RTL 4 zendt vanaf 30 mei een zesdelige realityserie uit over mondgezondheid. De programma’s zijn grotendeels opgenomen bij Acta, de gezamenlijke tandheelkundefaculteit van UvA en VU. In het programma behandelt Acta patiënten voor de camera, maar Acta vreest geen herhaling van de privacyproblemen waar VUmc tegenaan liep, toen bleek dat daar verborgen camera’s waren opgehangen. Voor Gênante tanden hebben patiënten zichzelf vrijwillig aangemeld als deelnemer.
De titel van de serie doet al vermoeden dat er behoorlijk wat mis is met de tanden van de patiënten die zich hebben laten filmen voor de serie en dat is ook zo. Er komt bijvoorbeeld iemand in beeld die uit angst voor de boor of andere pijn dertig jaar niet naar de tandarts is geweest, iemand die al tandenknarsend haar tanden en kiezen heeft weggesleten, iemand met een tijdens de Balkanoorlog opgelopen tandartstrauma en een volwassene wiens melktanden nooit zijn verdwenen. De titel van de serie is overigens niet gekozen vanwege de schaamte die de patiënten hebben, maar vooral om de herkenbaarheid: RTL heeft ook een – meer medisch – programma met de titel Gênante lijven.
Tandartsbezoek
‘Het idee voor het programma kwam van het Fonds Mondgezondheid van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde (KNMT),’ zegt woordvoerder Wrister Grommers van Acta. ‘Fred Rozema is voorzitter van dat fonds en bovendien hoogleraar medisch tandheelkundige interactie bij Acta, dus het lag voor de hand dat de opnames van patiëntbehandelingen hier zouden plaatsvinden. Het Fonds Mondgezondheid wil met de serie vooral laten zien dat het belangrijk is om aandacht te schenken aan goede mondverzorging en geregeld naar de tandarts te gaan.’ Samen met productiemaatschappij Tin Can en RTL is de serie vervolgens op poten gezet.
Privacy
VUmc heeft een aantal jaren geleden ook in samenwerking met RTL een programma willen maken over de gezondheidszorg, maar dat ging grandioos de mist in met een financiële strop en reputatieschade tot gevolg. Het programma 24 uur tussen leven en doodLees hier meer over het programma op de Wikipediapagina. werd schielijk van de buis gehaald toen bleek dat de privacy van patiënten was geschonden doordat er verborgen camera’s waren opgesteld waar patiënten niets van wisten.
‘We zijn erg voorzichtig met dit soort zaken, want de privacy komt gemakkelijk in het geding, maar ik denk dat het risico nu gering is,’ zegt Grommers. ‘We willen integere televisie, van verborgen camera’s is uiteraard geen sprake, alle patiënten wilden graag meedoen. Meer dan tweeduizend mensen hebben zichzelf aangemeld via de site van RTL. We hebben natuurlijk het evaluatierapport van VUmc goed bestudeerd en zullen niet dezelfde fouten maken. De afspraken met RTL zijn afgestemd met bestuur en voorlichting van UvA en VU.’
Naamsbekendheid
In elke aflevering komen patiënten voor met een tandheelkundig probleem, die worden behandeld door een tandarts van Acta. De patiënten komen uit het hele land en hoeven voor de behandeling niet te betalen. Grommers: ‘En we voeren het hele behandelplan uit. Het is niet zo dat de patiënt naar huis wordt gestuurd zodra de camera’s uit gaan. De behandeling gaat zonder camera’s gewoon verder, bij Acta of elders. Natuurlijk is het emotietelevisie, maar wel met een inhoudelijke boodschap en het is bovendien een manier om een breed publiek te bereiken. Misschien wel juist het publiek dat we willen bereiken: mensen die hulp nodig hebben bij hun mondverzorging.’
Ook voor Acta zelf, dat patiënten nodig heeft nu een deel van de masterstudenten van de vestiging Almere naar Amsterdam komt, kan de serie publicitair gezien goed uitpakken, zegt Grommers. ‘We kunnen wel wat nieuwe patiënten gebruiken en op deze manier belichten we de naamsbekendheid en het zorgaanbod van Acta.’