Minister Wiebes: ‘We hebben hoge CO2-beprijzing nodig’
‘Er zal vast nog wel van alles aan onze plannen mankeren, maar daarvoor hebben we een doorrekening.’ Dat zei klimaatminister Eric Wiebes (VVD) gisterenavond bij een speciale editie van Room for Discussion. Hij pleitte er voor een oplossing vanuit ‘het redelijke midden’.
‘Hoe gaat deze regering bedrijven als Shell echt verantwoordelijk houden in plaats van laffe praatjes te houden en ze uit te nodigen bij klimaattafels?’ Ongeveer een uur nadat minister Eric Wiebes (Klimaat; VVD) het podium van Room for Discussion heeft betreden, stelt een jongen met een beige jas een vraag die de handen in de zaal op elkaar krijgt. Het brengt Wiebes niet van zijn stuk. ‘Bedrijven zullen een flink deel van hun uitstoot voor 2030 moeten terugbrengen,’ zegt hij. En als ze dat niet doen volgen er boetes, en desnoods hogere boetes. Het was tekenend voor de boodschap die Wiebes wilde overbrengen: het komt goed.
Aan de vooravond van de presentatie van de doorrekening van het klimaatakkoord door het Centraal Planbureau en het Planbureau voor de Leefomgeving was minister Eric Wiebes te gast voor een bijzondere editie van Room for Discussion. Niet alleen de late aankondiging van deze grote gast en het late tijdstip maakten het bijzonder, dit werd eveneens veroorzaakt door de opzet. Er was geen vraag-en-antwoord-opzet met interviewers zoals gewoonlijk, maar een lezing van grofweg een half uur en driekwartier voor vragen van het publiek.
‘Het redelijke midden’
Bij binnenkomst kregen aanwezigen direct drie flyers in hun handen gedrukt die aan nuance weinig te wensen overlieten. ‘11 jaar te gaan, dan gaan we eraan’ stond op een glimmende blauwe flyer. ‘We are in a climate emergency’ stond op een slordig gesneden velletje papier. Ze stonden in schril contrast met de boodschap van Wiebes. Hij noemde zichzelf onderdeel van ‘het redelijke midden’. ‘Laten we er gewoon wat aan doen, dan zal het wel lukken,’ zo vatte hij zijn boodschap samen.
Dat redelijke midden had voor hem vier aspecten: ‘iets doen’, ‘op de meest kosteneffectieve manier’, ‘niet wachten op het buitenland en bedrijven en bedrijvigheid niet wegjagen’ en ‘de tijd gebruiken die er is’. Het was bijna onmogelijk om het niet met hem eens te zijn. Bovendien had Wiebes een zalvende boodschap: je leven hoeft niet zo heel veel te veranderen en de oplossing van het klimaatprobleem is haalbaar. ‘Het kan, het gaat lukken en het is technisch mogelijk.’ Hij pleitte voor een ‘saai beleid’ en een einde aan ‘dit klimaatdebat vol bangmakerij’.
CO2-beprijzing
De eerste vraagsteller wilde meer duidelijkheid dan de globale uitspraken die Wiebes tot dan toe deed. ‘Ik had verwacht dat we meer gingen horen over het klimaatbeleid, en wat je eraan gaat doen. Wat zijn nu je concrete plannen?’ Dat verleidde Wiebes tot enkele uitspraken over de CO2-belasting van GroenLinks. Hij zei niet onwelwillend te staan tegenover ‘CO2-beprijzing’. Op het voorstel van GroenLinks had hij echter wel wat af te dingen: ‘In het geval van de hoogovens gaat het om het belasten van zes keer de jaarwinst’. Hij sloot af, zoals hij wel meer antwoorden zou afsluiten met een slag om de arm: eerst maar eens even wachten op de doorrekening van het klimaatakkoord. Die komt vandaag.
Op een persoonlijke vraag over zijn houding ten opzichte van de aankoop van KLM-aandelen door de Nederlandse overheid, deed hij nog wel een ontboezeming. ‘Ik zit met een knoop in mijn maag omdat we geen breed instrumentarium hebben om luchtvaart aan te pakken.’ Er staan verdragen in de weg, en praktische bezwaren. Maar dat er iets moet gebeuren aan de uitstoot van de groeiende luchtvaartsector, was voor hem duidelijk. ‘Want het is ook niet zo dat we ineens elektrisch gaan vliegen.’
