‘Deze samenwerking met Huawei is goed voor de UvA’
Critici van over de hele wereld beschuldigen Huawei van spionage voor de Chinese overheid. Toch gaan de UvA en de VU in een speciaal lab samenwerken met de Chinese telecomgigant. Waarom heeft de UvA voor deze samenwerking gekozen? ‘We zijn deze samenwerking aangegaan vanwege de interessante wetenschappelijke vragen die bij dit onderwerp horen.’
De UvA en de Vrije Universiteit gaan samenwerken met het Chinese telecommunicatiebedrijf Huawei om kunstmatige intelligentie te ontwikkelen voor zoekmachines, meldde Het Financieele Dagblad gisteren. De krant noemt het een ‘opmerkelijke overeenkomst’. De Amsterdamse universiteiten gaan in een door Huawei gefinancierd lab kunstmatige intelligentie (AI) ontwikkelen die zoekmachines moet gaan optimaliseren.
Het gaat om zoekmachines die in gesprek gaan met de gebruiker. Volgens een persvoorlichter van de VU – de VU blijkt de kartrekker van de samenwerking – betreft het multilinguïstische zoekmachines. ‘De bedoeling is dat de zoekmachine verschillend kan reageren op mensen uit andere landen. Als Duitsers een vraag stellen gaat dat anders dan bij iemand uit Hongarije. Met behulp van AI en geesteswetenschappen gaan VU- en UvA-onderzoekers helpen om zoekmachines te verbeteren.’
Interessante wetenschappelijke vragen
Een van de hoofdonderzoekers die hierbij betrokken is, is Maarten de Rijke, universiteitshoogleraar AI & Information Retrieval aan de UvA. ‘We zijn deze samenwerking aangegaan vanwege de interessante wetenschappelijke vragen die bij dit onderwerp horen. Bij mijn weten is er nooit vanuit Den Haag gezegd dat we deze samenwerking niet mogen aangaan. Huawei is wel een gevoelige partij, daarom hebben we het gesprek met de Nederlandse veiligheidsdiensten gezocht. De AIVD [Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst, red] heeft toestemming voor dit project gegeven.’
Ondanks de kritiek in Het FD maakt De Rijke zich geen zorgen. ‘Bij labs in samenwerking met grote bedrijven gaat het om het opdoen van nieuwe kennis en om kansen voor het opleiden van talent. Alle kennis en data die we genereren worden open gepubliceerd. Iedereen kan erbij. De UvA en de VU zijn zelf verantwoordelijk voor de werving en aanstelling van mensen in het lab. Die mensen hebben gewoon een Nederlands contract bij de kennisinstellingen.’
‘Ze moeten zich allemaal aan wetenschappelijke integriteitsregels houden,’ aldus de VU-persvoorlichter. ‘Verder werken onze onderzoekers niet met software of hardware van Huawei. Ook heeft de samenwerking niets te maken met 5G-telecomnetwerken van Huawei. Het is een groot bedrijf met verschillende takken.’
Juridisch afgetimmerd
Innovation Exchange Amsterdam (IXA) heeft de Amsterdamse onderzoekers geholpen bij het opstellen van een contract met Huawei. Persvoorlichting VU: ‘Zij zorgen voor de juridische afspraken. En zorgen ervoor dat alles goed is afgetimmerd. Zorgvuldigheid is een groot goed.’
‘Het is een prachtige samenwerking, waardoor fantastisch onderzoek kan worden gedaan. Niet alleen Huawei wordt hier goed van, ook de UvA en de VU. De universiteiten versterken elkaar op deze manier. Als we ergens bang voor waren geweest, hadden we dit nooit gestart.’
Zorgen
Maar anderen hebben toch kritiek op dat de Amsterdamse universiteiten met zo’n omstreden bedrijf in zee gaan. Zo uitte Kees Verhoeven van D66 gisteren al zijn zorgen op Twitter: ‘D66 wil spoedig van kabinet weten op welke basis wel/geen goedkeuring wordt gegeven aan technologische samenwerking met bedrijven uit landen als Rusland en China waarbij een bovengemiddeld spionagerisico geldt.’
(Lees verder onder de tweet)
De VVD en het CDA kondigen Kamervragen aan, schrijft RTL Nieuws op haar website. De partijen twijfelen aan de veiligheid van de samenwerking.
Ook voorzitter van de Centrale Studentenraad van de UvA, Pjotr van der Jagt, heeft op het eerste gezicht vraagtekens. ‘Hoe onafhankelijk is deze samenwerking? Onafhankelijkheid van de universiteit is voor ons een heel belangrijk thema, zeker als het gaat om in zee gaan met derden.’
De werving voor promovendi voor het lab van Huawei, UvA en de VU is in ieder geval net gestart.
