Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: Wouter van der Wolk (UvA)
actueel

UvA koploper in meldingen over discriminatie: ‘hoopgevend nieuws’

Henk Strikkers,
30 november 2020 - 15:44

Er zijn vorig jaar 22 meldingen gedaan over discriminatie door UvA-studenten en -medewerkers. Daarmee staat de universiteit op nummer 1 van alle universiteiten. ‘Op een bepaalde manier is het goed nieuws.’

Tien studenten en twaalf medewerkers van de UvA maakten vorig jaar bij een vertrouwenspersoon melding van discriminatie. Dat is een verdubbeling ten opzichte van een jaar eerder, en het maakt de UvA de koploper van Nederland.

 

Geen reëel beeld

‘Op een bepaalde manier is het goed nieuws,’ vertelt een woordvoerder van de universiteit. ‘Jarenlang hadden we een handjevol meldingen op een universiteit van meer dan dertigduizend studenten en zesduizend medewerkers. Dat kan geen reëel beeld zijn,’ zegt ze.

 

De UvA heeft de afgelopen paar jaar hard gewerkt aan de zichtbaarheid van de verschillende plekken waar mensen terecht kunnen, vertelt de woordvoerder. ‘Er is ook een taskforce sociale veiligheid opgezet, en er is een wegwijzer om mensen duidelijk te maken waar ze moeten zijn voor een bepaald probleem. We hopen dat dit het maken van een melding laagdrempeliger heeft gemaakt.’

Foto: Marijke Naezer

Hoopgevend

Marijke Naezer, een Nijmeegse genderstudies-wetenschapper die eerder in opdracht van het Landelijk Netwerk voor Vrouwelijke Hoogleraren onderzoek deed naar grensoverschrijdend gedrag in de wetenschap, noemt de groei in de cijfers ‘hoopgevend’. ‘De cijfers zijn nu zelfs nog veel te laag.’ Landelijk werden er vorig jaar 170 meldingen gemaakt van discriminatie aan universiteiten en hogescholen. ‘Uit een onderzoek van vakbonden FNV en Vawo bleek dat 42 procent van de respondenten ooit in een onveilige situatie had gewerkt.’ Dat schetst een totaal ander beeld dan het beperkte aantal meldingen, wil ze maar zeggen.

 

Volgens Naezer heeft dat een aantal redenen. ‘Sommige mensen bagatelliseren het voor zichzelf, of zoeken de schuld bij zichzelf: ben ik niet overgevoelig? Verder zijn mensen vaak bang voor represailles en durven ze daarom geen melding te doen. In andere gevallen gaat het mis bij de melding: dan erkent of gelooft de leidinggevende of de vertrouwenspersoon niet dat er iets serieus aan de hand is,’ zegt ze.

‘We wisten dat er veel discriminatie aan universiteiten plaatsvindt. Dan kan maar beter in de openbaarheid komen hoe vaak het gebeurt’

Koudwatervrees

‘Ook als een melding wel erkend wordt, kan het nog misgaan. In ons onderzoek vertelden slachtoffers bijvoorbeeld over vertrouwenspersonen die wel wilden, maar niet konden helpen, bijvoorbeeld omdat ze niet zelfstandig onderzoek mogen doen.’ Volgens Naezer komt het ook voor dat leidinggevenden koudwatervrees krijgen wanneer ze een pleger moeten aanspreken op grensoverschrijdend gedrag, vooral als het om de ster van de afdeling gaat.

 

Naezer voegt er nog aan toe dat er ook serieuze consequenties tegenover serieuze voorvallen zouden moeten staan. ‘Te vaak komt een pleger er nog vanaf met een officiële waarschuwing, of een overplaatsing,’ zegt ze. ‘Bovendien komt het regelmatig voor dat melders te maken krijgen met represailles, misschien wel vaker dan dat plegers echt consequenties van hun handelen ervaren.’

 

Meer aandacht

Gelukkig ziet Naezer dat er iets in de samenleving lijkt te veranderen. ‘Er is meer aandacht voor dit soort zaken in het publieke debat, en als er aandacht voor is zie je dat er vaak meer meldingen over een bepaald fenomeen komen. Dat zie je bijvoorbeeld ook bij #MeToo.’ ‘Het is natuurlijk heel verdrietig om te horen,’ zegt Naezer, ‘maar we wisten dat er veel discriminatie aan universiteiten plaatsvindt. Dan kan maar beter in de openbaarheid komen hoe vaak het gebeurt.’

Lees meer over