Universiteiten volgend jaar extra gekort
Universiteiten en hogescholen gaan er volgend jaar, bovenop al eerder aangekondigde bezuinigingen en investeringen, extra op achteruit. Ze moeten volgend jaar 35,7 miljoen euro bezuinigen, ruim 3 miljoen euro meer dan gepland. Dat blijkt uit de begroting van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur & Wetenschap (OCW) die vandaag op Prinsjesdag werd gepresenteerd.
De extra bezuiniging is volgens het ministerie noodzakelijk omdat de studentenramingen in 2019 verkeerd zijn uitgevallen. Het ministerie voorspelt altijd op basis van ramingen hoeveel studenten er het komende jaar op een universiteit of hogeschool gaan studeren. Op basis daarvan bepaalt ze wat iedere universiteit of hogeschool per student krijgt. Als er zoals vorig jaar meer studenten gaan studeren dan verwacht, geeft het ministerie te veel uit en moet het een jaar later bezuinigen.
ICT-vervanging bij DUO
Daarenboven bezuinigt het ministerie omdat ze geld nodig heeft om ICT-systemen bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) te onderhouden en te vervangen, schrijft minister Ingrid van Engelshoven van OCW in de toelichting op de begroting.
Door die twee kostenposten kiest het ministerie ervoor om onderwijsinstellingen maar voor een deel te compenseren voor de hogere lonen en hogere prijzen die ze moeten betalen. Universiteiten moeten die hogere lonen en hogere prijzen echter wel betalen en moeten dus ergens bezuinigen om dat te kunnen betalen.
Nog meer bezuinigingen in de toekomst
De bezuiniging van in totaal 148,3 miljoen wordt uitgesmeerd over het hele onderwijs, met uitzondering van het basisonderwijs. Daar wordt de zogenoemde loonprijscompensatie wel volledig uitbetaald aan basisscholen. Voor volgend jaar betekent het voor universiteiten een min van 20,7 miljoen euro, daarna loopt dit op tot iets meer dan 27 miljoen euro.
In de toekomst wacht het hoger onderwijs nog grotere bezuinigingen blijkt uit deze begroting. Aangezien de renteverhoging op studieleningen niet doorgaat mist de minister vanaf 2025 226 miljoen euro per jaar op haar begroting en die moet ze elders vinden. Dat is erg zuur, omdat het idee was dat die opbrengsten niet voor het hoger onderwijs zouden zijn maar in de algemene middelen zouden vloeien.
Vergeefse hoop
Wetenschappers hadden juist hoop dat Van Engelshoven extra zou investeren in het hoger onderwijs. Tijdens de opening van het academisch jaar in Leiden zei ze daar het volgende over: ‘U begrijpt dat ik hier niet vooruit mag lopen op Prinsjesdag, en u moet vooral niet alles geloven wat in de krant staat, maar weet dat het kabinet scherp op het netvlies heeft staan hoe cruciaal wetenschap en innovatie zijn voor de toekomst.’
Vorig jaar wachtte het hoger onderwijs ook al een vervelende verrassing op Prinsjesdag. Destijds bleek uit de Miljoenennota dat er een extra korting van 19 miljoen euro wachtte. De minister laat op dit moment onderzoeken of ze op een andere manier kan begroten voor universiteiten en hogescholen, en of ze de studentenramingen accurater kan maken.
