200 wetenschappers en experts kritisch over sponsoring UvA-conferentie
Meer dan tweehonderd onderzoekers en activisten zijn kwaad over een van de hoofdsponsors van de Amsterdam Privacy Conference. Dat is een driejaarlijkse conferentie die door UvA-wetenschappers wordt georganiseerd en die morgen begint. ‘Een bedrijf als Palantir moet je als onafhankelijk academisch evenement niet als sponsor willen.’
Voor de derde keer organiseren UvA-wetenschappers dit weekend de driejaarlijkse Amsterdam Privacy Conference (APC). Van vrijdag 5 tot en met maandag 8 oktober spreken onderzoekers, experts en activisten op Roeterseiland over privacy.
Acht onderzoekers en activisten, onder wie drie UvA-wetenschappers, hebben het statement Funding Matters opgesteld, omdat ze het niet eens zijn met de sponsoring van het evenement. Ze vinden het onacceptabel dat het Amerikaanse bedrijf Palantir de privacyconferentie sponsort.
Palantir, een bedrijf van de Amerikaanse techmagnaat Peter Thiel, is oorspronkelijk opgericht om op basis van big data terroristen op te sporen en werkt onder meer voor de Amerikaanse overheid. Het bedrijf is echter de laatste jaren betrokken in een aantal schandalen. Zo zou het bedrijf onder meer alle Aziatische sollicitanten afwijzen, ook al zijn ze even goed gekwalificeerd als andere sollicitanten.
Bovendien zou het betrokken zijn bij de rel rond Cambridge Analytica, het bedrijf dat met een smoes data verzamelde van Facebook-apps en ze gebruikte om de Brexit-campagnes en de presidentiële campagne van Donald Trump te ondersteunen.
Palantir zou eveneens in New Orleans, zonder medeweten van de lokale politiek, massaal data hebben verzameld van onwetende burgers om haar predictive-policing-systeem te testen.
In de petitie Funding Matters staat eveneens dat Palantir de regering van Trump heeft geholpen met het vinden van asielzoekers, ongedocumenteerde migranten en vluchtelingen, zodat die het land uitgezet konden worden. ‘Dit resulteert in grote bezorgdheid over mensenrechtenschendingen.’
Niet legitiem
UvA-onderzoeker Niels ten Oever zou in eerste instantie naar de conferentie gaan, maar weigert dat nu. ‘Een bedrijf als Palantir moet je als onafhankelijk academisch evenement niet als sponsor willen,’ zegt hij namens de acht opstellers van de petitie. ‘Wat dit bedrijf doet is niet legitiem. Wij vinden het problematisch dat dit op onze universiteit gebeurt. Toen wij rondvroegen bleken meer mensen dit te vinden. Nu hebben meer dan tweehonderd mensen het statement ondertekend, waaronder drie keynote-sprekers van de conferentie.’
Bredere discussie
Hoogleraar informatierecht Nico van Eijk zit in de organisatiecommissie van de APC en is eveneens lid van de Council of Advisors on Privacy and Civil Liberties (PCAP) bij Palantir. Hij vertelt dat de discussie veel breder is. ‘Het gaat niet alleen over Palantir, maar over hoe je überhaupt met bedrijven als sponsors moet omgaan. Microsoft is bijvoorbeeld ook een sponsor van ons evenement, maar het maakt niet uit of je het nou over Facebook, Microsoft of Google hebt,’ vertelt hij.
‘Geen van de betrokken sponsoren is veroordeeld voor het schenden van mensenrechten. Als er geen wetenschappelijk argument is om een bedrijf te weigeren, dan moeten we hier gewoon vrij in kunnen zijn,’ vervolgt hij. ‘Soms laten mensen zich wat meer door emotie leiden. Ik kan me goed voorstellen dat in een andere context andere keuzes worden gemaakt, maar dit gaat over een academisch evenement. We moeten ons niet laten gijzelen door discussies, maar deze juist willen voeren.’
Conform KNAW-eisen
Hij laat overigens weten dat opmerkingen betreffende het algemene vraagstuk van sponsoring geheel los staan van zijn adviesfunctie bij Palantir. ‘Het is algemeen bekend dat ik zitting heb in de Privacy and Civil Liberties board van Palantir. Die adviesraad opereert zelfstandig. Dit is transparant en conform de strikte eisen die de KNAW stelt ten aanzien van onderzoek en derden.’
Al lang voordat het statement Funding Matters werd opgesteld had de organisatiecommissie van de APC discussies over sponsoring, aldus Van Eijk. ‘Dit evenement laten we sponsoren zodat we de toegangsprijs laag kunnen houden en jonge onderzoekers ook naar de conferentie kunnen. De discussies over sponsoring hebben er toe geleid dat we de regels over hoe je een bedrijf bij een academisch evenement betrekt hebben aangescherpt. Het is volledig transparant wie de sponsoren zijn en zij hebben geen invloed op de inhoud van het evenement. Wanneer een sponsor een sessie mag organiseren op de conferentie, dan wordt dat duidelijk aangegeven en wordt het onderwerp eerst door ons goedgekeurd.’
Rigoureuze criteria
De opstellers van Funding Matters vinden het problematisch dat je als sponsor zelf een sessie op het evenement kunt krijgen. ‘We moeten rigoureuze criteria opstellen over hoe je op een goede manier kunt omgaan met bedrijfsfunding,’ zegt Ten Oever. ‘Anders ondergraaf je je eigen geloofwaardigheid als onafhankelijk academisch instituut. Een conferentie over een beter milieu laat je toch ook niet sponsoren door Shell of een conferentie over gezond eten door een snackbar?’
In 2015 was Palantir ook sponsor van de Amsterdam Privacy Conference. Dit zorgde toen al voor veel reuring, vertelt Ten Oever. ‘Maar daar heeft de organisatie blijkbaar niet van geleerd, want ze reageren nu precies hetzelfde als toen.’
Het programma van de APC zal in ieder geval niet veranderen, laat Van Eijk weten. ‘Er is geen enkele spreker die door het statement heeft afgezegd. Wel hebben drie deelnemers zich teruggetrokken.’ Volgens Ten Oever zijn dit er echter meer, waaronder ook een aantal sprekers.
Van Eijk: ‘Iedereen mag zijn eigen afweging maken. Je moet niet naar dit evenement komen, het mag. Verder zou ik de deelnemers onderschatten als ik denk dat ze niet hun eigen mening kunnen vormen over sponsoring en de de rol van sponsoren op zo’n conferentie.’
De schriftelijke reactie van de organisatiecommissie van de Amsterdam Privacy Conference op het statement kun je hier vinden.
