Democratisch drama: amper animo voor ondernemingsraden
De verkiezingen voor de ondernemingsraden, die volgende maand plaatsvinden, dreigen vanuit democratisch oogpunt uit te draaien op een drama. Er zijn zo weinig kandidaten dat bij twee faculteiten én bij de centrale eenheden geen verkiezingen hoeven te worden gehouden: er zijn minder kandidaten dan beschikbare zetels.
Het centraal stembureau van de UvA heeft vanmiddag de kandidatenlijst voor de ondernemingsraadverkiezingen vastgesteld en de conclusie die daaruit kan worden getrokken is niet mals: mensen hebben geen zin of tijd meer om op een kieslijst te gaan staan. Op maar liefst twee faculteiten – tandheelkundefaculteit Acta en de Faculteit der Rechtsgeleerdheid – én bij de centrale eenheden (GOR) hoeven geen verkiezingen te worden gehouden. Er zijn zo weinig kandidaten dat iedereen automatisch is benoemd. Over de hele UvA (exclusief AMC, maar inclusief Acta) gerekend hebben zich 123 kandidaten aangemeld, tegenover 164 in 2015, een terugloop van 25 procent.
(Lees verder onder de infographic)
Blauwe model
Het is een bizarre uitkomst van drie jaar praten over democratisering en versterking van de medezeggenschap dat nu nog maar zo weinig mensen zich kandideren voor driejaarlijkse verkiezing van de ondernemingsraden. Als vanouds staan veel mensen op vakbondslijsten van de FNV dan wel Vawo, maar er zijn ook nieuwe lijsten, zoals lijst De Amsterdamse Academie (DAA) van Han van der Maas. DAA is een club die is ontstaan in de nasleep van het UvA-referendum van december 2016, waarin via vier kleuren kon worden gestemd over de bestuursstructuur van de UvA. DAA staat voor het blauwe model: continuering van de huidige universitaire structuren.
Bekende namen
Onder de mensen die zich wel verkiesbaar hebben gesteld bevinden zich veel usual suspects, medewerkers die al jaren figureren in een van de acht ondernemingsraden of in de centrale ondernemingsraad (COR). Het gaat bij de centrale eenheden om bijvoorbeeld David Jan Donner (FNV) en Linda Schaap (Vrije Lijst), bij de economiefaculteit om Maurice Koster (FNV), bij geesteswetenschappen om Paul Koopman (Vawo), Gerwin van der Pol en Jonneke Bekkenkamp (beiden DAA), bij maatschappij & gedrag om René Hulst (FNV) en Iris Breetveld (Vawo), bij de bètafaculteit om Piet Rodenburg (Vawo) en Breanndán Ó Nualláin (FNV) en bij rechten om Dirk Korf (FNV) en Otto van Tubergen (Vrije Lijst).
Overigens publiceerde de UvA-brede Werkgroep sterke medezeggenschap onlangs een rapport waarin werd voorgesteld het aantal termijnen dat mensen zitting mogen hebben in een ondernemingsraad wordt beperkt, want sommige mensen zitten bijkans een half UvA-leven in de medezeggenschap.
Terugloop bij Acta en rechten
Opvallend is de grote terugloop in het aantal kandidaten bij tandheelkundefaculteit Acta, waar in 2015 nog vijf lijsten deelnamen aan de verkiezingen met in totaal vijfentwintig kandidaten. Nu zijn er nog twee lijsten, de lijst Elke medewerker telt en de lijst DAA, met in totaal tien kandidaten voor elf zetels. Ze worden dus alle tien automatisch benoemd. Van hetzelfde laken een pak bij de Faculteit der Rechtsgeleerdheid: elf zetels en negen kandidaten. Opvallend bij de rechtenfaculteit is dat er alleen maar eenpersoonlijsten zich aanmeldden, in totaal negen lijsten (waaronder één van FNV en één van Vawo) met elk één kandidaat.
Rethink UvA
Rethink UvA, de club die in de nasleep van de Maagdenhuisbezetting van de grond kwam en direct de voorzitter van de COR leverde, bestaat niet meer. Althans, er zijn geen kandidaten namens Rethink UvA aangeleverd. COR-voorzitter Breanndán Ó Nualláin zegt in een toelichting dat het Rethink beter lijkt slechts door te gaan ‘als beweging en niet als georganiseerde partij’. Hijzelf staat om die reden op de FNV-lijst en op de lijst AUC Forward voor de (nieuwe) onderdeelcommissie voor het Amsterdam University College (AUC). Het AUC heeft een deelcommissie van vijf leden, waarvoor vijf kandidaten zijn. Ook die worden dus automatisch benoemd.
Ó Nualláin doet geen uitlatingen over de vraag of hij opnieuw kandidaat-voorzitter van de COR is. ‘Ik moet eerst nog verkozen worden in de facultaire raad. Daarna zien we wel verder.’ Hij is overigens niet bijster te spreken over de voorstellen die de Werkgroep sterke medezeggenschap onlangs deed om de medezeggenschap te versterken. ‘De voorstellen die de werkgroep heeft gedaan zijn in sommige opzichten zelfs een verzwakking van de medezeggenschap. Hun aanbevelingen zie ik vooral als aanbevelingen van het college van bestuur. De medezeggenschap is nooit bij de werkgroep betrokken geweest. Wij hoorden pas van het bestaan van de werkgroep toen die al enige maanden aan het werk was.’
Studenten
De grootste studentenpartij De Decentralen liet zich onlangs in vergelijkbare bewoordingen uit. De partij hief zich op omdat er volgens de studenten toch niets te bereiken is in de medezeggenschap en er van echte medezeggenschap (lees: medebestuur) geen sprake zou zijn.
De verkiezing van de ondernemingsraden vindt dit jaar plaats van 16 tot en met 20 april. Voor het eerst vindt er geen directe verkiezing van de COR plaats, maar zal de COR volledig bestaan uit afvaardigingen van de acht deelraden.
