Hans Wiegel: ‘Zorgelijk dat er geen opvolger is voor Rutte’
Mark Rutte weet niet wat hij moet gaan doen als zijn premierschap eindigt, zei VVD-coryfee Hans Wiegel gisterenmiddag bij discussieprogramma Room for Discussion op de UvA. ‘Alle opvolgers die zich hebben aangediend vertrokken weer toen ze constateerden dat Rutte niet zou vertrekken.’
Na anderhalf jaar online te zijn geweest vond gistermiddag voor het eerst weer een live-interview plaats van Room for Discussion, op de chesterfield en met een volle zaal. Aan de tand gevoeld werd niemand minder dan oud-politicus en VVD-coryfee Hans Wiegel.
Hans Wiegel (80), in de jaren zeventig en tachtig een beroemd politicus, nadien vooral bestuurder en ‘orakel’ in de media, was gisteren weer eens ‘in een zaaltje in het land’, precies zoals hij dat als lijsttrekker van de VVD in de jaren zeventig ook deed. Hij wist: daar zitten mijn kiezers. Of die ook aan de UvA zitten is de vraag, maar Wiegel was gistermiddag wel in een zaaltje van de UvA. Of liever gezegd een zaal op de begane grond van het E-gebouw op de REC, waar hij zijn licht liet schijnen op heden en verleden van de Nederlandse politiek.
Vertrouwen en elkaar iets gunnen. De ander misschien wel iets meer gunnen dan jezelf. Dat is het geheim van goede formatieonderhandelingen, althans volgens Wiegel. ‘Na het beroemde etentje van Dries van Agt en mij in restaurant Bistroquet in Den Haag hadden we in twee weken tijd het kabinet Van Agt-Wiegel geformeerd.’ Het was naar eigen zeggen ‘het begin van het hoogtepunt van mijn politieke carrière’.
Politicologie
Wiegel, tegenwoordig politiek analist en commentator voor onder meer WNL op Zondag en De Telegraaf, ging nog een stukje verder terug in het verleden toen hij als zoon van een Amsterdamse meubelmaker in de jaren zestig student politicologie was aan de UvA. Hij haalde zijn kandidaatsexamen – vergelijkbaar met de huidige bachelor – maar hield de universiteit daarna voor gezien om de politiek in te gaan. Terugblikkend zei hij: ‘Ieder moet de kans krijgen het onderwijs te ontvangen wat in zijn of haar mogelijkheden ligt. Je moet uit jezelf kunnen halen wat in je zit. Dat was en is nog steeds een goed liberaal standpunt. ‘Maar je moet er wel wat voor over hebben en er ook wat voor willen betalen, desnoods met een baantje ernaast.’
Bizar
Net deze week kwam naar buiten dat de economische situatie sneller dan gedacht verbetert. ‘Dat is mede te danken aan het uitstekende kabinetsbeleid.’ Dat beleid had wat hem betreft gewoon doorgezet kunnen worden na de verkiezingen van 17 maart. De situatie die nadien is ontstaan noemt hij ‘bizar’. Enerzijds te wijten aan partijen die elkaar niets gunnen, anderzijds te wijten aan partijen die een te grote broek aan hebben getrokken.
‘De PvdA en GroenLinks doen alsof ze belangrijke clubs zijn, maar ze hebben nog nooit zo veel zetels verloren als in maart.’ Over Sigrid Kaag: ‘Die weigert met de ChristenUnie samen te werken omdat die partij andere denkbeelden heeft op ethisch-medisch gebied. Maar als een partij andere ideeën heeft betekent dit nog niet dat je niet moet samenwerken. Dat moet juist wel, het is geven en nemen en soms zelfs effe een beetje meer geven in de politiek.’
Rutte
Hoe het nu verder moet met de kabinetsformatie? Wiegel leek er een eenvoudige oplossing voor te hebben. ‘Máák dat kabinet nou eens even, desnoods een minderheidskabinet.’ Maar zo eenvoudig ligt het niet, ook al omdat veel betrokkenen wel met de VVD verder willen, maar niet met Rutte. Wiegel: ‘Ik heb wel eens met Mark gesproken over zijn vertrek en opvolging. Dan zei ik: “Ga eens wat anders doen.” Maar dan zei hij: “Ik weet niet wat en Brussel wil ik ook niet.” Dan zei ik: “Commissaris van de Koning misschien?” Dan zei hij: ‘Die lui hebben niets te doen.” Ook het feit dat er geen opvolger voor hem is vind ik zorgelijk. Alle opvolgers die zich hebben aangediend vertrokken weer toen ze constateerden dat Rutte niet zou vertrekken. Stiekem denk ik dat hij het niet zo erg vindt dat er geen opvolgers zijn, want dan kan hij nog een tijdje blijven.’
