Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
actueel

Als game bewijst econometrie haar maatschappelijke waarde

Bob van Toor,
1 april 2015 - 09:46
De naam ‘Econometrics Game’ stamt nog uit de tijd dat de UvA en de VU een Econometrie-puzzel oplosten, maar doet de huidige vorm nauwelijks eer aan. Dinsdag barstte een ware Econometristen-olympiade, nu tussen teams van dertig internationale universiteiten, voor de zestiende keer los.

Er hangt een opgewonden sfeer in de collegezaal van het Roeterseilandcomplex. Teams van Harvard, McGill University, uit Korea, Polen en Hongarije zitten nu nog gemoedelijk naast elkaar in de banken, maar de ervaring leert dat dat niet lang meer het geval zal zijn: de concurrentie is moordend. Het rekenprobleem waar de teams zich mee bezig gaan houden, is dan ook strikt geheim gehouden opdat geen enkel team een voorsprong kon nemen op de rest.

Nederlandse wetenschap
‘Het is heel fanatiek,’ zegt Jana van Leuven (24), die als Masterstudent in het UvA-team zit. ‘Die speeches zijn leuk, maar iedereen staat te trappelen om te beginnen.’ Na de lunch mogen de teams los, om twee dagen lang in de Zuiderkerk papers te lezen, te discussiëren en datasets te analyseren om zo tot een mogelijke oplossing voor de vraagstukken in de case te komen. Na dag twee mogen tien finalisten met een laatste set vraagstukken aan de slag om een winnaar te bepalen. ‘Ik weet niet of ik de andere deelnemers veel zal spreken,’ zegt de masterstudente. ‘Al ben ik erg benieuwd hoe econometrie in het buitenland is.’ Econometrie is immers een bij uitstek Nederlandse wetenschap, geïntroduceerd door de Rotterdamse hoogleraar en Nobelprijswinnaar Jan Tinbergen.

Foto: Claire Bontje Foto: Claire Bontje

De onderwerpen van de cases zijn de afgelopen jaren zeer uiteenlopend geweest, vertelt Wibrand de Reij in zijn openingstoespraak. Als voorzitter van het organiserend comité zijn hij en zes van zijn medestudenten econometrie de driedaagse conferentie al een jaar aan het voorbereiden. Velen hebben een beeld van econometristen als slimmerds die een paar jaar lang sommen maken, zegt De Reij, ‘en dan op magische wijze opeens heel veel geld gaan verdienen. Dat beeld proberen we hier te veranderen.’

Sharing Longevity Risk
Want econometrie mag dan een vaak toegepaste tak van de economie zijn in het bedrijfsleven, rekenen met data en modellen kan de wereld op veel meer fronten beter maken. In voorgaande jaren hebben de afgevaardigden zich tijdens de Game zich bijvoorbeeld gebogen over hiv-verspreiding in Afrika, vorig jaar over het voorspellen statistieken over armoede. Juist in het bedrijfsleven wordt maatschappelijk bewustzijn steeds belangrijker, bevestigt oud-premier Jan-Peter Balkenende, nu partner Corporate Responsibility bij Ernst & Young, in een toespraak over zijn bedrijfstak.

Voormalig premier Jan-Peter Balkenende is nu partner Corporate Responsibility bij Ernst & Young | Foto: Claire Bontje Voormalig premier Jan-Peter Balkenende is nu partner Corporate Responsibility bij Ernst & Young | Foto: Claire Bontje

Ondanks de illustere spreker zitten sommige deelnemers al gebogen over hun laptops en schrijfblokken: de titel van conferentie, ‘Sharing Longevity Risk’ is immers sinds vanochtend bekend. Voor de lunch legt Bas Werker, hoogleraar aan de Universiteit van Tilburg en één van de case-makers, het probleem in detail uit: hoe voorspel je de levensverwachting van, bijvoorbeeld, een veertigjarige, in 2020, en in 2120? Zo’n voorspelling is in feite natuurlijk onmogelijk, antwoordt  Werker op een vraag van de deelnemers, ‘maar bedrijven en politici die met dergelijke vraagstukken naar econometristen komen, nemen met dat antwoord meestal geen genoegen.’ Hij wil daarom harde wetenschap zien: reproduceerbaarheid en argumentatie van de gekozen strategie.

Aan de koffie spreken de titelverdedigers van de Universiteit van Kopenhagen over weinig anders dan levensverwachting en kansberekening.  Zo’n niet-financieel onderwerp is niet hun sterkste kant, zegt Anders Munk-Nielsen (27),  die al tweemaal met de flinke bokaal naar huis ging. ‘Het geheim van succes? Dat kan ik je pas overmorgen vertellen,’ lacht hij. In Denemarken is econometrie nog geen aparte studie, vertelt Daniel Safai (24) ‘maar binnen de faculteit economie is het een richting met een lange traditie.’ Na de lunch zullen ze, gewapend met een usb-stick vol data, vertrekken naar de Zuiderkerk voor twee dagen flink zweten. ‘Maar we zullen ook zeker van de sociale activiteiten genieten hoor,’ zegt Daniel, ‘het is erg fijn om onder gelijkgestemden te zijn die je grappen en de nerdy tekst op je t-shirt snappen.’ ‘En daarbij,’ besluit Anders, ‘is uitstralen dat je plezier hebt een uitstekende intimidatietactiek tegenover de andere teams.’