‘Liever fysiek onderwijs met wat haken en ogen dan langer in deze situatie zitten’
Studentenclubs, hogeronderwijsinstellingen, de Nationale Jeugdraad en de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie pleiten in aanloop naar de persconferentie van vrijdag voor een snelle heropening van het hoger onderwijs. De UvA is het daarmee eens. ‘We hopen ontzettend op perspectief.’
In een brandbrief aan het Outbreak Management Team stellen verschillende organisaties – studentenbonden JOB, ISO en de LSvB, brancheverenigingen MBO Raad, de Vereniging Hogescholen en Universiteiten van Nederland en de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie en de Nationale Jeugdraad – dat onderwijsinstellingen zo snel mogelijk moeten overgaan op fysiek onderwijs. Dit omdat veel studenten met psychische problemen kampen, variërend van eenzaamheid en somberheid tot levensmoeheid. Ook ervaren medewerkers van onderwijsinstellingen hoge werkdruk en onzekerheid over de manier waarop zij (veilig) onderwijs moeten geven, aldus de organisaties.
Niet meer schakelen
De UvA onderschrijft dit, zo zegt woordvoerder Yasha Lange, die stelt dat de brief ‘in lijn is met wat we al langer roepen en zeggen’. Zo wees bestuursvoorzitter Geert ten Dam vorig jaar al in Folia op de verslechterde mentale gezondheid van studenten, de eenzaamheid en de hoge werkdruk onder personeel. ‘Studenten snakken ernaar om elkaar weer te ontmoeten, colleges te krijgen en werkgroepen bij te wonen waarin ze elkaar kunnen aankijken’, zegt Lange.
De UvA hoopt dat ook dat de persconferentie goed nieuws brengt: meer ruimte om fysiek onderwijs te geven. ‘Het wisselen tussen openen en sluiten legt een enorme druk op de organisatie, op roostermakers, op docenten en studenten die moeten omschakelen. Het is lastig plannen, dus we hopen ontzettend op perspectief.’
De universiteit heeft de laatste maanden veelvuldig ingezet op veiligheid in het gebouw, bijvoorbeeld door ventilatie, routemarkeringen en het plaatsen van pompjes met ontsmettingsmiddel. ‘Dit om ervoor te zorgen dat je zonder anderhalve meter zo goed en veilig mogelijk onderwijs kunt geven. Die anderhalve meter is eerder in collegezalen al losgelaten, omdat je in kleine werkgroepruimtes dan nog steeds maar een paar studenten kwijt kunt.’
In de afgelopen periode heeft de UvA geen grote uitbraken binnen de universiteit gezien, zegt Lange. ‘Onder studenten is de vaccinatiegraad heel hoog. We hebben er alles aan gedaan om ervoor te zorgen dat onderwijs hier zo veilig mogelijk kan plaatsvinden.’
Verantwoord
Volgens Manish Jhinkoe-Rai, voorzitter van de Centrale Studentenraad van de UvA, duurt deze situatie voor studenten ‘veel te lang’. ‘De rek is eruit. We merken dat studenten de wanhoop van de situatie en van het ontbreken van een langetermijnplan zien en dat ze niet weten wat ze moeten doen. Ik vind persoonlijk dat we zo snel mogelijk open moeten, we moeten alleen kijken hoe dat verantwoord kan.’
Bijvoorbeeld met een beperkte zaalcapaciteit of door inzet van hybride onderwijs, zegt hij. ‘Sommige opleidingen waren begonnen met het aanbieden van online werkgroepen, dat is heel goed. Tegelijkertijd zou de universiteit kunnen openen voor studenten die het nodig hebben om fysiek aanwezig te zijn.’
Docenten opofferen
Studenten zijn het behoorlijk zat, ziet ook Gerwin van der Pol, voorzitter van de Centrale Ondernemingsraad (COR). ‘Iedereen kijkt met angst en beven naar de volgende persconferentie waarin ze waarschijnlijk zullen zeggen dat de lockdown nog wel even voortduurt. Het zou kunnen dat het hoger onderwijs opengaat, maar dat zou tegelijkertijd een heel slecht plan zijn als je kijkt naar de besmettingen.’
Volgens Van der Pol zijn de voordelen van heropening van het hoger onderwijs niet zo’n uitgemaakte zaak. ‘De brandbrief is een signaal dat er echt iets moet gebeuren, zeker voor studenten. Dat steunen wij voor honderd procent, maar als studenten terug moeten, moeten ook docenten terug. Wat als zij zich daar niet veilig bij voelen? Als COR zijn wij er voor medewerkers, en veel medewerkers vinden het op dit moment te gevaarlijk om op de universiteit te werken.’ De COR heeft daarom ook voortdurend gesprekken over veilig onderwijs met het College van Bestuur, zegt Van der Pol. ‘Ik snap de vraag van studenten, maar ik zie ook de keerzijde. We kunnen ons als docenten niet opofferen omdat studenten belangrijker zijn. Daarnaast: wat als docenten of studenten bijvoorbeeld mantelzorger zijn, of wat als ze in quarantaine zitten?’
Protest
De Asva studentenunie houdt vrijdag om 14.00 uur een protest op de Dam naar aanleiding van de brandbrief, zo laat Asva-voorzitter Emma Buining weten. ‘Studenten mogen al zo lang niets’, zegt ze. ‘Het kabinet kan studenten nu niet meer achterstellen.’ Volgens Buining weegt het voorkomen van besmettingsrisico bij het openen van hoger onderwijs niet meer op tegen de problemen die studenten nu ervaren. ‘Hoe langer je doorgaat met online onderwijs, hoe groter die problemen zullen worden, tot ze uiteindelijk onomkeerbaar zijn. Er moeten nú stappen gezet worden.’
Ook is vertrouwen nodig in onderwijsinstellingen, zegt ze: ‘Zij kunnen maatregelen treffen om onderwijs veilig te maken. Liever fysiek opengaan met wat haken en ogen dan langer in deze situatie zitten.’
