Nieuwe rector Peter-Paul Verbeek: ‘een inspirerende probleemoplosser’
Hij is ‘inspirerend’, een ‘mediator’ en iemand met ‘een hoge gunfactor’. Het is geen wonder dat velen in het oosten van het land het een aderlating vinden dat Peter-Paul Verbeek de Universiteit Twente binnenkort verruilt voor de UvA. Dit najaar wordt hij rector magnificus.
Verbeek werd in 1970 geboren in Middelburg, maar groeide op in het Brabantse dorpje Berlicum onder de rook van ’s-Hertogenbosch. Zijn moeder was het hoofd van de kleuterschool en zijn vader was een tijd pater bij de Jezuïeten, maar trad uit de orde omdat hij zich niet kon vinden in het celibaat.
Verbeek werd katholiek opgevoed, maar noemt zichzelf nu ‘post-katholiek’. ‘Daar heb ik iets van waarde aan overgehouden, het beste te omschrijven als vertrouwen. Dat is een vertrouwen om aan het werk te gaan, geëngageerd te zijn en waar het kan de wereld een stukje beter te maken,’ zei hij daarover in een interview met de Twentse universiteitskrant UToday. En dat is niet het enige wat hij meenam uit zijn katholieke jeugd. ‘Ook bij ons thuis, een gezin met vier jongens van acht tot zestien jaar [in 2018, red.], houden we ons aan rust tijdens het eten.’
Wijsbegeerte van wetenschap, technologie en samenleving
Na een propedeuse toegepaste natuurkunde aan de Universiteit Twente koos Verbeek voor een andere richting aan diezelfde universiteit: de wijsbegeerte van wetenschap, technologie en samenleving. Daarin haalde hij zijn master en schreef hij vervolgens zijn proefschrift onder begeleiding van emeritus-hoogleraar Hans Achterhuis. Die herinnert zich Verbeek nog levendig.
Opvallende student
‘Toen ik in Twente kwam als hoogleraar, was Peter-Paul tweedejaars student,’ vertelt hij. ‘Eigenlijk kwam ik eerst zijn ouders tegen. Die kwamen na een lezing naar mij toe om te vertellen dat ze zo ontzettend blij waren dat er zo’n soort opleiding was. Peter-Paul was ontzettend muzikaal en twijfelde over het conservatorium, maar koos uiteindelijk toch voor deze studie.’
Verbeek was volgens Achterhuis een opvallende student. Zo speelde hij op avonden met het universiteitsbestuur pianomuziek, was hij zeer actief in het studentenleven en in de studentenraad. ‘En hij had heel veel capaciteiten. Daardoor kon hij bijna automatisch als promovendus doorstromen in onze vakgroep.’
Zijn proefschrift, waarvoor Verbeek Karl Jaspers en Martin Heidegger las, noemt Achterhuis ‘heel origineel’. Wat hem echter meer is bijgebleven uit die tijd is hoe Peter-Paul in de vakgroep was. ‘Hij was fantastisch als mediator. Ik kon zelf dingen vaak wat bot zeggen, maar dan zei Peter-Paul: “Ik los het wel op. En dat lukte hem ook altijd.” Iedereen vertrouwde hem. Ik denk dat dat komt omdat hij zo plezierig in de omgang is.’
Elektrische gitaar
Verbeek bleef vervolgens als docent, hoofddocent en hoogleraar verbonden aan die Enschedese universiteit. Zodoende kwam hij in contact met Theo Toonen, die de afgelopen acht jaren decaan was van de faculteit Behavioural, management and Social Sciences, waar Verbeek werkt. De eerste vier jaren was Verbeek vicedecaan onder Toonen. Toonen noemt Verbeek ‘een snelle werker’, ‘loyaal’ en ‘onconventioneel’. ‘Peter-Paul is iemand die niet te beroerd is om bij de opening van het academisch jaar een elektrische gitaar te pakken om het feestje te beginnen,’ zegt hij.
Toonen wist al een tijdje dat Verbeek in de running was als rector. ‘Ik heb hem gewaarschuwd: weet wel waar je aan begint. De UvA heeft in het land toch een bepaalde reputatie. Gedurende het proces bleek echter in weerwil van die reputatie de universiteit toch heel verwelkomend, en helemaal niet zo hard.’
Modern rectoraat
‘Ik wist wel dat hij bepaalde ambities had,’ zegt Toonen. ‘Maar het was lang onduidelijk welke kant dat op zou gaan. Hij heeft dingen met onderwijsvernieuwing gedaan in Denemarken, heeft een functie bij Unesco, doet dingen over vrije wetenschapsbeoefening bij de KNAW. Als hij het rectoraat modern mag invullen, dan kan hij al die focussen samenbrengen binnen de UvA. Ik hoop van harte dat hij die vrijheid krijgt.‘
Ook Achterhuis zag altijd al een rector magnificus in Verbeek, al had hij hem eerder gezien bij een van de drie technische universiteiten die ons land rijk is. ‘Dat riepen we twintig jaar geleden al, ook al wisten we niet per se of hij dat nastreefde.’ Een advies voor Verbeek heeft hij niet echt. ‘Ik ben zelf maar een gemankeerd bestuurder, maar ik hoop dat hij af en toe de tijd neemt om lekker filosofie te blijven doen.’
