‘Waarom neemt hij nou zijn telefoon niet op?'
De Crea zomercursussen trekken elke zomer weer studenten en niet-studenten die zich willen uitleven op het gebied van fotografie, muziek, film, dans, theater, beeldende kunst en schrijven. Folia licht er zes weken lang één uit. Deze week de cursus Cliffhangers voor dummies (schrijven). ‘Het is vooral een montagetruc. Eigenlijk net Say Yes to The Dress.’
Om half elf ’s ochtends komen langzaam de eerste mensen binnen. ‘Het is een zomercursus, lekker relaxed’, zegt schrijfster en cursusleider Cathelijn Schilder. De sfeer is erg ontspannen, ook al gaan de schrijvers bloedstollende verhalen schrijven. Iedereen babbelt wat over boeken en over het weer voor we beginnen met een korte inleiding van de schrijftechnieken. ‘Een cliffhanger is vooral uitstellen wat je zegt,‘ legt Schilder uit. De cursus begint met een klein onderzoekje doen naar hoe je de aandacht van de lezer kunt blijven grijpen. Sommige schrijvers versterken hun spanningsboog door heel veel actie toe te voegen, maar dat helpt maar een beetje. Wat volgens Schilder beter werkt, is een extra verhaallijn.
Bij een kort verhaal van een paar pagina’s zitten er meestal vier verhaallijnen in, bij een roman soms wel achttien. ‘Vier verhaallijnen in een verhaal van drie kantjes?’ Vertel je dan niet vier hèèl korte verhalen,’ vraagt een cursist zich af. ‘Nee’, repliceert Schilder. ‘Je verhaal speelt zich af in één setting, maar er zijn gewoon vier dingen aan de hand. Zo krijg je er gelaagdheid in. Je personage is bijvoorbeeld pasta aan het koken, daar zoom je dan op in. Maar hij is ook net door zijn vrouw verlaten. En er is iets met de datum van vandaag, de bibliotheekboeken moeten terug of zijn moeder is jarig. En elke keer als er een vraag wordt opgeworpen, gaan we naar een ander verhaal. Maar je stapt dus niet uit de scène. En je moet de lezer ook niet te lang laten wachten, anders raakt de eerste verhaallijn te ver weg.’
‘Het is het interessantst als een personage zijn eigen problemen veroorzaakt. Bijvoorbeeld: de telefoon gaat. Waarom neemt hij nou niet op? Dan gaat hij verder met tomaten snijden. Even inzoomen. En dan gaat weer de telefoon. Waarom neemt hij alweer niet op? Let maar op, in de Da Vinci Code gebeurt dat de hele tijd,’ weet Schilder.
Schilder vertelt hoe ze dat in haar eigen boek heeft gedaan: ‘De hoofdpersoon heeft een vriendje, het regent de hele tijd, ze wandelt met bejaarden, ze is op zoek naar een huis, er wordt een metro aangelegd, ze worstelt met dit en met dat. Dan is de lezer constant benieuwd naar hoe het met de andere verhaallijnen afloopt. ‘Het draait niet eens om het onderwerp, met de juiste techniek kun je een borduurwerk zelfs spannend maken.’
Verplicht
Soms blijkt het ook dat niet alle verhaallijnen tot aan het einde van het boek prominente zaken blijven. ‘Maar je hebt wel een verplichting tegenover de lezer wat de verhaallijnen betreft. Je kan niet na zeven delen Harry Potter de strijd met Voldemort laten doodbloeden.’
Na de inleiding over schrijftechnieken gaan de cursisten daadwerkelijk schrijven. Ze moeten een specifieke handeling kiezen om te beschrijven en de deelnemers zijn bijzonder creatief in hun keuze. ‘Kip plukken’, klinkt het. En ‘plant verpotten’ en ‘warming-up voor een frisbeewedstrijd’.
Na driekwartier wordt het werk aan de anderen voorgedragen. Als de lunch is geweest, worden drama, spanning en sensatie tussen de frisbeewarming-up en de kipplukkerij gemonteerd. Als je wil weten hoe dit is afgelopen zal je nog even moeten wachten tot de schrijvers in de boekhandel verschijnen.
