Folia 70: Boudewijn Büch over de studentenradiopiraten van RVZ

De studentenpiraat

‘Zolang de ptt het goedkeurt gaan we ermee door’

7 november 1981 - Boudewijn Büch

Met straffe regelmaat zendt de illegale en dus pirateske Amsterdamse studentenradiozender RVZ uit op 96 FM. Elke avond van 21.00 tot 24.00 uur. Behalve des zaterdags. Want dan feesten en zwieren de niet-zendgemachtigden. Boudewijn Büch ging op bezoek bij een apenrots.

Drie medewerkers zaten bijeen in een kleine kamer in het Amsterdamse stadsdeel N. Oprichter Uuk Vorsteveld (23, drummer in het hoofdstedelijk orkest Cruel Guide, tevens andragogisch student en barkeeper), Victor van der ChijsVictor van der Chijs is tegenwoordig bestuursvoorzitter van de Universiteit Twente. (21, voormalig juridisch student en recent geparkeerd dienstweigeraar) en Jeroen Dirks (20, zich sociologisch bekwamend) vertellen honderduit over hun radiofonische creatie.

Geheimzinnigheid troef. Niets mag bekend worden. Niet welke studentenhuizen RVZ bedient. Niet wat deze afkorting ‘RVZ’ betekent. Niet in welk stadsdeel N. De in een kast verborgen zender uitzendt. Dus ging interviewer in een bivakmuts gehuld op reportage. Fotograaf kiekte vanuit zijn knoopsgat. Eén avond luisteren naar de wonderwel overkomende zender lost vele raadsels op. Aldus een vraaggesprek van Sherlock Holmes met zijn pantoffels aan.

Vertel maar!

Uuk: ‘We werken met rond de vijftien vaste mensen. Ik ben Uuk Vorsteveld, 23 jaar, en de oprichter van RVZ. Een hobby van mij is elektronica. Op de middelbare school had ik wat zitten knoeien met kleine zenders. Toen ik naar Amsterdam verhuisde voor de studie andragogie vond ik een van die zendertjes tussen de verhuisspullen. Ben ik een beetje mee gaan rommelen en ik kwam honderd meter ver. Toen kwam ik iemand tegen die wel plaatjes wilde draaien voor dat ding. Ik ging met de radio in de buurt rondlopen. In het begin had ik de antenne op mijn kamer. Het breidde zich uit en ik kon een antenne op het dak krijgen. Ik wilde toen ook subsidie hebben van het bestuur van het studentenhuis. Die kreeg ik ook, toen. Maar er was een voorwaarde bij dat ik reclame moest maken voor de kroeg van ons huis. Verder deelde ik mee wanneer er een beheerdersvergadering, of zo, was. Nu doen we veel meer, we roepen een theateragendaatje om, iemand doet een filmrubriek. Groepen die optreden in Amsterdam worden omgeroepen. Maar strikt géén commerciële reclame. Gisteravond hebben we voor het eerst iets omgeroepen, al is het eigenlijk niet commercieel: we hebben omgeroepen voor een studentenvereniging die leden nodig heeft.’

Hoe komen jullie aan de platen, Jeroen?

‘Mensen die meedoen moeten op bepaalde momenten een klein bedrag in RVZ steken. Voor een nieuw element, bijvoorbeeld. Het heeft Uuk al duizend gulden aan eigen geld gekost!’

Wat zijn jullie: Ska, Punk, Funk..! Vertel eens Jeroen?

‘Op donderdagavond als ik draai gaan we een beetje de commerciële hoek in. De richting UB 40. Muziek die je dus op Hilversum 3 zou kunnen horen.’

Victor: ‘Of muziek van Pitfall. Die Amsterdamse groep nemen we zelf op. We hebben medewerkers die liveoptredens opnemen. Maar het hangt er vooral van af – de soort muziek – van wie er achter de draaitafel zit. Op de maandagavond draait er iemand die als bijnaam Freek Frituur heeft en die draait vrij recente muziek maar ook low noise en oudere muziek. In mijn programma zenden we ook wel live-programma’s uit die we bijvoorbeeld van Rockpalast hebben overgenomen.’

Hoe is de respons, jongens?

‘Klote!’

Victor: ‘We hebben een postbusnummer. Postbus 4056, 1009 AB Amsterdam. Maar zeer zelden schrijft iemand ons. De reacties zijn meestal na afloop van de uitzending. Dan kom ik wel eens mensen in de lift of in de kroeg tegen.’

Uuk: ‘Er reageren wél mensen van buiten de studentenwereld.’

Jeroen, kun je bij jullie ook klachten kwijt?

‘Ze reageren niet! Als we klachten over het huis zouden krijgen, zouden we die direct in de uitzending gooien. Maar het enige dat we hebben gehad was iets over de liften die al jaren geleden zijn afgekeurd. Verdomde jammer, vooral omdat we weten dat de studenten luisteren.’

Wat is de reikwijdte, Victor?

‘Moeilijk te zeggen. Ligt aan het weer en of er andere piraten in de lucht zijn. Maar ik weet iemand in de buurt van Alkmaar die ons af en toe kon ontvangen. In het centrum schijn je ons nu ook te kunnen ontvangen.’

Jullie willen wie bereiken?

‘We willen niet op de kabel, bijvoorbeeld. We willen studenten bereiken en die hebben juist géén kabelaansluiting. De zender is er in principe voor de twee studentenhuizen hier in de buurt. We hebben geen behoefte om studenten elders in de stad te bereiken want dan is de kans groot dat we door de Radiocontroledienst (RCD) uit de lucht geplukt worden. Eén van de redenen dat we niet uit de lucht geplukt worden is dat we niemand storen. We zitten met onze 96 FM precies tussen twee Hilversum 3’s in. Als we sterker zouden gaan uitzenden is de kans groot dat we die wegdrukken. Dan krijg je klachten en staat de RCA op de stoep. Op onze manier kunnen we juist die drieëneenhalf jaar al uitzenden!’

Lievelingsplaatjes, jongens?

(Uuk:) ‘Vind je dat interessant?’

(Victor:) ‘Ik houd van vrij ritmische muziek.’

(Jeroen:) ‘Barrelhouse draai ik wel hete meest maar een echte voorkeur… nee.’

André Hazes?

Victor: ‘Nee, die wordt niet gedraaid. Maar wordt wel gewaardeerd onder studenten, dat is waar.’

Wie zit er te verlangen naar een carrière bij de echte omroep, jij Uuk?

‘Ik niet hoor! Mijn belangstelling is technisch.’

Victor?

‘Ik zou wel eens wat willen proberen in Hilversum.’

Jeroen?

‘Het is mijn doel, dus. Niet Hilversum 3 maar wel de actualiteitenkant op.’

Vertel eens wat meer, Victor?

‘Jeroen en ik kennen elkaar van school in Zwolle. Daar deden we discjockey-werk met een drive-in-show. We hadden veel platen en daarom hebben we geschreven naar de RVZ. Uuk heeft toen gezegd dat we konden komen draaien.’

Jullie trekken tegenwoordig ook Folia voor de radio uit, nietwaar? Hoe gaat dat Jeroen?

‘Studenten hebben geen tijd om Folia te lezen, hè. Daarom vertel ik op donderdagavond de belangrijkste dingen eruit. Gisteravond heb ik iets verteld uit dat interview over zelfmoord met Van Tol en ik heb nog even verteld over het interviewtje met Joop Voogd. Ik heb gezegd dat het de eerste keer in acht weken was dat een beroemde oud-student niet werd gevraagd naar zijn seksleven. En we volgen de zaak van professor Heertje.’

Ik kan het niet laten: politiek? Vertel eens Victor?

‘De NRC heeft ooit eens geschreven dat de RVZ een links-activistische zender zou zijn. Gelul natuurlijk. Je kunt niet zeggen dat we een linkse zender zijn. Een fascist komt niet bij ons aan het woord. Maar als er rellen in de stad zijn, vertellen we niet om de vijf minuten op de zender waar ze plaatsvinden. Over het algemeen staan we wél achter de kraakbeweging.’

Mag je de groeten doen aan je vriendinnetje?

Jeroen: ‘Nee, dat komt er niet in. Verzoekplaten worden ook fronsend bekeken. Misschien wel eens als een gevraagde plaat in de opzet van de zender past. Maar Hepi & Hepi gaat er niet doorheen. Over het algemeen moet je toch bij ons niet zijn voor het top-veertigwerk.’

Uuk (eraan toevoegend): ‘Maar ja, een beetje politiek zijn we wel. Dat ligt ‘m aan wie het programma doet. Het programma Kemphaan kun je gerust activistisch en politiek noemen. Als er ten tijde van de uitzending van dát programma een kraak aan de gang is, doen we wel mededelingen daarover.’

Victor: ‘Ik heb een informatief programma gemaakt hoe de kraakwereld in Amsterdam in elkaar zit. We hebben ook een programma gehad over dienstweigeren en iets over niet-belasting betalen op grond van…’

Jullie zijn toch meer links dan rechts?

Jeroen: ‘Het grootste deel van de medewerkers van de zender is links georiënteerd, dat kun je wel zeggen. Er zit één VVD’er in, maar laten we het daar nu niet over hebben. Doch je kunt níet zeggen dat onze zender links is.’

Hoe lang gaan jullie er nog mee door?

Uuk: ‘Till forever; zolang de PTT het goedkeurt!’