Deze mantelzorgende studenten lopen allemaal studievertraging op
Het is deze week de Week van de Jonge Mantelzorger. Wij spraken drie studenten die voor hun ouders zorgen over hoe dat te combineren is met een studie.
Coks Donders (27, studeert publieksgeschiedenis en geschiedenis van de internationale betrekkingen aan de UvA) zorgt voor haar vader die een hersenbeschadiging heeft.
‘Ik ben mantelzorger sinds mijn veertiende. Mijn vader heeft een hersenvirus gehad en dat gelukkig overleefd, maar helaas niet zonder consequenties. Ik weet eigenlijk niet beter dan dat ik met alles in mijn leven rekening moet houden met mijn vader. Dat is zeker ook van invloed geweest tijdens mijn studie. Ik weet nog dat mijn vader een gigantische terugval had net toen ik een opdracht in moest leveren. Ik ging halsoverkop naar huis, maar mijn docent toonde geen enkele vorm van begrip. Dat deed wel pijn. Ik heb bij hem ook nooit meer een vak willen volgen: mantelzorg is namelijk geen smoes.’
‘Het moeilijkste aan mantelzorgen vind ik dat je niet weet hoe je dag eruit gaat zien. Mijn vader heeft geen fysieke zorg nodig, maar kan door zijn hersenbeschadiging ondoordachte dingen doen die je zelf niet zou kunnen bedenken. Daardoor moet hij 24 uur per dag in de gaten gehouden worden. Een tijd terug ging hij op de groencontainer staan toen hij een vogelhuisje op wilde hangen en we konden hem maar net op tijd naar beneden halen voordat de vuilnisbak wegrolde. Je moet hem altijd vijfentwintig stappen voor zijn.’
‘Toen ik naast het afstuderen ging solliciteren voor een baan wilde ik niet fulltime aan de slag. Ik vind het belangrijk om minstens één dag in de week naar mijn ouders te gaan om mijn moeder te ontzien en haar te helpen waar ik kan. Ik merk dat veel van mijn vrienden hun ouderlijk huis ontgroeid zijn, maar bij mij is dat absoluut niet het geval. Ik heb een onwijs sterke band met mijn moeder, broer en zus, juist omdat we met z’n allen voor mijn vader zorgen. En dat is heel bijzonder.’
Kaylee de Werth (22, studeert sociaal-pedagogische hulpverlening aan de HvA) heeft een moeder die aan een depressie leed en een vader met verslavingsproblematiek.
‘Ik heb een goede band met mijn ouders. Ik ben altijd loyaal aan ze geweest, want ja, het zijn gewoon je ouders die je op de wereld hebben gezet. Wel ben ik van jongs af aan al zelfstandiger dan leeftijdgenootjes. Ik moest doorstuderen van mijzelf en mijn best doen. Ik wilde echt het perfecte kind zijn en was braaf en verlegen. Ik stelde me er altijd op in dat ik geen last voor mijn ouders kon zijn, die hadden al genoeg aan zichzelf.’
‘Ik weet niet of ik echt onder de definitie van mantelzorger val. Ik was wel al heel jong heel zelfstandig. Zo zette ik in groep zeven soms mijn wekker heel vroeg omdat ik erop rekende dat ik mijzelf klaar moest maken voor school. Maar mantelzorg, dat kinderen echt de zorgtaken van de ouders overnemen, is bij mij niet heel vaak gebeurd, ook omdat ik de jongste thuis ben. Behalve dan toen het vorig jaar niet zo goed ging met mijn vader. Hij heeft verslavingsproblemen, ging fysiek achteruit en had eigenlijk alleen nog maar contact met mij. Toen het niet goed ging nam ik veel over, zoals het kopen van de boodschappen. Ik heb hem toen ook twee keer naar de kliniek gebracht. Dat leverde veel stress op, want daar komt best wel veel bij kijken. Dat maakte het studeren erg moeilijk. In die periode heb ik zeven vakken laten vallen. Met mijn moeder ging het in die periode wel weer wat beter. Die steun hielp me gelukkig wel. Ik wilde bijna met mijn studie stoppen maar ben blij dat ik dat toen niet gedaan heb.’
Jennifer van der Pas (25, studeert sociaal-pedagogische hulpverlening aan de HvA) zorgt voor een moeder met borderline.
‘Toen ik vijf jaar oud was, is bij mijn moeder de diagnose borderline vastgesteld. Toen mijn ouders uit elkaar gingen, ongeveer rond dezelfde tijd, begon ik mijn moeder te ondersteunen met kleine dingen in het huishouden. Het is niet zo dat ik toen alles overnam, maar hoe ouder ik werd, hoe groter die taken werden. Als ik dan bij vriendinnetjes over de vloer kwam was het nieuw voor me dat zij geen aardappels hoefden te schillen bij het koken. Mijn moeder hield me ook best wel vaak van school als ze niet alleen wilde zijn. “Ik heb je ziek gemeld,” zei ze dan 's ochtends als ik me klaar maakte. Als ik erover nadenk heb ik best veel school gemist vroeger.’
‘Behalve de borderline kwamen er verschillende hernia’s, obesitas en alcoholverslaving bij. Gelukkig zorgde mijn vader wel voor me op de momenten dat het echt slecht met mijn moeder ging. Zes jaar geleden heb ik bewust de keuze gemaakt om bij mijn moeder uit huis te gaan. Haar wereld draait om mij en ze kan heel manipulatief zijn. Dat doet ze niet expres, dat weet ik, maar ik word wel verantwoordelijk gesteld voor haar geluk. Ik hou zielsveel van mijn moeder, maar dat is wel heel belastend.’
‘Ik heb mijn moeder nu een half jaar niet gezien. Dat kan ik nu niet aan. Ik wil eerst mijn scriptie afmaken. Maar ik moet wel te allen tijde bereikbaar zijn voor als ze wil bellen, en dan moet ik naar al haar sores luisteren aan de telefoon. Nu ik wat meer de controle heb over ons contact gaat het beter met me, maar ik heb al twee jaar studievertraging. Ik zat soms zo met mijn moeder in mijn hoofd dat ik mijn kop er gewoon niet bij kon houden. Ik ben al een tijd bezig met de examencommissie omdat ik extra herkansingen voor mijn minor wil krijgen. Het zou fijn zijn als er wat meer begrip voor mijn situatie was. Op de hogeschool moet het vanuit jou komen als je hulp wil. Maar dat is niet voor iedereen weggelegd. Mantelzorgers willen vaak alles zelf doen, maar soms is het wel fijn als iemand vraagt of er iets is.’
HvA-lector Community Care Rick Kwekkeboom presenteerde deze week een onderzoek naar de invloed van mantelzorg op studiesucces. Daaruit ‘blijkt dat de combinatie zorg en studie in de meeste gevallen leidt tot aanzienlijke studievertraging,’ is daarover te lezen op de website van de HvA.
