Folia telt af | Laat burgers de wetenschap betalen
Folia bestaat dit najaar 75 jaar. De redactie blikt dagelijks met een (deel van een) artikel of video letterlijk terug op elk van die jaren en telt zo af naar 13 oktober, de dag dat ‘het mededelingenblad voor de civitas’ precies 75 jaar bestaat. Vandaag deel 67: 11 november 2015.
Het is niet zo dat je op je achterste kunt zitten en de dollars vanzelf binnenstromen: zegt Kenneth Rijsdijk. Hij is de enige Nederlandse onderzoeker die via het platform Experiment.com geld inzamelde. Hij haalde de wereldpers met zijn voorstel te onderzoeken wat de dodo at, door onderzoek te doen op kadavers die in een massagraf op Mauritius waren gevonden.
‘Do you want to know what the dodo ate? So do we!’ - aan de enthousiaste woorden op de inzamelingspagina van Rijsdijk kan het niet gelegen hebben. Maar in januari dit jaar, toen de inzamelingsactie eindigde, stond er maar 443 dollar op de teller. Terwijl 7500 dollar het streefbedrag was. Eigenlijk wilden ze nog meer. ‘We mikten op de tien, twintigduizend dollar,’ zegt Rijsdijk.
‘Naturalis was het immers ook gelukt,’ zegt de fysisch geograaf enigszins teleurgesteld. Het natuurhistorisch museum in Leiden wist het skelet van een Tyrannosaurus Rex naar Nederland te halen. Dat kostte vijf miljoen euro. Daarvoor ging het museum de boer op met affiches en televisiereclames waarin programmamaker Freek Vonk een goed woordje deed voor de campagne. De actie haalde het NOS Journaal en het Jeugdjournaal, en Naturalis slaagde er zo in 230.000 euro op te halen bij het publiek.
‘Maar ja,’ verzucht Rijsdijk, ‘marketing is voor een museum als Naturalis natuurlijk gesneden koek.’ Bij Rijsdijk en zijn dodo-onderzoek was niet het onderwerp het probleem, maar het gebrek aan inspanning, zo zegt hij zelf. ‘We hadden het veelste druk met de dagelijkse verplichtingen, het onderzoek en het schrijven van papers om actief te kunnen gaan promoten,’ zegt hij.
[…]
Dat hij zelf in dit actieve werven steken liet vallen, zegt Kenneth Rijsdijk, is de reden waarom het bij het dodo-onderzoek misging. ‘We hebben uiteindelijk onder collega’s zelf geld bij elkaar geschraapt, om voor een van ons een vliegticket te kopen naar Mauritius.’ Hij kon er maar een deel van het onderzoek uitvoeren, aldus Rijsdijk. In Nederland zal een cultuuromslag moeten plaatsvinden, denkt Tsvi Vinig. ‘In de Verenigde Staten zijn ze veel meer gewend om geld te vragen en om geld te geven,’ zegt hij. ‘Kijk maar naar de directeur van de Harvard Business School, die contractueel 0,2 fte moet besteden aan fondsenwerving.’ En ach, misschien moet er ook eerst een echt rolmodel komen voordat de ogen opengaan, legt hij uit. ‘Stel je voor dat de NWO een onderzoeksproject afwijst, en dat het onderzoek op internet binnen vier uur al vijfduizend donateurs weet te verzamelen.’ Als dat onderzoek dan ook nog eens de Nobelprijs wint, ‘ja, dan zal iedereen wel proberen te gaan crowdfunden’.
Dit is het artikel ‘Laat burgers de wetenschap betalen’, door Willem van Ewijk. Folia, 11-11-2015.
