Diversiteitscommissie rechten houdt bijeenkomst over racisme
Op de valreep van de vakantieperiode organiseert de diversiteitscommissie van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid op donderdag 9 juli een online-bijeenkomst over racisme, diversiteit en inclusie. Samen hopen zij tot begrip én actiepunten te komen. Folia sprak alvast met de organistoren. ‘Over tien jaar hoop ik dat alle medewerkers en studenten zich thuis kunnen voelen op onze faculteit.’
De Diversiteitscommissie van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid (FdR) bestaat uit vertegenwoordigers van het wetenschappelijk personeel, het ondersteunend personeel en (onbetaalde) studenten. Het voorzitterschap is in handen van socioloog Wike Been, sinds 1 december 2019 de facultaire diversity officer. Been praat ons samen met derdejaarsstudente Ramla Yusuuf en Verónica Arnáiz Rivas, medewerker van de juridische bibliotheek, bij over de aanstaande bijeenkomst. Via Zoom gaan ze ook in op de pijnpunten van hun faculteit.
Volgens Yusuuf ontsprong het idee voor de bijeenkomst in een Whatsappgroepsgesprek waarin studenten aangaven behoefte te hebben aan een constructief gesprek over de gevoelige onderwerpen. De diversiteitscommissie zag het als haar taak de dialoog binnen de faculteit te faciliteren en Been benadrukt het verbindende karakter van de bijeenkomst: ‘Het is belangrijk dat zowel bestuurders als medewerkers en studenten bij elkaar komen om dit gesprek te voeren. Met elkaar maken we de faculteit.’ Het evenement zou aanvankelijk ook toegankelijk zijn voor niet-Nederlandstaligen. Dat bleek technisch onhaalbaar en daarom volgt in september een Engelse bijeenkomst.
Met welke verwachtingen leven jullie toe naar de bijeenkomst?
Been: ‘Vanwege het feit dat dit de eerste keer is dat we een bijeenkomst met dit thema organiseren en de vakantieperiode heb ik geen verwachtingen over het aantal personen dat op de bijeenkomst af zal komen. Desalniettemin hoop ik op een goed gesprek tussen verschillende groepen om een fundament te leggen voor de dialoog die in de toekomst verder gevoerd moet worden’.
Arnáiz Rivas: ‘Ik denk dat er behoefte is aan deze bijeenkomst, maar door de vakantieperiode weet ik niet of de opkomst een weerspiegeling zal zijn van die behoefte’.
Yusuuf: ‘Ik hoop dat iedere deelnemer zich veilig genoeg zal voelen om zijn perspectieven en ervaringen te delen en dat er respectvol wordt omgegaan met die bijdrages. Daarnaast verwacht ik dat de bijeenkomst actiepunten oplevert’.
In 2016 presenteerde de onderzoekscommissie van Gloria Wekker een diversiteitsrapport met uitgebreide aanbevelingen. Nu gaan jullie ‘met elkaar in gesprek om gezamenlijk tot actiepunten komen’. Is de tijd van praten niet voorbij?
Been: ‘Ja, er moet nu actie ondernomen worden. Maar ook nee, want de dialoog moet altijd doorgaan.’
Arnáiz Rivas: ‘Ik weet tevens niet of het gesprek over deze onderwerpen al voldoende is gevoerd op faculteitsniveau.’
Yusuuf: ‘In mijn jaren aan deze faculteit kan ik me niet herinneren dat er eerder zo’n gesprek georganiseerd is. Het is ook belangrijk dat we de actiepunten die we achter de schermen behandelen nu voorleggen, concretiseren en specificeren.’
In de aankondiging van de bijeenkomst stellen jullie te betreuren dat racisme nog steeds een dagelijks fenomeen is. Hoe (institutioneel) racistisch is de Faculteit der Rechtsgeleerdheid?
Been: ‘Die gegevens liggen niet open op tafel, mede omdat het aankaarten van racisme emotioneel belastend kan zijn. We zijn daarom nog niet zo ver dat we een overkoepelend beeld kunnen geven van hoe diep institutioneel racisme geworteld is in onze faculteit’.
Yusuuf: ‘Een van de hoofdthema’s van ons werk is het curriculum. Bepaalde perspectieven, onderwerpen en ervaringen ontbreken nog in het onderwijs. De koloniale geschiedenis en racisme zouden bijvoorbeeld meer naar voor kunnen komen.’
Been: ‘De universiteit is hét kennisinstituut en dan is het belangrijk dat zij kritisch is op de gezichtspunten die worden behandeld, de wetenschappers die aan het woord komen en de casussen die worden voorgeschoteld. Naast het curriculum zijn de samenhangende pijlers het diverser maken van het medewerkersbestand en het opzetten van een veilig discriminatiemeldingspunt.’
Yusuuf: ‘Van docenten verneem ik weleens dat het diversiteitsgebrek in het curriculum een blinde vlek is. Door het gesprek te voeren willen we dat die blinde vlek voortaan in het oog springt. Sommige deelnemers zullen achteraf denken: “Gebeurt dit echt allemaal op mijn faculteit?”
Arnáiz Rivas: ‘Naar die bewustwording streven we.’
Wat zijn de belangrijkste wapenfeiten van de diversiteitscommissie tot dusver?
Been: ‘Het werk dat we verrichten draait om continuïteit en als het gaat om gelijkheid, racisme en inclusie kunnen we ons niet vastpinnen aan enkele wapenfeiten. Dat doet geen recht aan de diversiteit van het werk van de diversiteitscommissie.’
Arnáiz Rivas: ‘Het bestaan van een actieve diversiteitscommissie is een wapenfeit op zich. Het is belangrijk dat we er zijn.’
Yusuuf: ‘Als luisterend oor speelt de commissie een essentiële rol. Commissieleden vangen geluiden op, leggen die voor in de commissievergaderingen en dat pakken we dan op.’
Been: ‘Het grootste deel gebeurt achter de schermen. We zijn veel in gesprek over hoe zaken beter geregeld kunnen worden op onze faculteit. Zo houden we bijvoorbeeld een vinger aan de pols bij de ongelijkheden die door de coronacrisis zijn ontstaan of vergroot.’
Welke veranderingen zouden er volgens jullie al over een jaar gerealiseerd moeten zijn?
Arnáiz Rivas: ‘Ik hoop vooral op meer bewustwording en ook dat het besef is ingedaald dat veranderingen soms langzaam tot stand komen.’
Yusuuf: ‘Tegen die tijd horen andere perspectieven en ervaringen meer aan bod te komen in het curriculum, bijvoorbeeld in de vorm van meer teksten over racisme en exclusie.’
Been: ‘Gelijkwaardigheid, diversiteit en inclusie moeten dan vanzelfsprekende onderwerpen zijn in alles wat we op de faculteit ondernemen.’
Yusuuf: ‘Ik streef ook naar een duidelijk, veilig en laagdrempelig discriminatiemeldingspunt binnen de faculteit. De meldingen moeten ook adequaat worden opgepakt’.
Hoe zou de FdR er volgens jullie over tien jaar uit moeten zien?
Been: ‘Het medewerkersbestand diverser, de huidige thema’s op een intersectionele manier opgelost en mijn functie moet niet meer nodig zijn. Over tien jaar vragen we ons dan af: “Hoe kon het vroeger anders zijn geweest?”
Rivas: ‘Ik hoop dat we dan niet meer na hoeven te denken over quota en andere te nemen maatregelen om de huidige vraagstukken binnen de faculteit op te lossen.’
Yusuuf: ‘Over tien jaar hoop ik dat onze faculteit een plek is waar alle medewerkers en studenten zich thuis voelen en zonder zorgen zichzelf kunnen zijn.’
Been: ‘Dat is een mooie droom om bij aan te sluiten.’
De online-bijeenkomst over racisme is op donderdag 9 juli van 15.30 tot 17.00 uur en is alleen toegankelijk voor studenten en medewerkers van de FdR. Aanmelden kan hier.
