Partydrug ketamine helpt tegen zelfmoordneigingen
De partydrug Ketamine kan helpen tegen zelfmoordneigingen. Dat zegt promovendus psychiatrie Jurriaan Stous, die aan het AMC onderzoek doet naar nieuwe medicatie tegen acute suïcidaliteit.
Wie een doodswens wil onderdrukken kan het beste een ketamine-party bezoeken?
‘Dat zou ik niet willen zeggen. Ketamine is en blijft een drug en de samenstelling van ketamine kan variëren. Ook is er bij feestjes vaak geen controle op de dosering en het is niet de plek om medische risico’s goed op te kunnen vangen. Ik zou zeggen dat een feest niet de plek is om met behulp van ketamine een ernstige depressie of suïcidale neigingen te onderdrukken.’
Wat is ketamine precies?
‘Het is een verdovingsmiddel dat in 1962 werd uitgevonden als alternatief voor bestaande verdovingsmiddelen die tot nogal wat verwardheid leidden. In 2000 werd een beperkt onderzoek gestart waarbij patiënten met zware depressieve klachten per infuus ketamine werd toegediend. Dit werd vergeleken met placeboEen placebo (Latijn voor 'ik zal behagen') is een als geneesmiddel voorgeschreven of aangeprezen middel dat geen werkzame bestanddelen bevat.. De ketaminebehandeling bleek zeer effectief, al bestonden er wel enige zorgen over de vraag of de patiënten niet in de gaten hadden dat ze met ketamine werden behandeld. Je kunt van ketamine namelijk enigszins versuft raken. Nadien is het onderzoek vaak herhaald en steeds opnieuw bleek het antidepressieve effect.’
Waarom is juist ketamine zo effectief bij acute suïcideneigingen?
‘Dat komt door de snelle werking van ketamine. In verschillende studies werd na veertig minuten al effect gezien. Bij iemand die acute hulp nodig heeft is snelle effectiviteit erg belangrijk. Een groot probleem in de psychiatrie is dat medicatie vaak pas na enkele weken effectief is. Bij zwaar depressieve mensen wordt soms nog wel gebruik gemaakt van elektroshocktherapie. Die is snel effectief, maar het is een ingrijpend middel en psychiaters beschouwen het toch als last resort.’
Bij psychiaters zal er vast grote belangstelling voor bestaan.
‘Een aantal jaren geleden werd er in medische kringen nog wel cynisch over gedaan omdat het uiteindelijk natuurlijk een drug is en blijft, maar het snelle effect en het toenemende inzicht in het werkingsmchanisme hebben het tij enigszins gekeerd. In farmaceutische kringen is er nog wel weerstand en dat is wel te verklaren ook: omdat het middel al sinds 1970 op de markt is, is het patent er vanaf en kan de industrie er dus niet zo veel meer aan verdienen.’
Hoe ziet je onderzoek er concreet uit?
‘We gaan ketamine vergelijken met een midazolam, een stof waarvan we denken dat het niet werkzaam is tegen suïcidaliteit, maar waar mensen – net als van ketamine - suf van kunnen worden. De ketamine wordt toegediend door middel van een neusspray. Deelnemers hoeven niet aan de officiële depressiediagnose te voldoen, maar ze moeten wel acuut suïcidaal zijn. Het is niet zo dat iedereen die zich bij de crisisdienst van de GGD meldt zomaar wat ketamine of een neusspray mee naar huis krijgt. Daarvoor zijn de mogelijke bijwerkingen – bewusteloosheid of sterk verhoogde bloeddruk – vooralsnog te risicovol. We gaan dit in een strikt medische setting en medisch gecontroleerd verder onderzoeken, in samenwerking met het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en mogelijk met andere medische centra.’
