UvA-rector Verbeek: ‘Protest mag scherp zijn, maar nooit vijandig’
Tegen de gewoonte in werd het academisch jaar maandag niet geopend door de collegevoorzitter, maar door de rector magnificus. ‘Het zijn roerige tijden voor de wetenschap.’ Deze uitspraak werd bevestigd toen enkele pro-Palestina-demonstranten weigerden het gebouw te verlaten en Verbeek zich genoodzaakt zag de rest van de opening te annuleren.
In de Aula van de UvA heeft rector magnificus Peter-Paul Verbeek, tevens waarnemend voorzitter van het College van Bestuur, vanmiddag het nieuwe collegejaar geopend. Hij kon ternauwernood zijn toespraak afmaken, toen het programma werd verstoord door pro-Palestina-demonstranten. Ze weigerden weg te gaan, waarop de rector besloot om de rest van het programma te annuleren.
In zijn toespraak De maatschappelijke waarde van wetenschappelijk onderwijs schetste hij geen grote politiek-bestuurlijke en beleidsmatige vergezichten, maar ging vooral in op de waarde van wetenschap voor de samenleving, een thema dat was gekozen door de vorige maand plotsklaps vertrokken collegevoorzitter Edith Hooge, aldus Verbeek. Het is een relevant thema in een tijd waarin wetenschap steeds meer onder (financiële) druk staat.
Verbeek haalde in zijn rede verschillende UvA-wetenschappers aan die in zijn ogen die grote maatschappelijke waarde van wetenschappelijk onderwijs vertegenwoordigen: wetenschappers Tim Verlaan, Judy Shamoun-Baranes, Anniek de Ruijter, Meredith Glaser, Maarten Sukel en Steven Rudinac werden met naam en toenaam genoemd, overigens ‘zomaar een greep’ uit de grote groep onderzoekers die de UvA herbergt.
In het huidige tijdsgewricht heeft de waarde van wetenschappelijk onderwijs een extra dimensie gekregen, aldus Verbeek. Lange tijd ging de discussie over de vraag of wetenschap in zichzelf belangrijk is of vooral vanwege haar bijdrage aan innovatie en de economie? ‘De huidige discussie is veel breder en gaat ook over internationalisering, protesten aan universiteiten, diversiteitsbeleid en de politieke rol van wetenschap in discussies over klimaatverandering en vaccinatie. De wetenschap wordt op een nieuwe manier bevraagd.’
Intimiderend protest
Bij dit alles moet iedereen zich wel thuis kunnen voelen aan de UvA en dat was het afgelopen jaar lang niet altijd het geval. ‘Vooral onze Joodse studenten en medewerkers, die me vertelden hoe zij hun Davidster afdoen, hun keppel thuislaten, en zich eenzaam en buitengesloten voelen. Dus vandaag wil ik tegen jullie allemaal, en in het bijzonder tegen onze Joodse gemeenschap, zeggen: jullie horen hier, dit is ook jullie thuis. Alleen als we elkaar vasthouden, kan onze universiteit een plek zijn waar werelden werkelijk samenkomen. Daarom mijn dringende oproep aan ons allemaal – studenten, medewerkers, collega-bestuurders: laten we onze woorden en daden zo kiezen dat ze ruimte scheppen en verbinding mogelijk maken. Protest mag scherp zijn, maar nooit vijandig. Meningsverschillen mogen groot zijn, maar mogen nooit onze waardigheid ondermijnen. Spreek mensen aan en wees zelf aanspreekbaar.’ Verbeek zei hierover de komende tijd ‘duidelijke afspraken’ te willen maken met iedereen. ‘Niet om vrijheid in te perken, maar juist om goed met onze vrijheid om te gaan.’
Edith Hooge
In de zaal zat ook de kersverse vicevoorzitter van de UvA Richard Goldstein, wiens benoeming vandaag is ingegaan. Oud-collegevoorzitter Geert ten Dam was ook present, maar haar (inmiddels al weer vertrokken) opvolgster Edith Hooge niet. ‘Eigenlijk had zij hier moeten staan,’ aldus de rector. Hooge liet half augustus weten dat ze het collegevoorzitterschap na iets meer dan een jaar voor gezien hield, nadat ze sinds eind mei al afwezig was geweest. Sinds haar vertrek op 13 augustus wereldkundig werd gemaakt is er een vacature voor het voorzitterschap van de UvA. Daarvoor zal in de loop van de komende maanden een wervingsprocedure worden opgestart. Totdat er een nieuwe collegevoorzitter is gevonden zal het UvA-bestuur derhalve bestaan uit Verbeek en Goldstein, waarbij Verbeek waarnemend voorzitter is.
