Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: NASA/Joel Kowsky
actueel

Zo kun je volgende week het best de gedeeltelijke zonsverduistering bekijken

Marleen Hoebe,
4 juni 2021 - 13:24

Op donderdag 10 juni maken we in Nederland rond lunchtijd een gedeeltelijke zonsverduistering mee. De maan schuift dan vanaf de aarde gezien voor het bovenste deel van de zon langs. Hoe kun je die verduistering het beste aanschouwen? Esther Hanko van het Anton Pannekoek Instituut voor sterrenkunde geeft tips. ‘Je moet niet zomaar met apparaten rechtstreeks in de zon kijken, dan raak je hartstikke blind.’

In Nederland is op 10 juni van 11.20 uur tot 13.30 uur een gedeeltelijke zonsverduistering te zien. Tenminste, als het mooi weer is. Op andere plekken, waaronder Canada, Groenland en Rusland, is zelfs een ringvormige zonsverduistering zichtbaar. De maan kan de zon dan net niet helemaal bedekken, waardoor je alleen een ring van licht ziet.

 

Esther Hanko organiseert vanuit het Anton Pannekoek Instituut voor sterrenkunde activiteiten rondom de verduistering. Ze legt uit wat de beste manier is om een gedeeltelijke zonsverduistering te observeren.

Foto: Privéarchief
Esther Hanko met een zonnetelescoop

Hoe zeldzaam is een gedeeltelijke zonsverduistering?
‘Een volledige zonsverduistering is echt zeldzaam; volgens mij gaan de generaties die nu leven die niet meer in Nederland meemaken. Een gedeeltelijke zonsverduistering – waarbij je een hap uit de zon ziet – is niet zo zeldzaam, maar wel zeldzamer dan een supermaan waar de media elke maand over bericht. De vorige gedeeltelijke verduistering was in 2015 te zien. Toen bedekte de maan zo’n 80 procent van de zon. Het werd zelfs een beetje donker. De volgende vindt plaats op 25 oktober volgend jaar. Daarna moeten we weer wachten tot 2025. Dit jaar op 10 juni is er sprake van een verduistering van ongeveer 20 procent. Dat is niet superveel, maar wel gaaf om te zien.’

 

Hoe kunnen we het beste de verduistering gaan bekijken?
‘Je moet niet zomaar met apparaten rechtstreeks in de zon kijken. Al helemaal niet met een telescoop die geen zonnetelescoop is, dan raak je hartstikke blind. De bibliotheektelescoop die we sinds korte tijd uitlenen via de Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA) is bijvoorbeeld absoluut niet geschikt om direct mee naar de zon te kijken. Daarnaast kun je, als je niet uitkijkt, met een telescoop brand veroorzaken. Net zoals je een brandje kunt stichten wanneer je een vergrootglas naar de zon richt. De leukste en meest directe manier om de verduistering te bekijken, is met een eclipsbril. Die kun je bestellen. Of via ons krijgen, daarvoor moet je onze social media in de gaten houden.’

‘Als je niet uitkijkt, kun je met een telescoop tijdens de zonsverduistering brand veroorzaken’

En wat als je geen goede zonnetelescoop of eclipsbril kunt bemachtigen?
‘Er bestaan ook andere manieren om naar de zon te kijken, bijvoorbeeld door middel van projectie. Leg een vel wit karton op de grond en houd een ander vel met een klein gaatje – of een schuimspaan of vergiet – tussen de zon en het vel karton op de grond. Het is even zoeken naar de juiste afstand tussen de vellen karton, maar hiermee zou je moeten kunnen zien dat er een hap uit de zon is.’

 

Wat gaat het Anton Pannekoek Instituut op 10 juni doen?
‘Met mooi weer is de gedeeltelijke zonsverduistering in ieder geval via onze livestream te volgen. We hebben daar een speciale zonnetelescoop voor. Hiermee kun je zelfs de vlammen van de zon zien. Verder geven we uitleg over wat een zonsverduistering precies is en houdt Antonija Oklopčić een praatje over exoplaneten. Zij is een van onze vaste stafleden die gespecialiseerd is in dit onderzoeksgebied. Daarnaast willen we beelden laten zien van elders in de wereld waar de verduistering ringvormig is.’