UvA-commissie: ‘Kwaliteitsdenken staat werkdrukverlaging in de weg’
Wilma de Munck hield zich jarenlang bezig met de vraag hoe we de werkdruk op de UvA kunnen verlagen. Eerst leidde ze een programmagroep, daarna een commissie. Deze week was de slotbijeenkomst: ‘We moeten meer vertrouwen hebben in onze mensen.’
Een hoge prestatie- en publicatiedruk, een grote vermenging van werk en privé en onzekerheid over de toekomst. Het zijn zomaar een paar voorbeelden van werk gerelateerde problemen waar promovendi tegenaan lopen en die bij veel van hen voor te hoge werkdruk zorgen. Werkdruk is een onderwerp dat de UvA-gemoederen behoorlijk bezighoudt en dat hoog op de bestuurlijke agenda staat.
Een aantal jaren geleden leidde dit tot het instellen van een programmagroep ‘Grip op werkdruk’, die maatregelen en acties in gang probeerde te zetten om werkdruk of de beleving daarvan te verlichten. De programmagroep werd opgevolgd door een Commissie werkdruk die de oplossing van het probleem echt handen en voeten moest geven. Zowel programmagroep als commissie stonden onder leiding van Wilma de Munck, directeur bedrijfsvoering van Economie & Bedrijfskunde.
De afgelopen jaren werd onder meer de tweetalige Werkdrukwijzer voor leidinggevenden ontwikkeld, een papieren en digitale tool die kan helpen te veel werkdruk onder controle te krijgen en te houden. Deze week vond op De Brug op de Roeterseilandcampus de slotbijeenkomst plaats van de commissie, waarbij De Munck ook aangaf waar de kern van een te hoge werkdruk volgens haar schuilt. Het gaat in elk geval om een gebrek aan vertrouwen dat de UvA vaak heeft in haar eigen mensen, waardoor een controlesysteem is opgebouwd dat tot extra of te veel werkdruk leidt.
Kwaliteitsdilemma
‘We moeten meer werken vanuit vertrouwen dan vanuit controle,’ zei De Munck. Eigenlijk is iedereen het daar over eens, maar toch gebeurt het niet, merkte collegevoorzitter Geert ten Dam verbaasd op. ‘Ik spreek geregeld medewerkers die mij vertellen dat een bepaalde werkwijze “moet van het CvB”. Dan denk ik: hè, dat hoeft helemaal niet, maar kennelijk wordt dat diep in de organisatie wel zo afgeregeld.’
De Munck sprak ook over het zogenoemde ‘kwaliteitsdilemma’ waar veel medewerkers mee worstelen: iedereen wil graag kwaliteit leveren. Die ambitie levert vaak ook een hoge werkdruk op. ‘Een gezonde werkdruk is een voorwaarde voor het leveren van kwaliteit.’ Maar er kan ook te veel nadruk op kwaliteit komen te liggen – door bijvoorbeeld publicatiedruk – met te hoge werkdruk tot gevolg.
De kwaliteit van het universitair bedrijf kwam de laatste jaren geregeld onder druk door gebrek aan geld uit Den Haag. Maar de toezegging van het ministerie dat er meer geld zal gaan naar het universitair onderwijs kan ook een averechts effect op de werkdruk hebben, vreest De Munck. ‘We lopen het risico dat als er meer geld komt het kwaliteitsdenken ook weer gaat prevaleren en het zo werkdrukverlaging in de weg staat.’
8-8-4
De slotbijeenkomst werd ook benut om medewerkers van verschillende UvA-afdelingen een korte pitch te laten houden over wat zij op hun afdeling (gaan) doen of al hebben gedaan om de reële of ervaren werkdruk te verlagen. Zo was er onder meer een pitch van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid over het eenduidig maken van de procedure bij een verzoek tot herbeoordeling van tentamens, er was een pitch van Maatschappij & Gedrag waarbij promovendi een PhD-mentor krijgen toegewezen, een pitch van de bestuursstaf om beleidsinitiatieven efficiënter, effectiever en leuker aan te pakken en een nieuwe poging van Geesteswetenschappen om de jaarindeling 8-8-4 anders en beter in te richten, zodat zowel docenten als studenten minder werkdruk ervaren. Uit de zaal kwamen ook nog andere voorstellen, zoals het aanbieden van cursussen timemanagement en maatregelen om te voorkomen dat afdelingen steeds opnieuw het wiel uitvinden.
De slotbijeenkomst was zeker niet bedoeld als slot van de discussie over (te hoge) werkdruk en de implementatie van maatregelen om dit tegen te gaan. Wilma de Munck geeft de bevindingen, tips & tricks door aan de afdeling HR van de UvA, die er nu mee verder gaat. Op de agenda staat in elk geval al het (nieuwe) docentenbeleid en de lengte van het academisch jaar, dat nergens in Europa zo lang is als in Nederland.
