‘Als docenten alles dubbel moeten doen, gaan ze eraan onderdoor’
Hoewel de UvA volop inzet op een scenario waarop al het onderwijs na de zomer op de campussen plaatsvindt, vrezen studenten en medewerkers voor problemen. Met name de onzekerheid over wat er gebeurt met internationale studenten is groot, ook omdat het ministerie geen besluit neemt.
‘Wij vinden het zelf ook enorm lastig,’ zegt studentenraadsvoorzitter Nina Hol. ‘We zijn geen corona-experts, en er zijn wel honderden gevallen denkbaar, waar je nooit allemaal een antwoord op kunt geven.’ Maar dat er zo snel mogelijk een plan moet komen wat er na de zomer gaat gebeuren, is voor haar duidelijk.
Hol: ‘Wij willen vooral voorkomen dat studenten die na de zomer niet naar Nederland kunnen of mogen komen tussen wal en schip vallen, bijvoorbeeld doordat ze niet voldoen aan een aanwezigheidsplicht.’ Daar is iedereen het binnen de raad wel over eens, vertelt ze. ‘Zij moeten op een andere manier onderwijs kunnen volgen.’
Duidelijk plan
Volgens een woordvoerder van het UvA-bestuur is het plan echter duidelijk: al het onderwijs op de campus. ‘Mochten er tweedejaars en derdejaars zijn die echt niet naar Nederland kunnen komen vanwege coronagerelateerde reisrestricties, dan gaan opleidingen hun best doen om hen onderwijs aan te bieden.’ Dat is expliciet een inspanningsverplichting, en geen recht van die studenten, zo is op te maken uit zijn woorden.
Met tweede- en derdejaars heeft de UvA een band opgebouwd, maar voor eerstejaars geldt dat nog niet. ‘Voor laterejaars die niet naar Nederland kunnen komen geldt: “Ja, er is een online alternatief, tenzij het echt niet kan”,’ zegt de woordvoerder. ‘Voor eerstejaars is het “Nee, tenzij”. Opleidingen mogen een online programma aanbieden, en er zijn enkele opleidingen bij geesteswetenschappen waarvan ik weet dat ze ermee bezig zijn, maar het hoeft van het bestuur niet.’
Meer online onderwijs
Binnen de studentenraad gaan ook geluiden op om online onderwijs te bieden aan studenten die wel naar Nederland kunnen komen, maar bijvoorbeeld geen kamer kunnen vinden, vertelt Hol.
Die opvatting leidt tot de vraag in hoeverre fysiek onderwijs nog de standaard wordt op de universiteit, ziet ook Hol, al verschillen de leden van de studentenraad daarover onderling van mening. ‘Er zijn leden die zeggen: “De coronacrisis heeft aangetoond dat de universiteit goed online onderwijs kan aanbieden, waarom zouden we daar weer mee stoppen?”’
Gerwin van der Pol (voorzitter van de Centrale Ondernemingsraad van de UvA) kijkt echter met argusogen naar die discussie. ‘Ik heb het idee dat de meerderheid van de docenten graag weer in meer of mindere mate fysiek onderwijs wil gaan geven. Wij willen dat docenten die dat willen, ook de kans krijgen. Daarin kunnen we elkaar in de ondernemingsraad beter vinden dan de studenten in de studentenraad,’ vertelt hij.
Alles dubbel
‘Wat we echter te allen tijde willen voorkomen is dat docenten straks alles dubbel moeten gaan doen. Docenten lopen nu al op hun laatste benen, en dan gaan ze er echt aan onderdoor,’ zegt Van der Pol. Hij ziet met name problemen bij kleinere studies. ‘Bij grote studies is het waarschijnlijk nog wel te regelen: dan maak je één werkgroepje voor internationale studenten die je online onderwijs geeft. Maar als je tien studenten hebt, en er is er één niet in Nederland, dan is het al een stuk ingewikkelder.’
Dat beaamt de woordvoerder van het UvA-bestuur. ‘Dat is inderdaad lastig. Daarom maken we ook duidelijk dat we in principe uitgaan van maar één scenario: al het onderwijs op de campus. Dat betekent dat studenten aanwezig moeten zijn in Amsterdam – tenzij dat vanwege reisbeperkingen niet kan.’ Als dat kan, gaat er ook weer een aanwezigheidsplicht gelden, meldt de woordvoerder. ‘Maar daarvoor moeten we waarschijnlijk wachten tot 15 augustus.’
Voor de zomer duidelijkheid
Van der Pol hoopt in ieder geval dat er snel duidelijkheid komt. Volgens hem vreet het aan docenten dat ze nog niet weten wat ze na de zomer moeten gaan doen. ‘We willen voor de zomer duidelijkheid van decanen hoe ze het onderwijs op hun faculteit willen gaan inrichten.’
Universiteitsbestuurder Geert ten Dam wijst ondertussen met een vinger naar Den Haag, aangezien ze van minister Ingrid van Engelshoven van Onderwijs de opdracht heeft gekregen te werken aan twee scenario’s. De minister zal dan op 15 augustus de knoop doorhakken. ‘Onterecht, onrealistisch en ongelijkwaardig,’ schreef Ten Dam daarover op Twitter.
Onrealistisch
‘Onrealistisch omdat een rooster voor 40.000 studenten en 3.000 medewerkers op tientallen locaties maken extreem complex is,’ schreef ze. En: ‘omdat studenten en medewerkers moeten weten waar ze aan toe zijn: naar Amsterdam komen om een kamer te regelen, en geen dubbel werk om in de zomer colleges voor te bereiden.’
De woordvoerder van de UvA benadrukt nogmaals dat de universiteit uit gaat van maar een scenario, ook al liggen er ‘terugvalscenario’s’ klaar. ‘We zijn optimistisch, en we willen na de zomer al het onderwijs op de campus geven.’
