Folia 17 is er!

Grenzen worden met de dag een hardere werkelijkheid, terwijl ze toch echt door mensen op de kaart getekend worden – de bouw van muren even daargelaten. Het kan de wetenschap enorm helpen om eens ver boven het landschap te gaan hangen, en complexe situaties in kaart te brengen. Met nieuwe technologie als geografische informatiesystemen (GIS) doen de sociale en geesteswetenschappen hun voordeel, vertellen pioniers Karin Pfeffer en Julia Noordegraaf. De mogelijkheden zijn onbegrensd: met kaarten wordt verstedelijking in beeld gebracht, maar ook bijvoorbeeld de kunstenaar achter de beroemde Banksy-straatkunst ontmaskerd.

Waar aan de ene kant grenzen dicht gaan, vervagen ze elders. De grens tussen stoffelijk en onstoffelijk bijvoorbeeld, als de studenten van het Amsterdam Fashion Institute hun oogverblindende creaties ontwerpen. Geen stoffige markeerstiften op papier, maar pixels en vectors in computerprogramma Lectra. Snel, duurzaam, goedkoop maar ook pittige stof: ‘Als je het voor het eerst opent, denk je nog: oh, het valt wel mee. Maar geen programma is omslachtiger.’

Ook bij Crea werden de grenzen van de realiteit opgezocht, in een fotowedstrijd met het thema Kan niet waar zijn. Want niet alleen bij verkiezingen en inauguraties maakt men foto’s die de feiten lijken te verdraaien, ook studenten, medewerkers en alumni kunnen er wat van – in dit geval met prachtige resultaten. Folia’s eigen beeldredacteur nam een kijkje buiten de grenzen van de redactie als lid van de jury, en werd aangenaam verrast.

Hoogleraar Nederlandse letterkunde Yra van Dijk trok in haar colleges de grens: weg met de laptops. Het was, stelde ze, alsof ze ‘tegen een muur van zombies’ sprak. En dat is nog helemaal nog zo’n gekke gedachte, blijkt uit onderzoek: wie gedachtenloos de tekst meetypt, onthoudt er minder van. En wie overschrijdt er niet soms ook even de grens voor wat gefacebook tussendoor? ‘Ik heb een aantal keer studenten aangesproken op het kijken van Youtube-filmpjes. Onacceptabel, en zelfs onfatsoenlijk.’ Studenten van psychologiedocent Roeland Voskens begrenzen zichzelf, en leverden vrijwillig hun telefoons in bij aanvang van het college om zich beter te kunnen concentreren.

Er is reden tot zorg als de grens van waarheid wordt opgerekt: al weken worden beschuldigingen van ‘nepnieuws!’ in het rond gegooid. Een harde aantijging, helemaal als hij boven een éénsterrenrecensie over je debuut staat. Aron Brouwer en Marthijn Wouters, de piepjonge historici die tot aan De Wereld Draait Door werden bewierookt om hun ontluisterende biografie van Willem van Oranje, reageren in een interview op de backlash van hun collega’s. ‘We wilden expres geen genuanceerd verhaal neerzetten, die zijn al door andere academici geschreven. We wilden iets losmaken in Nederland.’

Op woensdag kunt u zich weer laven aan een Folia met weinig alternatieve feiten en veel alternatieve invalshoeken; met minder memes dan uw Facebook, maar meer reflectie; en zo min mogelijk nep en veel opmerkelijk nieuws. Bijvoorbeeld dat de knuffel-debunkers samen zorgen voor een huisdier met de naam Odiepoes, dat studenten aan de bètafaculteit opzien tegen een fusie met de VU die zo bezuinigt op studentondersteuning en dat Linda Duits zich opwindt over het VVD-voorstel de academie op politieke kleur te screenen. Grenzeloos grappig of tijd om er paal en perk aan te stellen? Leest en u zult vinden.