Alle objecten van de Krim-tentoonstelling terug in Oekraïne

De objecten, die in 2014 waren geleend van musea op de Krim, zijn gisteren in Kyiv aangekomen. Daarmee is een einde gekomen aan een jaren juridisch steekspel tussen Oekraïne en Rusland op Nederlandse bodem.

In januari 2014 opende in het Allard Pierson de tentoonstelling De Krim – Goud en Geheimen van de Zwarte Zee, met objecten vanuit musea op de Krim. Tijdens de tentoonstelling werd de Krim geannexeerd door Rusland. Vervolgens werd het Allard Pierson na afloop van de tentoonstelling geconfronteerd met de vraag waar de objecten naar teruggezonden moesten worden: naar de (inmiddels Russische) Krim of naar Oekraïne? Beide staten maakten aanspraak op de objecten, met als gevolg dat het Allard Pierson zich niet vrij achtte een keuze te maken in deze complexe juridische vraag.

Een jarenlange rechtszaak volgde; al die jaren lagen de uiterst zeldzame en kostbare objecten opgeslagen in de kluis van het Allard Pierson. Afgelopen juni oordeelde de Hoge Raad dat het Allard Pierson de kunstschatten diende te retourneren aan de Staat Oekraïne en niet aan vier musea op de Krim, waar de stukken oorspronkelijk vandaan kwamen.

Inpakken

Afgelopen maand zijn de objecten onafhankelijk en volgens museale regels gecontroleerd en zorgvuldig ingepakt. Vervolgens zijn ze getransporteerd naar Kyiv, waar ze op 26 november zijn gearriveerd. Alle betwiste objecten zijn nu dus geretourneerd. ‘Dit is een bijzondere zaak geweest, waarbij cultureel erfgoed slachtoffer werd van geopolitieke ontwikkelingen,’ zegt Els van der Plas, directeur van het Allard Pierson. ‘Nadat in 2014 duidelijk werd dat de rechter zich over de zaak zou buigen hebben wij ons gericht op het veilig opslaan van de objecten, tot het moment gekomen was om ze terug te sturen aan de rechtmatige eigenaar.’