Aynan | Dyab Abou Jahjah
Toen de Arabisch Europese Liga (AEL) – wat een loden naam – uit Vlaanderen in 2002 hier een afdeling wilde openen, zei toenmalig minister-president Jan-Peter Balkenende dat zijn kabinet terroristische organisaties ging proberen te verbieden.
De minister-president liet zich door het monster in zijn hoofd leiden, want de beweging, onder leiding van de Libanese Belg Dyab abou Jahjah, was radicaal maar was geen terroristische club. En de AEL werd terecht niet verboden.
Ik bezocht toentertijd een aantal maal een bijeenkomst waar Jahjah sprak. Het werd mij snel duidelijk dat ik er heel ver vanaf moest blijven. De AEL was gefocust op de conflicten in het Midden-Oosten en noemde zichzelf Arabisch. Ik heb een berberachtergrond en voelde mij niet diep emotioneel betrokken bij het Israël-Palestina-conflict, Saddam Hoessein of ayatollahs.
Wat ik overigens nooit goed heb begrepen is waarom veel Nederlanders met een berberachtergrond pro-Palestina zijn, terwijl er bijna één miljoen Israëliërs Berber zijn.
De AEL viel uit elkaar en aanvoerder Jahjah vertrok naar Libanon. Vervolgens keerde hij terug naar Vlaanderen en verwierf een wekelijkse column in De Standaard.
Sinds een aantal maanden zoemt het weer rondom Jahjah, want de Amsterdamse uitgeverij De Bezige Bij heeft hem een boekcontract gegeven. Schrijvers als De Winter, Durlacher en Möring zijn not amused met zijn komst. Möring schreef in NRC dat hij niet wenst met Jahjah onder een dak uitgegeven te worden.
Hoe anders klinkt het bij onze zuiderburen. Vlaamse schrijvers als Hertmans, Lanoye en Van Reybrouck vinden Jahjah een belangrijke stem in het debat. Ik denk dat dat te maken heeft met de grote spanningen in België en dat ‘migrantschrijvers’ er schaars zijn. In Nederland zijn we verwend; schrijvers met ouders uit Turkije en Marokko zijn er genoeg.
Ik zie dat na veertien jaar dezelfde fout wordt gemaakt. Toen werd gepoogd de AEL te verbieden, terwijl ze deel uitmaakte van het contrat social. Nu is Jahjah niet welkom bij De Bezige Bij, maar hij heeft gewoon een boekcontract. Misschien moeten de protesterende schrijvers zich afvragen of zij nog welkom zijn bij hun uitgevershuis.
