Slechtziend en student aan de UvA: ‘Je moet activist zijn voor jezelf’
De UvA is niet zo toegankelijk als mensen misschien denken, vertelt Ihab Laachir, student economie en politicologie. Ihab is slechtziend en komt allerlei obstakels tegen op de UvA die het voor hem extra moeilijk maken om zijn studie te volgen. Ihab deelt zijn persoonlijke ervaringen en benoemt waar het beter kan aan de universiteit.
Er is een kans dat je Ihab Laachir (25) weleens gezien of gesproken hebt op de Roeterseilandcampus (REC). Hij spreekt vaak mensen aan om hem even te helpen. Ihab is namelijk zwaar slechtziend en kan wat hulp gebruiken om op tijd bij de goede collegezaal te komen of even koffie te halen. Ihab studeert sinds 2017 economie en sinds dit jaar ook politicologie aan de UvA.
Ihab vindt het zelf nooit zo erg om mensen om hulp te vragen: ‘Ik vind het meestal juist wel leuk om nieuwe mensen te ontmoeten en gezellig in gesprek te gaan. Ik weet wel dat niet iedereen het zo makkelijk vindt als ik. Daarom is het belangrijk dat mensen met een functiebeperking betrokken worden in de besluitvorming en inrichting van de toegankelijkheid op de universiteit.’
Administratieve bochten
‘Studeren met een functiebeperking is over het algemeen zwaarder,’ vertelt Ihab. ‘Alles kost meer tijd en dan heb ik het niet over de extra tijd bij onze tentamens. Het is erg energy draining en je wordt eigenlijk gedwongen om een activist te zijn voor jezelf. Alleen al om dezelfde dingen te kunnen doen als andere studenten moet ik me door allerlei administratieve bochten wringen op de UvA.’
Een voorbeeld hiervan is de moeite die Ihab moest doen om hulp te krijgen bij het begrijpen van visuele uitleg tijdens hoorcolleges. De docent zegt dan: ‘zoals je ziet in deze grafiek’. Ihab lacht. ‘Ik dus niet.’ Ook had Ihab gevraagd of de docent of een student-assistent hem de slides kon uitleggen, die volledig op visuele informatie gebaseerd waren. ‘Dat kon niet volgens de UvA, want dat was bijles. “Normale studenten krijgen geen bijles, dus jij ook niet”, was de reactie.’
‘Het zou oneerlijk zijn tegenover andere studenten,’ licht Ihab toe, ‘maar het is ook oneerlijk dat ik door mijn beperking een deel van de uitleg mis. Het is niet alsof de UvA dan aan andere studenten vraagt of zij het oneerlijk vinden. Iedereen die ik erover sprak vond het heel gek dat ik die hulp niet mocht krijgen. Ik heb me echt drie jaar hard moeten maken daarvoor, onder andere bij de decaan van de faculteit.’
(Tekst gaat verder onder de afbeelding)
Studentenleven
Als het over toegankelijkheid op de universiteit zijn er drie dimensies volgens Ihab. Ten eerste heb je fysieke toegankelijkheid, dan gaat het over het bereiken van de universiteit en bijvoorbeeld de geleidlijnen. Vervolgens betreft educatieve toegankelijkheid eigenlijk alles rondom de studeerbaarheid van de opleiding, bijvoorbeeld of je een hoorcollege volledig kunt begrijpen in de huidige vorm. Ten slotte heb je nog sociale toegankelijkheid, dat staat meer los van de universiteit, maar heeft wel betrekking op het studentenleven.
Ihab is vooral het laatste jaar meer bezig met zijn studentenleven, daarvoor had hij er eigenlijk weinig tijd voor. ‘Veel activiteiten in het studentenleven zijn eigenlijk niet heel toegankelijk. Bijvoorbeeld toen ik mee wilde naar een introductieweekend van een vereniging dit jaar, werd daar in het begin best moeilijk over gedaan.’
‘Er werden redenen gegeven als: “Maar er zijn alleen maar trappen op de locatie”, “er zijn dan veel dronken mensen” en “wij kunnen als bestuur geen verantwoordelijkheid voor je nemen”. Dat soort aannames zijn best vervelend. In plaats van dat mensen mij om inspraak vragen, bellen ze me met problemen en obstakels die soms helemaal geen obstakels zijn. Ik ben uiteindelijk wel gegaan, ik laat me niet wegjagen. Het was uiteindelijk een heel leuk weekend.’
(Tekst gaat verder onder de afbeelding)
Uitsluiting
Ihab sport graag en vaak, vooral vechtsporten, maar ook daar is niet elke les even toegankelijk. ‘Ik heb een keer na een proefles karate een docent gehad die na de les zei dat ik beter niet terug kon komen. Het zou te veel tijd kosten, voor hem en voor de andere studenten. Mensen zeggen dan wel eens dat ze “alleen maar realistisch” of “alleen maar eerlijk” zijn. In het beste geval zijn dat soort opmerkingen tactloos, in het slechtste geval gewoon uitsluiting.’
Mensen moeten zich volgens Ihab bewuster worden van wat ze doen en zeggen, want voor iemand met een beperking kan zo’n opmerking een enorme klap zijn. ‘Stel je voor dat je na lange tijd de moed bij elkaar schraapt om naar een sportles te gaan en na je eerste les zegt de docent dit. Dan durf je misschien nooit meer te gaan. Ik kan zelf wel goed tegen een stootje, maar zulke situaties kunnen andere mensen echt ontmoedigen. We moeten niet willen leven in een wereld waar alleen de mensen die het hardst schreeuwen een goed leven kunnen hebben.’
Rol van de UvA
Volgens Ihab is er een algemene trend op de UvA, waarbij er geen prettig onderscheid wordt gemaakt tussen gelijkheid en gelijkwaardigheid. ‘Gelijkheid is dat je iedereen precies hetzelfde behandelt, ongeacht de situatie. Dan houd je geen rekening met persoonlijke situaties of in mijn geval mijn beperking. Als je zorgt voor gelijkwaardigheid dan zet je iedereen op dezelfde startblokken of je maakt het in ieder geval mogelijk dat ze die startblokken bereiken. Als je puur en alleen gelijkheid bevordert, ben je vaak niet toegankelijk of inclusief, wat de UvA zelf wel zegt te zijn. Ik wil dat niet alleen terugzien in woorden, maar ook in daden. De UvA zou bijvoorbeeld meer mensen met verstand van of ervaring met toegankelijkheid kunnen aanstellen bij functies betrokken in de besluitvorming.’
Ihab heeft niet alleen maar negatieve ervaringen aan de UvA, het zijn vaak juist de individuele studenten en docenten die heel behulpzaam zijn. Zo helpen studiegenoten hem vaak om van een collegezaal naar zijn vaste werkplek op de Roeterseilandcampus te komen. Ook hebben docenten hem weleens in hun eigen tijd geholpen, zodat hij de stof even goed kon begrijpen als zijn medestudenten. ‘De meeste mensen doen echt hun best, maar ze kunnen vaak maar beperkt helpen door de ontoegankelijkheid van het UvA-systeem. Ik vind het ook altijd goed als mensen hun hulp aanbieden, als iemand het dan niet nodig heeft, heb je het tenminste wel gevraagd.’
Verkiesbaar
Ihab denkt ook nog wel even aan de UvA te studeren, wanneer hij klaar is met beide bachelors wil hij zijn interesses graag combineren in de master politieke economie. Als het kon zou Ihab zichzelf klonen, zodat hij zich bij elke opleiding aan de UvA kon inzetten voor toegankelijkheid. ‘Aangezien ik dat niet kan, moeten jullie, andere studenten, onze ogen en oren zijn. Het is goed om je af te vragen of bepaalde evenementen bijvoorbeeld wel voor iedereen toegankelijk zijn. Het kan nooit kwaad om het te vragen, dan is er tenminste aandacht voor.’ Om zelf aan de toegankelijkheid op de UvA bij te dragen, stelt Ihab zich ook verkiesbaar voor de CSR dit jaar.
