Folia telt af | UvA-actie voor vernietigde universiteitsbibliotheek van Boekarest
Folia bestaat dit najaar 75 jaar. De redactie blikt dagelijks met een (deel van een) artikel of video letterlijk terug op elk van die jaren en telt zo af naar 13 oktober, de dag dat ‘het mededelingenblad voor de civitas’ precies 75 jaar bestaat. Vandaag deel 42: 23 februari 1990.
De UvA heeft het voortouw genomen bij een internationale hulpactie die de totaal vernietigde universiteitsbibliotheek van de Roemeense hoofdstad Boekarest uit de as moet doen herrijzen. Daartoe is het hulpcomité Universiteitsbibliotheek Boekarest opgericht, waarin behalve de UvA vertegenwoordigers van Nederlandse uitgevers, bibliotheken en antiquaren zitting hebben. Zij zullen hun internationale contacten aanboren om te inventariseren welke Engelstalige en Franstalige wetenschappelijke literatuur van hoog niveau geschonken kan worden.
Securitate
De UB in Boekarest is vorig jaar tijdens de bloedige omwenteling in Roemenië totaal verwoest. In de week voor kerstmis werd de bibliotheek gebombardeerd, een dag later gooiden wanhopige leden van de beruchte Securitate napalmbommen in de rokende resten. Prof. dr. S. Alexandrescu – hoogleraar Roemeens aan de UvA, die kort daarna in Boekarest was: ‘De Securitate heeft de bibliotheek bewust willen vernietigen. Ik wist niet dat ook bibliotheken vermoord konden worden. De moord op de bibliotheek vormde het dramatische hoogtepunt in het beleid van het oude regime, dat cultuur totaal verwaarloosd heeft.’
Verkoolde boeken
Tussen de rokende muren, glasscherven en verkoolde boeken trof hij een wanhopige dr. I. Stoica aan, op dat moment directeur zonder bibliotheek. Met hem nam Alexandrescu het initiatief voor de hulpactie. Stoica is dezer dagen in Nederland om de actie aan te zwengelen. Op de persconferentie waarop de hulpactie werd gelanceerd hield hij een somber betoog over de grootste bibliotheek van Roemenië die een half miljoen boeken in vlammen zag opgaan, alsmede alle Roemeense en buitenlands tijdschriften van de afgelopen twee eeuwen, alle incunabelen en bibliofiele uitgaven, alle catalogi en alle apparatuur, onder andere de complete huisdrukkerij.
‘Het is een ramp van de omvang die de bibliotheek van Alexandrië trof. Net als tien liggen onverdraagzaamheid en incompetentie ten grondslag aan deze culturele vernietiging.’ Naar de omvang van de schade kon hij slechts een slag slaan: een bedrag met negen cijfers.
Fragment uit het artikel ‘UvA neem voortouw in hulpactie voor vermoorde bibliotheek in Boekarest’ door Jaap Stam. Folia, 23-februari 1990.
