Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: Steffi Weber
actueel

Filosofie wil op eigen houtje het groene model invoeren

Steffi Weber,
30 maart 2017 - 09:52

De meeste UvA’ers stemden afgelopen november bij het referendum voor het oranje bestuursmodel maar bij de afdeling filosofie kwam een heel ander model als winnaar uit de bus. Een absolute meerderheid van de filosofen – zowel docenten als studenten – stemde op het groene, zelforganiserende model. Waar komt die rebelse inborst vandaan? Folia nam een kijkje in het anarchistische nest aan de Amstel.

’Pak maar koffie, hoor.’ Ga vijf minuten zitten in het kleine keukentje van het Turfdraagsterpad 15 tot 17 en je krijgt zoveel koffie aangeboden als bij je oudtante in twee uur tijd. Hier geen koffie- en snackautomaten of kantines met pallets in urban jungle-stijl, maar ouderwets een koffiezetautomaat. Iedereen mag pakken. Gratis.

 

Blijf nog wat langer zitten en je komt geheid kopstukken tegen van de Maagdenhuisbezetting van twee jaar geleden. Aan de muren, tussen tekeningen van Nietzsche en Hegel hangen Humanities Rally-posters en krantenknipsels over Jarmo Berkhout, de Maagdenhuisbezetter die tegenwoordig zijn strijd voert als voorzitter van de Landelijke Studentenvakbond (LSVb).

‘We zijn op dit moment heel erg afhankelijk van wat er aan ons wordt opgelegd bij de afdeling’

Zelf sturen

Als het aan de filosofen ligt, moet de UvA een zelfsturende universiteit worden, met meer vrijheid voor studenten en docenten en minder regeldruk van bovenaf. Driekwart van de master- en 61 procent van de bachelorstudenten stemde voor het groene model. Van de medewerkers sprak 52 procent zich uit voor de zelfbesturende universiteit. Afgelopen week organiseerde studievereniging Amfibi een bijeenkomst om te onderzoeken of het mogelijk is om op eigen houtje een zelfsturend model te implementeren.

 

Of dat gaat lukken kan nu nog niet worden gezegd, zegt Amfibi-bestuurslid Noor de Vries. Zij organiseerde de bijeenkomst Groen: wat te doen?. Volgens De Vries was de referendumuitslag een duidelijke roep om verandering. ‘De meerderheid van de afdeling heeft groen gestemd, maar geel en oranje waren ook zeer populair.’ De bijeenkomst, waar dinsdag zo’n 35 mensen op af kwamen, was primair een brainstormsessie, legt ze uit. ‘Waar hebben we het meest last van, wat willen we veranderen en hoe?’

 

Regeldruk

Naast veelgehoorde klachten als het 8-8-4-model en de druk op rendement is de regeldruk ‘van bovenaf’, het grootste pijnpunt. Dat is niet verrassend: lang was filosofie een eigen eilandje. Tot de jaren negentig was het zelfs een eigen faculteit. ‘Het past eigenlijk helemaal niet bij de geesteswetenschappen,’ zegt gepensioneerd docent Maarten Coolen in het keukentje. ‘Geesteswetenschappers bestuderen boeken, maar schrijven ze niet zelf. Wij bestuderen teksten én schrijven ze ook zelf, dat is een heel andere tak van sport.’


Coolen verbaast het niets dat juist hier de bezettingen begonnen. ‘De bestaande structuren zijn minder vanzelfsprekend. Filosofiestudenten zijn gewend om altijd door te vragen, dat moedigen wij als docenten ook aan.’

 

Afhankelijk

‘We zijn op dit moment heel erg afhankelijk van wat er aan ons wordt opgelegd door de faculteit,’ zegt De Vries. Amfibi had voor de avond al een voorstel geschreven waarover gediscusseerd kon worden. ‘We willen vaker dit soort bijeenkomsten organiseren waarbij dan de opleidingscommissie en de opleidingsdirecteuren presenteren wat er aan de gang is. Er moeten meer openbare vergaderingen komen waarbij ook studenten het gevoel hebben dat ze welkom zijn,’ meent De Vries.

Foto: Steffi Weber
De keuken van de filosofieafdeling

Hoe het komt dat de filosofen massaal anders hebben gestemd dan de rest van de universiteit, weet De Vries ook niet zo goed. De tweedejaars bachelorstudent studeerde nog niet aan de UvA toen in 2015 eerst het Bungehuis en toen het Maagdenhuis werd bezet. ‘Maar ik heb er veel over gehoord en ik heb het idee dat er niet veel is veranderd. Dat willen we nu alsnog doen.’

 

Theorieën over democratisering

Promovendus Tom Kayzel (26) heeft wel een idee hoe het komt dat juist filosofie aan de wieg stond van de Maagdenhuisbezetting. ‘Filosofen zijn bekend met veel theorieën over democratisering, representatie, inspraak et cetera. In die zin was het misschien interessant voor filosofen om zich daar ook in de praktijk voor gaan in te zetten,’ meent hij.

‘Misschien gaat ook wel een bepaald type mens filosofie studeren’

‘Misschien gaat ook wel een bepaald type mens filosofie studeren,’ denkt Kayzel. ‘Het is een gewaagde keuze want het heeft het imago dat je er geen baan mee krijgt.’ Kayzel herinnert zich nog goed de sfeer van twee jaar geleden. ‘Bijna iedereen was enthousiast, ook de docenten. Veel van hen konden hun ei kwijt in de opstand. Ze staken hun mening niet onder stoelen of banken en studenten en docenten kwamen ineens veel dichter bij elkaar te staan. Veel docenten hebben laten blijken dat het belangrijk is dat mensen zich er tegenaan bemoeien.’

 

Verschillende perspectieven

In het oude trappenhuis met de bordeauxrode trapleuning komen we Vito Young Afat tegen. Het is een van de weinige filosofiestudenten die zich totaal niet met de bezetting en het referendum bezig hield. ‘Het interesseerde me gewoon niet zo,’ lacht hij. Dat zijn medestudenten zich wél daarmee bezighouden verbaast hem niets. ‘Ik denk dat het typisch is voor filosofiestudenten om maatschappelijk betrokken te zijn en bezig te zijn met onderwijs en hoe dingen beter kunnen. Filosofiestudenten gaan ervan uit dat mensen wel voor zichzelf kunnen nadenken. In onze studie leren we heel veel verschillende perspectieven kennen en met elkaar vergelijken om een eigen mening te vormen. Ze zijn het dus gewend.’


Of de afdeling filosofie daadwerkelijk binnen de huidige regelgeving zelfstandig een eigen besturingsmodel kan implementeren is nog onduidelijk. ‘Daarvoor moeten we nog een hoop uitzoeken,’ zegt bestuurslid De Vries. De algehele stemming is volgens haar gematigd optimistisch. De volgende bijeenkomst is op 26 april.