'Maar dan boeten we aan kwaliteit van de toetsing in, dat is ook geen ideale oplossing.'

 

Lees meer over