UvA-studenten ‘dansen’ op Shakespeare en Bredero
De theaterworkshop voor studenten van de UvA en Princeton University leek soms meer op een cursus zelfbewustzijn. ‘Het is niet altijd even comfortabel om iemand anders na te doen.’
Nadat de schoenen uit waren, sommeerde de Engelse theatermaker Paul Morel de aanwezigen om in een cirkel te gaan staan en om de beurt een oefening te leiden. Eenmaal bij Reed aanbeland, een gespierde jongen in lichtblauw shirt uit de VS, kwam de stemming erin.
‘Die oefening ken ik nog niet,’ jubelde Morel goedkeurend, ‘Is dat een geheime code?’ Reed strekte zijn arm en boog deze vervolgens zodanig, dat zijn gezicht in zijn onderarm werd gepalmd. Binnen een mum van tijd stond iedereen vrolijk ‘te dabben’ in de theaterzaal van CC Amstel – pal achter het monumentale pand van het Pestana Hotel.
Onder hen zo’n dertig studenten van de UvA en de Amerikaanse Princeton University. Maar ook Nigel Smith, hoogleraar oude en moderne literatuur aan laatstgenoemde universiteit, deed mee met de oefeningen. Samen met Lia van Gemert, inmiddels emeritus UvA-hoogleraar historische Nederlandse letterkunde, nam hij het initiatief om donderdagmiddag twee theaterworkshops te organiseren. Het doel: studenten laten kennismaken met de gezamenlijke ontwikkeling van het Nederlandse en Engelse theater van na de Renaissance.
De workshops vormden de opmaat naar het avondprogramma, waarin twee professionele theatergroepen uit Nederland en Engeland twee klassieke toneelstukken gezamenlijk ten tonele brachten; Shakespeare’s King Lear en Bredero’s Klucht van de Molenaar, beide daterend uit het begin van de 17e eeuw.
.jpg)
Absurdistisch geheel
Morel vertolkte ’s avonds de hoofdrol in King Lear, maar had ‘s middags tijdens de workshops nog zijn handen vol aan de UvA- en Princeton-studenten (en hoogleraar Nigel Smith), die één ding gemeen hadden: ze hadden niet of nauwelijks theaterervaring.
Dat leidde niet zelden tot ongemakkelijke dan wel hilarische situaties. Zoals wanneer Morel na de warming-up de studenten vraagt om elkaars loopje na te doen. Maar dan op overdreven en sterk geridiculiseerde wijze.
Het tafereel mondde uit in een absurdistisch geheel, waarin de aanwezigen probeerden elkaar de loef af te steken met steeds opmerkelijkere imitaties, in zowel bewegingen als gelaatsuitdrukkingen. En steevast voorzag Morel, die zichtbaar genoot van de middag, ze van positief commentaar. ‘Het is niet altijd even comfortabel om de ander na te doen,’ zei UvA-student Pascal na afloop. Dat hij zelf ook nagedaan werd, vond hij echter niet erg.
Bij tijd en wijle leek het door het spiegelen van elkaar meer op een intrigerende zelfbewustwordingscursus dan op een theaterworkshop. ‘Soms ziet iemand iets wat de ander niet ziet,’ zei docent Morel. En inderdaad: verschillen in karakters van mensen kwamen duidelijk zichtbaar naar voren.
Een tomaat als neus
Vervolgens moesten de studenten zichzelf uitbeelden – ‘Maak een cartoon van jezelf’ – en doen alsof ze een overrijpe tomaat als neus hadden. Ook moest Reed zijn atletische lichaam vol gelei inbeelden. Morel: ‘Hoe voelt dat? Probeer het eens!’
Wat de bedoeling hier allemaal achter is? ‘Jullie lezen veel boeken,’ zei Morel. ‘Maar Shakespeare is heel droog als je die alleen maar leest. Je moet een verhaal ook tot leven kunnen laten komen.’ En dat helpt door karakters uit te beelden, meent hij. Voor student literatuurwetenschap Pascal was de workshop in elk geval gelukt, gaf hij aan: ‘Dit is echt wat anders dan in de boeken zitten. Ik voel me nu meer lichamelijk gegrond in de maatschappij.’
