Aynan | Het monoculturele drama
Medelijden kwam tot mij toen minister-president Mark Rutte in een televisieprogramma zei dat hij het woord multiculturele samenleving haatte (het zijn overigens twee woorden). Je kunt bij mijn weten een woord geen koud hart toedragen, alleen zijn betekenis.
Waarschijnlijk bedoelde Rutte dat hij er diepe afkeer van heeft, maar dan zou hij zichzelf haten, want hij maakt deel uit van de samenleving die een feit is.
Iets verder in het programma zei hij dat de multiculturele samenleving mislukt is, en weer voelde ik dat plaatsvervangende gevoel, want projecten gaan mis en samenlevingen zijn, die kunnen mislukken noch lukken.
Ik denk dat bij Rutte vooral ontkenning de rode draad is. Maar hij wenste bijvoorbeeld vorig jaar Hollandse moslims een fijne ramadan. Verwarring is de andere lijn.
Diezelfde ontkenning en verwarring over onze samenleving las ik in de antireacties op de voorgestelde cursus diversiteit aan de UvA van de commissie-Wekker.
Ooit bestond het idee dat mensen die niet op elkaar lijken door de moderne tijd en de welvaart vanzelf met elkaar in contact zouden komen. Die ontmoeting zou leiden tot een smeltkroes. Toen dat niet genoeg gebeurde, kwam de teleurstelling en werd het begrip multiculturele samenleving de kop van Jut.
De idee van de smeltkroes was de euforie van de jaren negentig. We weten nu dat ontmoetingen in verscheidenheid en verschil niet vanzelfsprekend zijn, waardoor we weinig van elkaar weten en elkaar niet goed begrijpen. Het resulteert in ontkenning en verwarring.
Opgroeien en omgaan met je spiegelbeeld en seks hebben met iemand die op je broer of zus lijkt, is iemands goed recht en is een privézaak, maar het is schadelijk voor het publieke leven van de multiculturele stad Amsterdam.
Ooit muntte een bekend socioloog het begrip ‘het multiculturele drama’, inmiddels kunnen we ook spreken van het monoculturele drama. En hier ligt een taak voor het onderricht. Ook voor de Universiteit van Amsterdam.
