Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
wetenschap

'Epidemieën zijn ook politieke en economische instrumenten'

Peter Boek,
16 mei 2015 - 14:12
Betreft
Deel op
'Waarom zijn we bang voor epidemieën? Hoe komt het dat die angst vooral door besmettelijke ziektes als ebola wordt veroorzaakt en niet door veel directere bedreigingen als kanker en diabetes?' In een afgelegen zaal in het AMC luistert vrijdagmiddag een groep van zo'n dertig toehoorders vol aandacht op het symposium 'Angst voor de epidemie.' De opkomst is niet hoog te noemen, maar de hoge kwaliteit van de lezingen reflecteert dat gelukkig niet. Behalve de sprekers zijn er wat oudere heren aanwezig die vragen stellen en ze zelf beantwoorden.

De angst voor epidemieën blijkt niet nieuw te zijn, vertellen de sprekers. Uit geschriften is bekend dat ook rond de pest en cholera massale hysterie heerste. Besmettelijke ziekten lijken hierbij de grootste angst op te roepen; door hun ongrijpbaarheid en onvoorspelbaarheid zijn ze het meest angstwekkend, terwijl kanker vaak te wijten is aan een levensstijl. Politieke en economische factoren kunnen echter de angst in stand houden. Denk aan de farmaceutische industrie, die goed kan verdienen aan vaccinaties.

Professor Peter Jan Magry geeft echter ook een voorbeeld van religieuze motieven die bij het in stand houden van de angst mee kunnen spelen. 'In de negentiende eeuw heerste in Nederland een enorm wantrouwen jegens de katholieke Jezuïeten. Door protestantse pamfletmakers werd dit wantrouwen aangegrepen om de Jezuïeten de schuld in de schoenen te schuiven van de cholera-epidemie die toen heerste. De oplossing van de epidemie kwam geen stap dichterbij, maar de angst werd wel in stand gehouden.'

'Niet iets voor gepensioneerde artsen'
Na afloop was er een rondleiding door het anatomisch museum Vrolik, eveneens in het AMC. Conservator Laurens de Rooy is medeorganisator van het symposium. Hij is zeer te spreken over de samenwerking met de historici. De Rooy: 'Medici en historici hebben elkaar veel te bieden, ook al wordt medische geschiedenis gezien als iets voor gepensioneerde artsen.'

Museum Vrolik heeft het druk dit weekend. Het symposium was de opmaat voor het weekend van de anatomie, dat dit jaar voor de tweede maal georganiseerd wordt. Er zijn workshops, lezingen en rondleidingen door het museum dat speciaal voor de gelegenheid in het weekend geopend is. De Rooy: 'Dit jaar staan we uitgebreid in Het Parool, dus hopelijk wordt het weekend van de anatomie weer een succes.'
Lees meer over