UvA-studenten maken documentaire over kansenongelijkheid bij examencommissie
In opdracht van Asva studentenvakbond hebben twee UvA-studenten een onderzoek gedaan naar een mogelijk geval van ongelijke behandeling binnen de examencommissie van de HvA. Daarvan hebben ze een documentaire gemaakt. ‘Deze zaak legt kansenongelijkheid bloot.’
Studente Laila (vrouw met niet-westerse migratieachtergrond) kreeg van een examencommissie van de Hogeschool van Amsterdam geen derde herkansing. Sebas (man zonder migratieachtergrond), één van haar studiegenoten, zat in soortgelijke omstandigheden. Maar hij kreeg wel een derde kans. Waarom de een wel, maar de ander niet? Hierover hebben student interdisciplinaire sociale wetenschap Halil Celik (28) en rechtenstudent Robin Schatens (24) een documentaire gemaakt in opdracht van Asva.
Documentairemaker Robin Schatens: ‘Vanuit mijn werk als hoofd van het rechtsbureau van Asva zie ik dat veel studenten in de problemen komen met examencommissies. Deze blijken heel goed te zijn in het inhoudelijk beoordelen van vakken. Maar het gaat mis bij persoonlijke zaken.’ In het geval van Laila en Sebas ging het ook over een persoonlijke zaak. ‘Hier kunnen vooroordelen een rol spelen, omdat de examencommissie dan beoordeelt of een student een extra kans verdient', zegt Robin. Zo kwam uit het onderzoek dat de docenten van Sebas hem hebben geholpen met het indienen van de aanvraag, terwijl Laila's netwerk binnen het docententeam veel kleiner was. Zij heeft alles zelf moeten doen. Volgens de documentairemakers kan dit een reden zijn dat Laila's aanvraag is afgewezen.
Elke opleiding heeft in principe een examencommissie. ‘De regels verschillen per commissie, zijn vaak vaag en worden vaak amper uitgelegd’, zegt Halil. De documentairemakers hebben ook een studentenlid van het College van Beroep voor de Examens (Cobex) gesproken. Het lid bevestigde dat er per opleiding anders om gegaan wordt met persoonlijke omstandigheden van studenten. Examencommissies zijn regelmatig te streng, maar het Cobex mag dat volgens hem wettelijk niet altijd corrigeren.
Dat Laila geen extra herkansing heeft kunnen doen, zorgde ervoor dat ze niet kon beginnen aan haar vervolgopleiding. En dat ze door het uitstel extra collegegeld moest betalen.
Wanneer je een tentamen of deadline niet haalt of mist kun je in veel gevallen een herkansing krijgen. In sommige gevallen, bijvoorbeeld bij ziekte of als wanneer het gaat om het laatste vak van je studie, kan je een verzoek bij de examencommissie indienen voor nog een herkansing. Examencommissie worden maar beperkt gecontroleerd. Studenten kunnen wel in hoger beroep gaan tegen een beslissing, maar dat is bij persoonlijke omstandigheden heel lastig. Het Cobex van de HvA zegt bijvoorbeeld alleen in te grijpen bij juridische fouten en niet opnieuw een belangenafweging te maken.
Over het onderzoek is de betreffende examencommissie ingelicht. Ook hebben de documentairemakers het eindproduct voorgelegd aan de commissie. Deze heeft ook de kans gekregen feedback te geven op de documentaire. Die ook is verwerkt.
Deze documentaire (hier te zien) maakt onderdeel uit van de Asva-serie superk*t. Hierin worden zaken onderzocht die vervelend zijn voor studenten. Deze worden gepresenteerd in de vorm van een podcast of documentaire.
