‘Ook studenten met nul-urencontract kunnen profiteren van noodfonds’
.jpg)
Veel studenten hebben een bijbaan met een nul-urencontract. Geen werk betekent dus normaal gesproken geen geld. Waar hebben zij nu recht op? Volgens docent arbeidsrecht Niels Jansen kunnen ook studenten profiteren van het noodfonds dat het kabinet aankondigde. Voor student Mike Hermsen komt dat te laat. ‘Ik ben maandag al ontslagen.’
‘Normaal gesproken konden werkgevers een vergunning voor werktijdverkorting aanvragen bij het ministerie van Sociale Zaken & Werkgelegenheid,’ vertelt Niels Jansen (UvA-docent arbeidsrecht). ‘Als die vergunning werd afgegeven kon de werknemer een WW-uitkering krijgen. Die uitkering wordt betaald uit een fonds waar werknemers en werkgevers elke maand geld aan betalen in de vorm van premies.’
78.000 aanvragen in een paar dagen
Volgens Jansen is dat fonds normaal bedoeld voor ‘uitzonderlijke situaties, als er bijvoorbeeld iets gebeurt in de bouw, of bij een overstroming of een brand.’ De maatregelen tegen het coronavirus vallen hier echter ook onder. ‘De druk op het premiefonds en het ministerie van Sociale Zaken & Werkgelegenheid werd daardoor te groot. Terwijl het normaal om honderden aanvragen per jaar gaat, kreeg het ministerie nu in een paar dagen tijd 78.000 aanvragen te verwerken. Dus het was ook te voorspellen dat er nieuwe maatregelen werden getroffen.’
Veel studenten werken in Nederland met nul-urencontracten en normaal gesproken zitten zij volgens Jansen het snelst zonder werk. ‘Bij de bedrijven waar minder werk is zullen allereerst de mensen met een vast contract aan het werk worden gehouden. Oproepkrachten worden simpelweg niet meer opgeroepen.’ In Nederland is deze groep van flexkrachten in vergelijking met andere landen vrij groot, zegt Jansen. ‘Dit is ook de groep die de eerste klappen opvangt, terwijl zij de minste inkomenszekerheid hebben.’
Gemiddelde loon
Jansen heeft de nieuwe regeling ‘nog niet in detail bestudeerd. Maar wat ik begreep van wat minister Koolmees zei, is dat de regeling met vergunningen voor werktijdverkorting niet meer van toepassing is, maar wordt vervangen met een Noodfonds.’ In dat Noodfonds zouden werkgevers tegemoetgekomen worden voor het loon dat ze werknemers blijven betalen. Jansen: ‘Het is de bedoeling dat de werkgever 100 procent doorbetaalt en dan 90 procent ontvangt van de overheid. De werkgever betaalt dan zelf maar 10 procent van het loon.’
Bij oproepkrachten zal volgens Jansen gekeken worden naar wat je gemiddelde was de afgelopen 12 maanden. ‘Als je minder hebt gewerkt dan 12 maanden, dan zal een gemiddelde worden genomen van de feitelijk gewerkte uren.’ Volgens Jansen is het ‘feitelijk mogelijk’ dat werkgevers geen gebruik maken van de regeling. ‘Bijvoorbeeld omdat zij het te veel papierwerk vinden of niet bereid zijn die laatste 10 procent te betalen. Als dat het geval is moet de werknemer nog steeds met de werkgever in gesprek gaan hierover. en wijzen op de tegemoetkoming die de werkgever zal krijgen.’
Maandag ontslagen
Voor student Mike Hermsen (research master Arts of the Netherlands) is dat al te laat. Hij werd maandag, nog voor de bekendmaking van het Noodfonds, ontslagen. ‘Ik werkte in een souvenirwinkel via een uitzendbureau. Ik werkte er al een jaar en vier maanden elke week acht tot tien uur, maar ik heb altijd een nul-urencontract gehad.’
Ook een aantal collega’s werd weggestuurd. ‘Bij de winkel waar ik werkte, werden alle contracten van uitzendkrachten beëindigd om kosten te besparen. Als souvenirwinkel ben je totaal afhankelijk van toeristen en die zijn er momenteel niet echt. De omzet was van tienduizend euro per dag naar vijfhonderd gedaald. Voor de vaste werknemers hebben ze direct werktijdverkorting aangevraagd. Maar mij en drie anderen hebben ze laten gaan.’
Meer lenen
Volgens de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) is Hermsen niet de enige. ‘Door het huidige leenstelsel zijn studenten, meer dan voorheen, financieel afhankelijk van hun bijbaan. Vaak is dat een flexcontract zonder garantie op werk en inkomen,’ schrijft de bond. LSVb-voorzitter Alex Tess Rutten: ‘Studenten moeten ook nu gewoon hun huur en collegegeld betalen en boodschappen doen. Het kan niet zo zijn dat studenten als gevolg van de coronacrisis zelf de rekening betalen en nog meer moeten gaan lenen.’
Dat is wel wat Mike is gaan doen. ‘Ik heb maar een WW-uitkering aangevraagd. Ik hoor 13 april pas hoeveel dat is. Verder heb ik mijn lening maximaal omhoog gegooid. Gelukkig krijg ik nog betaald voor wat ik deze maand heb gewerkt, al deed de manager daar eerst wat onduidelijk over. Daarnaast heb ik gelukkig nog wat spaargeld en ik kreeg mijn vakantiegeld mee. Dat was eigenlijk bedoeld voor vakantie natuurlijk, maar die is geannuleerd. Ik zou eigenlijk 14 april naar Zuid-Italië gaan.’
