Studentenraad worstelt met afwezige leden en ‘non-issues’
In de Centrale Studentenraad (CSR) van de UvA zitten de machtigste studenten van de universiteit. Maar er zijn zorgen om hoe de studenten omgaan met hun macht. Soms is er maar een handjevol leden bij de vergadering. ‘Een blik in de agenda’s van de CSR leert dat er vooral non-issues worden behandeld.’
Met één tegenstem neemt de CSR tijdens de plenaire vergadering (PV) van 19 februari een motie aan voor de aanpak van micro-agressies die aan het coronavirus gelinkt zijn. Zo goed als een van de mannelijke raadsleden zijn tegenstem vertolkt, zo slecht is hij, na ruim een semester in de raad, op de hoogte van de stemprocedures: ‘Zouden we opnieuw moeten stemmen als ik me van stemmen onthield?’
De vergadering in een zaal in Crea met uitzicht op De Brug loopt dan al bijna op haar einde. Afgezien van de notulist zijn er zes raadsleden, waarvan er één later binnendruppelt. Formeel hoort de vergadering niet binnen één uur afgelopen te zijn, maar bij het ontbreken van meer dan de helft van de veertien raadsleden is het een uitdaging om twee uur te vullen. Dat is niet eenmalig. Bij de vier vergaderingen in januari zijn achtereenvolgens vier, zes, zeven en zes van de veertien leden aanwezig. Drie leden zijn de hele maand niet bij de plenaire vergaderingen.
Na afloop spreken we voorzitter Pjotr van der Jagt (22), die niet helemaal tevreden is. ‘Sinds het begin van dit kalenderjaar ondervinden we meer moeite met het prikken van geschikte vergaderdata voor alle raadsleden. Dat is een van mijn persoonlijke agendapunten, want de opkomst hangt deels samen met de motivatie.’
Niet meer hot
Enerzijds valt het voor te stellen dat deze drukke studenten niet genoeg tijd hebben voor hun raadswerk, anderzijds worden ze er wel naar gecompenseerd. Van der Jagt: ‘Het is jammer dat er weinig overblijft van het idee dat er veertien gekozen studentenvertegenwoordigers zijn. Technisch gezien nemen we beslissingen soms met z’n vieren.’
Van der Jagt plaatst de kwesties in een breder spectrum: ‘Ik denk dat studenten vóór de intrede van het leenstelsel meer over hadden voor de medezeggenschap, omdat een jaar langer doorstuderen minder prijzig was. Daarnaast was de medezeggenschap hot in de nasleep van de Maagdenhuisbezetting, toen was het knokken voor een plaats in de raad.’
Minder verantwoording
Rijk van Beek (20), die als vicevoorzitter van de studentenraad van de Faculteit der Geesteswetenschappen te maken krijgt met de CSR, kan zich daarin vinden. Ook hij wijst naar het ‘schuldenstelsel’ en de ontbrekende concurrentie voor de raadszetels: ‘Mijn partij is al tevreden als we genoeg raadsleden vinden.’ Van Beek legt de vinger ook op een andere zere plek. Volgens hem zouden de zeven direct gekozen leden minder druk voelen dan de zeven gedelegeerde leden vanuit facultaire studentenraden. ‘Dit is nattevingerwerk, maar het heeft de schijn dat de helft van de raadsleden, die direct verkozen zijn, minder sociale druk ervaren omdat ze geen verantwoording hoeven af te leggen aan facultaire raden. “Onze” ÖmürÖmür Güven Kirli is namens de facultaire studentenraad geesteswetenschappen gedelegeerde in de Centrale Studentenraad. kunnen we altijd op de vingers tikken.’
Van Beek onderkent dat we de problemen breder dan de (huidige) CSR-leden moeten zien: ‘Op de grote “ideologische” kwesties aan de universiteit heeft de vertegenwoordiging van 35.000 studenten weinig invloed. Hoewel de CSR beslissingen heeft genomen over vrije dagen en een vakantieweek, staat de brede jaarindeling nauwelijks ter discussie. Die grote lijn missen we. Bovendien: als de kritische media, Folia in het bijzonder, meer aandacht zouden besteden aan de studentenraden zou dat patroon zichtbaarder zijn, want een blik in de agenda’s van de CSR leert dat er vooral non-issues worden behandeld.’
Spanningen in de raad
Een week later brengen we een aangekondigd bezoek bij de PV van de CSR. In een kleinere ruimte dan de vorige bijeenkomst zijn er inclusief de notulist negen aanwezigen. De vergadering duurt ook een stuk langer. Er wordt onder meer gesproken over het instellingsplan, de toegankelijkheid van de universiteit en over diversiteitstrainingen. Wanneer de spanning oploopt bij een vraagstuk over het al dan niet als een collectief innemen van een standpunt, word je er als toeschouwer aan herinnerd dat dit geen eensgezind gezelschap is.
Na de vergadering spreken we Maya Moreno (21), voorzitter van de commissie Organisatie & Financiën binnen de studentenraad. Naar eigen zeggen begon ze ‘open-minded’ aan haar avontuur in de medezeggenschap, maar werd ze verrast door de gesloten houding van sommige collega’s: ‘Bij diverse stemmingen viel het me op dat raadsleden hun tegenstem niet wilden onderbouwen als er naar werd gevraagd. Het lijkt er soms op dat het bespreken van meningen die (deels) gemotiveerd zijn door een politieke kleur te gevoelig ligt.’
Bij Tara Olsen, voorzitter van de facultaire studentenraad Rechtsgeleerdheid en plaatsvervangend CSR-raadslidOlsen vervangt tijdelijk een lid dat enige tijd uitgeschakeld is., leven deze indrukken niet: ‘Sinds ik in februari aanschoof bij de CSR heb ik het gevoel dat er een welkome sfeer hangt: ik merk eigenlijk geen verdeeldheid. Misschien zit ik er niet lang genoeg in of speelden dergelijke zaken zich af toen ik er nog niet bij was, maar de CSR is best exemplarisch voor hoe we willen dat onze FSR werkt. Ik kan begrijpen dat niet alles vlekkeloos loopt, maar volgens mij schuilen mogelijke problemen meer op het individuele niveau dan bij het medezeggenschapslichaam als geheel.’
Een student in de Centrale Studentenraad krijgt een vergoeding die tussen de 2.200 euro en de 4.240 euro per jaar bedraagt. Een gedelegeerde van een facultaire studentenraad die ook in de Centrale Studentenraad zit kan tot 7.404 euro ontvangen. De vier bestuursleden van de studentenraad krijgen een beurs die kan oplopen tot 8.340 euro. De vergoeding is bedoeld om studievertraging te compenseren.
En inderdaad, het is niet alleen maar kommer en kwel bij de CSR. Moreno: ‘Ik heb mensen van verschillende faculteiten leren kennen en het is erg interessant om te ervaren hoe die uiteenlopende invalshoeken mij verrijken. Daarnaast is dit dé manier om erachter te komen hoe de UvA in elkaar zit’. En er is meer goed nieuws: ‘Over 10 dagen komen de nieuwe CSR-hoodies binnen’.
Voor deze reportage gingen we ook langs bij de kamer van studentenraad van Faculteit Economie & Bedrijfskunde. Het aanwezige raadslid wilde jammer genoeg niets kwijt over dit onderwerp, noch zeggen welke partij hij vertegenwoordigde of hoe hij heette, om vervolgens de deur in ons gezicht dicht te slaan.
