Gevonden: de geheimzinnige street artist JW (en hij schildert en plakt gewoon door)
.jpg)
Maandenlang bleef het een raadsel: wie is toch die geheimzinnige JW, de kunstenaar die op de Roeterseilandcampus en in andere Amsterdamse straten zijn houten schilderijtjes op de gevels plakt? Folia spoorde hem op, en sprak de street artist in zijn atelier en woning. ‘Jammer dat de UvA al mijn werken steeds weghaalt.’
’s Nachts, in wat hij zelf ‘de dievenuren’ noemt, als er verder alleen maar dronken mensen en ongure types op straat zijn, loopt hij door de stad; gewapend met een kitpistool ter grootte van een AK47 in de ene hand en een tas vol kunstwerken in de andere. Hij is in het donker op zoek naar plekjes op gebouwen waar hij zijn beschilderde paneeltjes met heel veel kit kan opplakken, soms wel tientallen per nacht.
We spreken hem na een wekenlange zoektocht in zijn zonovergoten woonkamer die voornamelijk als atelier dient. Dat Folia hem uiteindelijk heeft opgespoord, neemt hij sportief op. ‘Ik ben wel benieuwd of jullie me hebben gevonden door iemand die een hekel aan me had, of iemand die een fan van me is.’ De ruimte ligt vol met kleine houten beschilderde panelen, nu nog zonder kit. JW staat rokend bij de deur naar zijn balkon. Terwijl de rook de kamer in kringelt, vertelt hij dat hij een interview prima vindt, maar dat hij verder liever anoniem blijft. Hij is niet echt bang voor dreigende boetes, maar betaalt ze toch liever niet. ‘Ik maak me niet druk, ze weten toch niet wie ik ben.’
JW: ‘Ik ben geboren en getogen in Amsterdam. Ik ben in de Plantagebuurt opgegroeid en in dezelfde wijk zat ik op de basisschool, toen tekende ik al. Later ben ik naar het IVKO gegaan, een creatieve middelbare school. Daar heb ik ook veel getekend. Toen ik achttien was heb ik een half jaar op de Kunstacademie rondgelopen. Het was niks voor mij. Ik vond het veel te zweverig. Maar ik was toen ook echt niet serieus genoeg, nog steeds eigenlijk niet. Nu werk ik als parttime kok, drie dagen in de week, maar ik voel me meer kunstenaar. Het schilderen is alleen niet mijn baan. Ik verdien er namelijk geen geld mee, het kost me alleen maar geld.’
Verboden terrein
De lege muren in de stad ziet hij als een mogelijkheid, niet als verboden terrein. ‘Je komt niet zomaar in een museum te hangen, dus ik dacht: ik hang het gewoon zelf op. Als je iets opschrijft en opplakt op straat, kan iedereen het meteen zien. Je hoeft niet in de krant te staan of op televisie te komen voordat je iets kan delen met mensen. Ik wil vooral mensen blij maken. Ik heb de kunst bij de UvA gehangen, omdat ik het er nogal lelijk en verdrietig uit vind zien daar. Ik wil met mijn tekeningen de Amsterdamse straten een beetje opvrolijken. Iedereen is tegenwoordig met zichzelf bezig, rijk of arm. Daarom staan er vaak ook lieve teksten op mijn werken zoals “Slaap lekker” en “Koop een cadeautje voor je moeder”.’
‘Ik vind het wel jammer dat de UvA al mijn werken weghaalt. Je plakt toch een deel van jezelf op, en dat wordt dan meteen verwijderd. Ik heb ook de neiging om Wil van Zijl [hoofd facilitaire zaken REC, red.] een beetje te pesten met een kunstwerk, omdat ik haar een boegbeeld van de vertrutting van Amsterdam vind. Hoe kun je je nou zo druk maken om een beetje kit op de muur terwijl er ook gewoon Amsterdammers zijn die afhankelijk zijn van de Voedselbank? Laten we ons daar druk om maken. Amsterdam is heel erg veranderd. Het ruige is er vanaf, dus probeer ik het zelf maar een beetje terug te brengen. Ik denk dat wat ik doe veel sneller geaccepteerd was geweest in andere tijden.’
Grafitti
‘Verder denk ik, en hoop ik, dat veel werken door mensen mee naar huis worden genomen, in plaats van dat het allemaal door de gemeente en de UvA wordt weggehaald. Dat zou nog wel iets positiefs zijn. Ik zie ook vaak graffiti die er al jaren zit, en die ook nog eens lelijk is. Maar dat mag dan wel blijven. Wat ik het mooiste zou vinden, is als al mijn vrienden ook tekenden en we dan in één nacht de hele Dam vol zouden plakken.’
‘Normaal gesproken is mijn stijl met veel minder kleur; ik zou het zelf omschrijven als “lelijkemensenstijl”. Ik vind lelijke mensen veel interessanter dan mooie mensen. Maar voor buiten gebruik ik herkenbare figuren zoals SpongeBob en Batman met veel kleur om het vrolijk te houden. Ik teken met Posca-stiften op houten plankjes. Dat de tekeningen behoorlijk waterresistent zijn, is eigenlijk een toevalligheid. Ik tekende al met die stiften omdat ik ze fijn vind. Via een vriend in de bouw kom ik aan al die houten plankjes. Vervolgens plak ik ze op met héél veel kit. Het moet niet te makkelijk zijn om ze eraf te halen.’
JW is zowel een nachtdier als een ochtendmens. ‘Dat maakt me heel productief op gekke uren. ’s Nachts fiets ik naar een buurt in Amsterdam en daar loop ik dan rond, op zoek naar plekjes waar ik mijn tekening tegen de muur kan kitten. Tussen vier en vijf uur ’s nachts word je volledig met rust gelaten. Daarom worden het ook wel de dievenuren genoemd. Iedereen die op straat is, is óf dronken óf ze hebben ook een vage reden om op straat te zijn, dus laten ze je met rust. Met een tas vol tekeningen, een soort AK47 van een kitpistool en af en toe een petje op, plak ik zo soms wel veertig tekeningen in een nacht op.'
JW is niet bang gesnapt te worden door beveiligingscamera’s. ‘Als ik een paar dagen heb geplakt, kan ik me niet voorstellen dat ze daarna meer dan veertig uur aan videobeelden terug gaan kijken om te zien wanneer ik erop verschijn. Laat staan dat ik herkenbaar in beeld ben, die kwaliteit is nooit goed genoeg.’
‘Later wil ik in Brazilië wonen, daar is de natuur prachtig en een pakje Marlboro kost maar twee euro. Ik heb wel vrienden en familie hier, maar je kunt niet altijd maar blijven wachten in het leven, dan gebeurt er niks. Ik heb altijd het idee dat Nederlanders het hele jaar door aan het werk zijn om twee weken op vakantie te kunnen, zo ben ik niet. Verder zou het mooi zijn als ik van streetart mijn werk kan maken, en er dus daadwerkelijk geld mee kan verdienen. Maar dat kan nog wel eens lastig worden, ik zit helemaal niet in die scene verder. Ik denk dat ik daar toch te normaal voor ben. Ik vind het ook gewoon leuk om Temptation Island te kijken.’
De identiteit van JW is bekend bij de redactie van Folia.
