HvA'er eindigt ramadan: ‘Eerst een grote kop koffie gehaald’
‘Het eerste wat ik vanochtend deed was een grote kop koffie halen bij de Starbucks. Dat had ik zó gemist.’ Voor Safiye Vural, student aan de HvA-docentenopleiding Engels, is het einde van de ramadan aangebroken. ‘Helaas kan ik het Suikerfeest vandaag niet vieren, want ik ben met de kinderen uit mijn stageklas bij Nemo. Maar dit weekend haal ik het natuurlijk in.’
Voor sommigen begon gisteren het Suikerfeest al. Volgens Safiye Vural – zelf van Turkse origine – heeft dit niets te maken met of je een Turkse of Marokkaanse achtergrond hebt, maar welke methode je aanhoudt. ‘Of je telt 29 kalenderdagen vanaf het begin van de ramadan. Of je kijkt naar de stand van de maan. Mijn familie doet dat laatste. Pas als mensen in Saoedi-Arabië of andere oosterse landen de maan hebben gezien, eindigt onze vastenperiode.’ Vandaar dat een deel van de moslims gisteren het Suikerfeest vierde en een deel vandaag.
Gezelligheid
Het Suikerfeest verloopt volgens Vural altijd min of meer volgens een vast stramien. De mannen beginnen ’s ochtends rond een uur of acht met het ochtendgebed in de moskee. De vrouwen blijven thuis om het eten te bereiden. ‘Vervolgens ontbijten we met de hele familie samen. Het gezin van mijn broer, het gezin van mijn zus; iedereen komt naar het huis van mijn ouders.’ Daarna is het tijd om bezoek te ontvangen of zelf bij familie en vrienden langs te gaan. ‘Iedereen gaat gewoon bij elkaar langs, zonder vooraf te bellen. Iedereen verwacht dat je thuis bent. De dag staat in het teken van gezelligheid, samen eten en thee drinken. En vaak gaat dit in de dagen na het Suikerfeest nog even door.’
Maar er verschijnt niet zomaar een feestmaal op tafel. De vrouwen sloven zich uren uit in de keuken. ‘Het is alsof je een buffet klaarmaakt voor vijftig man. Denk aan enorme hoeveelheden eten in grote soeppannen.’ Bepaalde gerechten komen volgens Vural elk Suikerfeest weer terug. Haar favoriet is sarma: druivenbladeren gevuld met rijst. ‘Verder maken we dolma: gedroogde paprika met rijst erin en voor de rest vooral veel zoetigheid, zoals baklava, gebakjes en deegwaren. En natuurlijk de specialiteit van mijn moeder: een fruitcocktail.’
Duizelig
Het is volgens Vural wel weer even wennen om overdag te eten na een maand ramadan. ‘Vaak zitten mensen al snel vol van al het lekkers.’ Zelf kreeg ze vanmiddag opeens honger, nadat ze de dag zoals gewoonlijk weer was begonnen met wat broodjes. Ze werd op een gegeven moment zelfs een beetje duizelig. ‘Raar hoe dat kan. Het is alsof mijn lichaam opeens weer aan eten denkt en zich erop instelt. Terwijl ik tijdens de ramadan overdag bijna nooit honger had.’ Ze kijkt al uit naar het weekend, dan viert ze het Suikerfeest alsnog. ‘Gelukkig is er zoveel eten gemaakt dat er altijd wel iets overblijft. Vaak moeten we zelfs nog restjes uitdelen aan onze buren.’
Folia sprak eerder met Vural over hoe ze het vond te studeren tijdens de ramadan. Ze kon zich juist beter concentreren. ‘Je bloed gaat naar je hoofd in plaats van naar je maag.’ Maar ze plande wel een extra dutje in de middag om meer energie te krijgen. Vandaag viert ze dat ze de discipline had de ramadan vol te houden. ‘Door te vasten leer je het slechte – wat in elk mens zit – te onderdrukken. Daarna komt het Suikerfeest, als beloning om te vieren dat je je gedachten en daden spiritueel onder controle hebt weten te houden.’
