Studenten willen gratis maandverband en tampons op de campus
Andere Nederlandse universiteiten bieden al gratis menstruatieproducten aan in hun gebouwen. De UvA loopt achter. ‘Het is niet alleen praktisch van belang dat de producten er komen, maar het moet ook een signaal zijn van de universiteit dat zij zorgt voor haar studenten.’
Al twee jaar probeert de Centrale Studenten Raad (CSR) menstruatieproducten gratis aan te bieden op de UvA, maar dat blijkt zo gemakkelijk niet. Vorig jaar kwam de raad met een concreet voorstel dat toen is afgewezen door het College van Bestuur (CvB). Een woordvoerder van de UvA: ‘De CSR pleitte indertijd voor het plaatsen van gratis menstruatieproducten op alle toiletten van de UvA. Aangezien ook medewerkers gebruikmaken van die toiletten zou dit belastingtechnisch voor problemen zorgen, aangezien deze als gratis beloning voor medewerkers worden gezien. Dit mag niet.’
De huidige CSR is momenteel aan het onderzoeken hoe het belastingtechnische probleem zou kunnen worden omzeild. De raad is nu bezig om een nieuw plan op te stellen om aan het CvB te presenteren. Manish Jhinkoe-Rai (24), voorzitter van de CSR: ‘Wij vinden het erg belangrijk dat er gratis maandverband en tampons komen op de campussen van de UvA. Niet alleen vanwege het praktische nut voor studenten die dit nodig hebben, maar het is ook een goed symbool vanuit de UvA dat zij zorg draagt voor haar studenten.’
Enquête
Dat die menstruatieproducten broodnodig zijn, blijkt uit een enquête van UvA studentenpartij 020 over menstruatie. Van de 400 studenten die de survey hebben ingevuld is 70 procent ooit op de campus verrast door ongesteldheid, terwijl ze geen producten bij zich hadden. Het grootste gedeelte van hen heeft toen of wc-papier gebruikt ter vervanging van maandverband of een tampon, of ging naar huis. Danielle Maxwell-Fraser (20), lid van 020 die de resultaten van de survey in heeft gezien: ‘Menstruatieproducten zijn geen luxe, maar simpelweg basisproducten voor de gezondheid.’ Ze geeft aan dat het niet alleen praktisch is als deze producten gratis op de campus worden aangeboden. ‘Negentig procent van de studenten uit de enquête geeft namelijk aan een schaamte of angst te voelen tijdens het menstrueren buitenshuis. Wij denken dat het aanbieden van gratis producten menstruatie normaliseert en dat hierdoor het stigma over ongesteldheid ook verminderd.’
Zo kan het ook
Op andere universiteiten zijn wel al gratis menstruatieproducten te vinden op de campus, zoals in Rotterdam, Utrecht en ook op Vrije Universiteit. Deze laatste was de eerste die gratis producten faciliteerde, na initiatief van de studentenvakbond SRVU. VU-student Nienke Heijne Makkreel (20), secretaris bij de SRVU over waarom het kastje er is: ‘Je kiest als menstruerende student niet maandelijks voor je ongesteldheid. Daarom vonden wij het als bond heel belangrijk om deze studenten te helpen. We begonnen met de pilot met gratis producten aanbieden en de VU is daar gelijk in mee gegaan.’ Hopelijk blijft het niet bij dit kastje, zegt Heijne Makkreel: ‘Ons doel is dat de producten uiteindelijk aangeboden worden op elk toilet. En ook dat andere universiteiten ons voorbeeld volgen.’
In november 2020 heeft het Schotse parlement ingestemd met de wet om menstruatieproducten gratis te maken en was daarbij het eerste land ter wereld om dit te doen. Dit komt door menstruatiearmoede; sommige mensen hebben simpelweg niet genoeg geld voor tampons en maandverband. Daarom werd deze maatregel noodzakelijk gezien. Na Schotland volgende in de zomer van 2021 onder andere scholen in Nieuw Zeeland; zij bieden nu menstruatieproducten gratis aan voor alle leerlingen. Ook Nederlandse universiteiten zoals de VU, de UU en de EUR bieden sinds kort gratis producten aan voor studenten.
Zo makkelijk gaat het helaas niet bij de UvA. Een woordvoerder: ‘In het oorspronkelijke plan van het CSR ging het om grootschalig producten aanbieden op alle toiletten. Bij de VU gaat het om een enkel kastje op één locatie.’ Daarom loopt de UvA niet tegen hetzelfde belastingtechnische probleem aan als de VU.
Naast het belastingtechnische probleem is er nog een verschil tussen de UvA en de VU, ziet Jhinkoe-Rai. ‘Alle UvA-gebouwen bevinden zich niet in één gebied zoals bij de VU, maar zijn verspreid over de hele stad. Als er een kastje met producten zou staan op de Roeterseilandcampus, maar 30 minuten verderop wordt een student in Amsterdam Zuidoost op het UMC opeens overvallen door de ongesteldheid, kan die niet zomaar aan gratis producten komen.’
Ondanks de moeilijkheden blijft de raad optimistisch. ‘De CSR moet het echt hebben van zijn strijdlustigheid, maar het komt goed', aldus Jhinkoe-Rai.‘Het belangrijkste is gewoon dat de menstruatieproducten er komen en zo toegankelijk mogelijk voor alle studenten.’
