‘Knuffelhormoon oxytocine kan PTSS-klachten beperken’
Het gebruik van een neusspray met ‘knuffelhormoon’ oxytocine kan de ontwikkeling van posttraumatische stressklachten beperken. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van Jessie Frijling (AMC). De klachten bij de meest kwetsbare groep mensen met risico op het posttraumatisch stressysndroom (PTSS) nam met wel 50 procent af na de toediening van oxytocine. ‘Dit biedt mogelijkheden voor het voorkomen van klachten op de lange termijn.’
Het onderzoek werd uitgevoerd bij mensen die een traumatische ervaring hebben gehad, zoals een feitelijke of dreigende nadering van de dood of (seksueel) geweld. Uit eerdere onderzoeken blijkt dat 10 procent van de mensen die een trauma heeft ervaren te maken krijgt met PTSS. Frijling: ‘PTSS gaat verder dan een beetje angstig zijn. Vaak hebben mensen te maken met herbelevingen, concentratiestoornissen, nachtmerries en slaapproblemen. Mensen met PTSS zijn vaak waakzaam, geprikkeld en gaan dingen uit de weg die hen aan het trauma herinneren.’
De deelnemers aan het onderzoek die in de eerste week na het trauma al veel PTSS-klachten vertoonden – de meest kwetsbare groep – bleken vooral gebaat te zijn bij het gebruik van oxytocine. Binnen twaalf dagen na het trauma werd de deelnemers een neusspray met het hormoon gegeven, die zij een week lang elke dag moesten gebruiken. Een testgroep kreeg een placebo. De toediening van de oxytocine zorgde bij proefpersonen met veel PTSS-klachten in de eerste week na het trauma voor een vermindering van de PTSS-klachten van wel 50 procent. Volgens Frijling is er echter nog meer onderzoek nodig om uit te wijzen of oxytocine in de toekomst echt in de klinische praktijk gebruikt kan worden.
Knuffelen
Het menselijk lichaam maakt oxytocine aan bij prettig sociaal contact, zoals bij borstvoeding, knuffelen en ook het hebben van seks. Het vrouwelijk lichaam maakt uit zichzelf ook extra oxytocine aan om weëen op te wekken bij een bevalling. Frijling: ‘De werking van oxytocine bij bevallingen is al langer bekend. Sinds een jaar of vijfentwintig kennen we niet alleen de fysiologische aspecten, maar ook dat het een belangrijke rol speelt bij sociale relaties en het verminderen van angst- en stressreacties.’
Volgens de onderzoekster betekent dat echter niet dat we het daarom maar door ons kraanwater moeten laten stromen: ‘Als je een beetje googlet kun je vast wel een website vinden waar het als liquid trust wordt verkocht. Maar het is niet zo dat we daar allemaal blije hippies van worden, dat is echt te overdreven positief. De effecten zijn subtiel en er is nog heel veel dat we niet weten. Wel denken we dat oxytocine mogelijk gebruikt zou kunnen worden om sommige psychotherapeutische behandelingen te verbeteren, maar daar moet nog meer onderzoek naar worden gedaan.’
