Tegen-denken of een utopia; de vijf beste ideeën voor een nieuw UvA-vak
Hoe verandert biotechnologie ons leven? Welke codes gaan er schuil achter Facebook en hoe moet je ze lezen? En hoe creëren we de perfecte toekomst? UvA-studenten mochten zelf een vak verzinnen dat nog miste op de universiteit. De vijf finalisten pitchen donderdag hun ideeën voor de jury. ‘Ik wil studenten iets meegeven waar ze in hun latere leven profijt van hebben.’
Klaas Groen – Favorable futures
‘We ervaren de wereld om ons heen als vanzelfsprekend. In mijn vak wil ik studenten laten nadenken: kan het ook anders? Wat als we dingen heel anders organiseren, wat gebeurt er dan met ons leven zoals het nu is? In het vak maken we een nieuwe samenleving en discussiëren we over hoe we dit vorm willen geven. Willen we een grote of een kleine samenleving? Wat staat voorop? Is dat sociale rechtvaardigheid, of is stabiliteit het allerbelangrijkst? Hoe bereik je dat?
In ons huidige onderwijssysteem leer je vrij individualistisch. Je schrijft essays, houdt presentaties. Er is weinig ruimte voor de ideeën van anderen. Ik heb mijn vak zo ontworpen dat juist de collectiviteit centraal staat. Om een samenleving te bouwen moet je samen nadenken en beslissingen nemen.
Ik hoop dat studenten aan het eind van het vak zich goed kunnen verplaatsen in een ander, en de wereld om hun heen iets anders bekijken. Communicatie, empathie: ik wil studenten iets meegeven waar ze in hun latere leven profijt van hebben en probeer op deze manier de kloof tussen de universiteit en de wereld eromheen iets te dichten.’
Naina Parasher (19) – Navigating the post-truth internet
‘Ik studeer momenteel media & informatie en ik zie dat daar vaak een negatieve benadering wordt gegeven aan technologie. Ik heb een achtergrond in ict en zag daar juist weer dat er veel meer werd gefocust op resultaten dan op de impact die bepaalde cijfers of technologieën hebben. Ik wil een brug slaan tussen deze twee schijnbare tegenstellingen en daarbij nog andere velden betrekken, zoals bijvoorbeeld economie of politiek. Je zag bijvoorbeeld hoe tijdens de Amerikaanse presidentsverkiezingen informatie werd misbruikt. Ik denk dat het belangrijk is dat mensen snappen hoe zoiets werkt.
Een ander voorbeeld is Facebook. Als je weet hoe de code wordt geschreven, dan weet je ook wat het doel is van een website en hoe het je data verzamelt en gebruikt. Daarom wil ik dat studenten in mijn vak een basiskennis krijgen van coderen.
Het idee komt voort uit een eigen wens: ik heb het idee dat veel zaken verband met elkaar houden en de kern daarvan data is. Ik hoop ooit journalist te worden en dergelijke verbanden te onderzoeken en dat bracht het idee tot het leven.’
Victor Zuanazzi (27) – Artificial Intelligence safety
‘We begrijpen niet goed hoe kunstmatige intelligentie werkt. We snappen dat er een bepaalde serie cijfers aan ten grondslag ligt, maar wat er mee gebeurt als de technologie eenmaal in werking is, dat weten we niet. Een voorbeeld hiervan is het bedrijf Amazon, dat een algoritme gebruikte om cv’s te screenen. De technologie gaf vrouwen een significant nadeel: het woord “vrouw” werd als negatief bestempeld en daardoor werden veel vrouwen eruit gefilterd.
Zoals bijvoorbeeld liften een uitgebreid veiligheidsplan hebben en ze daardoor eigenlijk niet zomaar kunnen vallen, hebben technologieën die gestuurd worden door kunstmatige intelligentie dat niet. Zulke veiligheidsplannen bestaan eenvoudigweg nog niet. In deze cursus onderzoeken we dergelijke structuren. We kijken niet naar de technische, maar naar de ethische kant. Daarbij spelen disciplines als marketing of psychologie een grote rol, net als rechten: wat mag er wel en wat niet? Het is van belang dat studenten deze structuren inzien zodat als ze later voor een organisatie of bedrijf gaan werken, ze de nadelen van algoritmes gemakkelijker kunnen herkennen.’
Vukasin Gligoric (23) – Counter-thinking in contemporary society
‘Kritiek uiten op een bepaald vaststaand idee is vaak alleen mogelijk binnen een bepaald werkveld. Bijvoorbeeld, als ik kritisch ben op het kapitalisme, dan is een economiecursus daar geschikt voor. Met mijn vak wil ik die hokjes doorbreken en wil ik allerlei studenten leren om te “tegen-denken”.
Daarmee bedoel ik dat ik de andere kant wil laten zien van bepaalde vaststaande ideeën. Het liberalisme spreekt mensen aan wegens de vrijheid waar het voor staat, maar het heeft ook een achtergrond van slavernij en genocide. In deze cursus leer je actief een om een ander idee te formuleren: wat zijn de onderliggende assumpties en hoe kan het anders?
In de colleges behandelen we elke week een nieuw thema en gaan we daarover in discussie. Aan het eind van de cursus zijn studenten in staat ideeën te evalueren, analyseren en hebben ze enige achtergrondkennis van de behandelde onderwerpen.’
Nils Boonstra (21), Ida van Koolwijk (22), Tijmen Kuyper (21) & Julie Maas (24) – Biotechnologie, van medicijn tot Frankenstein
Tijmen: ‘Er zijn ontzettend veel ontwikkelingen in de biotechnologie die mensen niet begrijpen. We lezen over mensen die straks tweehonderd jaar kunnen worden, over designerbaby’s en de supermens. We horen dat biotechnologie het klimaatprobleem kan oplossen.
Kortom, we leren van alles en als al deze grote kreten kloppen, is er zeker iets belangrijks aan de hand. Het lijkt ons interessant om daar breder over na te denken met allerlei mensen en dus niet alleen met bèta’s. Wij studeren zelf ook allemaal wat anders.
We willen dat studenten na het volgen van dit vak in elk geval een basale kennis hebben van biotechnologie. Het is de bedoeling dat studenten hun eigen discipline aan een bepaald vraagstuk koppelen, bijvoorbeeld over kweekvlees. Een economiestudent zou dan kunnen kijken wat voor gevolgen kweekvlees heeft voor supermarkten, of iets dergelijks, waar een ander de ethische aspecten onderzoekt.’
De Create a Course Challenge is een initiatief van het Instituut voor Interdisciplinaire Studies (IIS). Donderdag wordt door een jury bestaande uit Lucy Wenting (directeur IIS), Guda van Noort (docent Communication Science) en Roeland Voorbergen (voorzitter Centrale Studentenraad) een winnaar gekozen. De winnaar wordt als student-assistent betrokken bij het opzetten van zijn of haar vak.
