Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: Privéarchief Crea
actueel

Crea gaat online: ‘Juist in deze tijd hebben we kunst en cultuur nodig’

Sanne Mariani,
31 maart 2020 - 13:50

In deze tijden van crisis gaat Dennis van Galen (51), directeur en bestuurder van cultuurcentrum Crea en het Crea-café, niet bij de pakken neerzitten. In een mum van tijd worden aan alle kanten onlinecursussen uit de grond gestampt, van boetseren tot ballet. ‘Het is niet altijd makkelijk, maar we zijn het fucking hell toch maar samen aan het doen.’

Sinds de aankondiging van de quarantaine zijn vrijwel alle Crea-docenten, en dat zijn er ruim tachtig, bezig om hun lessen in een onlinevorm te gieten, of ze zijn daar zelfs al mee gestart. En dat gaat verrassend goed, vindt Van Galen. ‘Maar liefst 75 procent van de cursussen is nu al online beschikbaar, ook cursussen waarvan je zou denken: hoe is het mógelijk om dit virtueel te maken?’ Toch is het ook hectisch en tijdrovend. ‘Er zijn duizend uitdagingen, dat ga ik niet ontkennen. Ons eerste online teamoverleg was een technische ramp.’

Foto: Crea-bestuurder Dennis van Galen
Privé-achief Dennis van Galen

Stilte in het Crea-café

Vanaf 16 maart moesten ook de Crea-medewerkers in thuisisolatie. ‘Troosteloos, die lege gebouwen. Mijn hart breekt als je langs het Crea-café loopt. De lichten uit, stoelen op tafel. Crea hoort het bruisende hart van de campus te zijn. Een ontmoetingsplek.’ Toch is het Crea-gebouw nog niet helemaal gesloten. ‘Ik ben een van de weinigen die nog dagelijks naar Crea gaat, samen met een baliemedewerker en iemand van de ICT. We wilden open blijven zodat docenten of cursisten nog langs kunnen komen voor materialen, zoals klei of papier.’

 

Crea zou het online moeten uitzingen tot 6 april, maar dat was te vroeg gejuicht. ‘We did it, dachten we, in de veronderstelling dat we drie of vier lessen moesten opvangen. Sommige cursussen zullen nu tot het einde online plaatsvinden. Dat is een nieuwe uitdaging.’ Des te belangrijker om te blijven werken vanuit het Crea-gebouw, vindt hij. ‘Het werkt als opbeurende factor voor medewerkers die thuiswerken. Als bestuurder van een schip, blijft iemand verbonden met het anker.’

 

(Lees verder onder de video)

Kunst en de crisis

De boel helemaal dichtgooien dan maar? Geen sprake van, vindt hij. ‘Ik dacht: dit is waar ik na al die jaren in de kunstwereld voor ben klaargestoomd. Het is een appel op ons om iets te doen. Kunst observeert, registreert en vangt een tijdsbeeld. Op de puinhopen van Sarajevo zijn ook toneelstukken gespeeld. De kunst is vaak bedoeld voor onderwerpen die we niet kunnen vangen: dood, liefde, seks. Juist in een tijd waarin we zoveel niet begrijpen, is kunst een manier om daar uiting aan te geven. De muziek van ons Crea-gospelkoor onder leiding van Caroline Dest wordt door de crisis des te meer kracht bij gezet: hou vol in moeilijke tijden. Zeker nu, in een tijd met zoveel onzekerheid en financiële onduidelijkheid.’

 

(Lees verder onder de video)

Foto: Privéarchief Crea
Cursus fotografie onder leiding van Sander Heezen

Afhakers

Je zou denken dat cursisten zoiets hadden van: ‘Hier heb ik niet voor betaald.’ Toch blijkt dat niet zo te zijn. ‘Tot nu toe is het aantal afhakers een kleine groep. De stroom aan positieve reacties verbaasde mij. Ik denk dat de cursussen ook structuur bieden in een structuurloze tijd. Zelfs studenten die nu in Hongarije of Zuid-Korea zitten zeiden: “Houd ons geld maar, doe er wat goeds mee.” Maar er zijn natuurlijk ook studenten die nu financieel in de penarie zitten. We zoeken oplossingen daarvoor, ik zou niet willen dat zij het niet halen tot het einde van de maand.’

 

Inspiratie

De wereld is ineens klein geworden, even naar Sydney vliegen kan niet meer. Toch lijkt de eenvoud van de nieuwe werkelijkheid inspiratie te bieden. ‘Het is hartverwarmend en ontroerend om te zien. Choreografen bedenken nieuwe vormen van dans, omdat sommige mensen misschien moeten oefenen in een kamer van drie-bij-drie. In de fotografiecursussen wordt nu veel gewerkt met de directe omgeving, patronen, compositie. Docenten geven opdrachten als “fotografeer jezelf, of schilder je uitzicht.” Als je geen toegang hebt tot bepaalde materialen of camera’s, wat kun je dan doen om toch tot een bepaald resultaat te komen?’

‘Kunst en cultuur geven kleur aan een verstomde stad. Het biedt zingeving, duiding en troost’

Onze gezondheid is natuurlijk het allerbelangrijkst, vindt ook Van Galen. Maar nu alle theaterzalen, bioscopen en uitgaansgelegenheden zijn gesloten, wordt volgens hem duidelijk hoe onmisbaar kunst en cultuur zijn voor een samenleving. ‘Men vergeet het belang van kunst soms, alsof we wel zonder zouden kunnen.’ Maar alle lege straten en dichte musea geven een boodschap af, denkt hij. ‘Wat heb je dan nog aan een stad? Iedereen voelt het nu: de verveling, de eenzaamheid. Kunst en cultuur geven kleur aan een verstomde stad. Het biedt zingeving, duiding en troost.’

 

(Lees verder onder de afbeelding)

Cursus musical onder leiding van Milou van Bodegraven

Omdat veel digitaal moet worden toegepast draaien de rollen van docent en cursist nog weleens om. Met toepassingen als Microsoft Teams en Zoom, betreedt iedereen een nieuwe wereld. ‘Het is mooi om te zien hoe cursisten nu vaak docenten helpen bij digitale toepassingen. Mijn kunsthart springt open als ik dit soort dynamiek zie. Het blijkt maar weer dat flexibiliteit en veerkracht in het DNA van Crea zit.’

‘We zeiden als grap nog tegen elkaar: “Straks hebben we een heel nieuw online aanbod”’

Een virtueel Crea

Toch denkt Van Galen niet dat Crea ooit alléén online zou kunnen. ‘We zeiden als grap tegen elkaar: “Straks hebben we een heel nieuw online aanbod.” Toch is fysieke aanwezigheid in de kunst essentieel. Het gaat over over zintuiglijkheid, ruimte in de tijd, objecten die je kunt aanraken. Naar de bioscoop gaan is anders dan een film kijken op Netflix. Hetzelfde geldt voor het tentoonstellen van je werk in een galerij; dat is anders dan het terugzien in een online collectie.’ Voorlopig gaat Crea dus online, maar dat is zeker niet voor altijd, zegt Van Galen. ‘Zodra het gebouw weer open is springen we een gat in de lucht.’


Volg jij nog geen cursus bij Crea of ben je simpelweg op zoek naar vermaak in deze rare tijden? Op de Crea-website staan verwijzingen naar gratis virtuele musea, voorstellingen en filmwebsites.