UB tientallen miljoenen duurder, bouw onderwijsgebouw REC-V afgeblazen
Het multifunctionele onderwijsgebouw REC-V op Roeterseiland komt er niet. Ook wordt de Universiteitsbibliotheek fors duurder, en worden de andere verbouwplannen in het Universiteitskwartier tegen het licht gehouden. De extra kosten hebben geen gevolgen voor het budget onderwijs en onderzoek, verzekert het universiteitsbestuur.
De UvA bouwt door, maar niet tegen elke prijs. Dat is de boodschap van bestuurslid Jan Lintsen, verantwoordelijk voor onder meer huisvesting & financiën. In lijn met dat motto is besloten om het multifunctionele onderwijsgebouw dat gepland stond op de Roeterseilandcampus definitief niet te gaan bouwen. Het gebouw, in de volksmond beter bekend als REC-V, zou plaats moeten bieden aan de grootste collegezaal van de UvA waarin meer dan duizend studenten konden zitten.
- Het nieuwe gebouw REC-V, dat de grootste collegezaal van de UvA moest huisvesten, komt er niet.
- De UB wordt ruim twintig miljoen euro duurder dan de UvA tot nu toe dacht. Dat komt vooral doordat de staat van de twee gebouwen waar de UB in komt slechter is dan gedacht en omdat er ‘meer troep in de bodem zat’.
- Ook andere panden in het Universiteitskwartier worden nu nader onderzocht. Voor BG-5 is het ontwerpproces na zo’n onderzoek gepauzeerd.
- De bouw van LAB 42 op het Science Park ligt wel op schema.
- De extra uitgaven hebben geen gevolgen voor het budget voor onderwijs en onderzoek.
‘Dankzij de coronacrisis zijn we anders gaan nadenken over onderwijs,’ zegt Lintsen. ‘We missen het fysieke contact tussen studenten en docenten, het onderwijs in kleine groepen. Maar volgens veel mensen zijn hoorcolleges prima te vervangen door een digitaal alternatief.’ Een grote collegezaal bouwen past daarom op dit moment niet in de plannen van de UvA.
Dat zal als een opluchting komen voor omwonenden, die al sinds de eerste geruchten over de bouw op ‘hun postzegelparkje Petit Versailles’ protesteren. Lintsen waarschuwt hen echter. ‘De vergunning om op die plek te bouwen hebben we nog steeds in de la liggen. Ik kan me voorstellen dat we over een aantal jaar besluiten om alsnog te gaan bouwen op die locatie, maar dat we dan bijvoorbeeld kiezen voor een pand met veel meer kleine onderwijsruimtes.’
Universiteitsbibliotheek
Het een heeft niets met het ander te maken, verzekert Lintsen, maar het komt wel goed uit dat er door de annulering van REC-V ruimte komt in het Huisvestingsplan van de universiteit. De Universiteitsbibliotheek wordt namelijk fors duurder. In 2018 ging de UvA nog uit van 66 miljoen euro, in de begroting van 2020 was dat opgelopen tot 85 miljoen euro, en inmiddels verwacht men dat het prijskaartje 108,8 miljoen euro zal zijn. Dat is een kostenoverschrijding van grofweg 65 procent.
(Lees verder onder de afbeelding)
Die wordt veroorzaakt doordat de twee gebouwen waarin de Universiteitsbibliotheek komt in slechtere staat bleek dan gedacht en dat er ‘meer troep in de bodem zat’, waardoor de aanleg van een fietsenkelder flink duurder wordt. Ook de eisen van de gemeentelijke afdeling Monumentenzaken, de lastige bouwlogistiek over de kwetsbare Amsterdamse kades en bruggen, en de stijgende prijzen in de bouw spelen een rol.
‘We hebben als universiteit lang nagedacht over de vraag of we de UB wilden bouwen op deze plek. Er zijn alternatieven onderzocht, maar uiteindelijk hebben we als academische gemeenschap hiervoor gekozen,’ vertelt Lintsen. ‘We hebben dus geen spijt: we zijn een belangrijke partner om iets van dit stukje stad te maken. Maar het is misschien wel de moeilijkste plek van Nederland om iets te bouwen: de ondergrond is slap, het is allemaal erfgoed, er zijn kritische bewoners,’ somt hij op. ‘Het wordt een heel dure bieb, en ik had het liever goedkoper gehad,’ zegt Lintsen. ‘Maar we houden wel vast aan ons plan.’
Universiteitskwartier
Door de tegenvallers bij de bouw van de bieb wordt ook een zogenoemd destructief onderzoek uitgevoerd bij andere panden die de UvA in de binnenstad wil gaan verbouwen, zoals de Oudemanhuispoort, BG3 en BG5. ‘Dat betekent dat we bijvoorbeeld ook meerdere funderingspalen uitgraven om te kijken wat de kwaliteit ervan is, en we gaan op meerdere plekken onder andere gipslagen verwijderen.’ Het ontwerpproces voor BG5 is naar aanleiding van zo’n onderzoek zelfs gepauzeerd nadat bleek dat de staat van het pand slechter was dan gedacht.
Er is echter ook goed nieuws te melden over het Universiteitskwartier. Het Strategische Masterplan waar de universiteit, de gemeente en bewoners al lang over praten is zo goed als af. In dat plan wordt onder meer de inrichting van de openbare ruimte in het Universiteitskwartier geregeld. Als dat plan af is volgt er een inspraakprocedure en moet het nog worden goedgekeurd door de UvA en de Amsterdamse gemeenteraad. ‘Het was een moeizaam proces, maar we hopen dat het plan in de zomer af kan zijn. Dat zou een flinke opsteker zijn,’ vertelt Lintsen.
Geen bezuinigingen op onderwijs of onderzoek
De oplopende kosten van de bibliotheek hebben geen gevolgen voor het budget van onderwijs en onderzoek, verzekert Lintsen. ‘Er staan bij ons harde schotten tussen huisvestings- en inhoudelijke budgetten.’ De kostenoverschrijdingen worden binnen het huisvestingsplan opgevangen, bijvoorbeeld doordat REC-V niet doorgaat, of door andere projecten goedkoper te maken.
De verbouwing van de Oudemanhuispoort is een van de projecten die nu tegen het licht worden gehouden. ‘We kijken of we dat soberder kunnen doen, of de verbouwing over een langere periode kunnen uitspreiden, waardoor het goedkoper wordt,’ zegt Lintsen. ‘Je zou daarbij kunnen denken aan het idee dat we binnen het gebouw minder slopen dan we oorspronkelijk van plan waren. We willen in ieder geval geen concessies doen aan de kwaliteit of aan duurzaamheid.’
Een van de projecten waar alles voor de wind lijkt te gaan is LAB 42, een onderwijsgebouw voor kunstmatige intelligentie dat in 2022 geopend moet worden. Dat gebouw, dat energieneutraal is, wordt op dit moment gebouwd volgens planning en binnen het budget. LAB 42 verrijst op het Science Park, naast gebouw 904.
Ruimte bijhuren
Deze aanpassingen van de huisvestingsplannen hebben op dit moment weinig gevolgen voor onderwijs of onderzoek, maar wanneer eind dit jaar misschien wel veertigduizend studenten en duizenden medewerkers dagelijks naar de campus gaan wordt dat anders. Leidt dit niet tot praktische problemen? ‘Nee,’ zegt Lintsen. ‘We kijken altijd naar de toekomst en zijn nu met alle faculteiten bezig om te kijken of er geen ruimtegebrek ontstaat.’
Op dit moment is dat er nog niet, verzekert hij. ‘De enige plek waar we op dit moment ruimte bij huren is op Science Park. Daar bouwen we op dit moment een nieuw gebouw, LAB42, en we hebben een optie genomen op ruimtes in een nieuw gebouw van Matrix IC, een bedrijf waar de UvA deels eigenaar van is. We verwachten dat dat genoeg zal zijn.’
