‘Kennis is macht, maar in sommige landen haat macht kennis.’ Dat zei Jet Bussemaker, minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, gistermiddag tijdens de bijeenkomst Verboden Wetenschap. Het evenement, dat plaatsvond in het KNAW-gebouw aan de Kloveniersburgwal, vroeg aandacht voor bedreigde wetenschappers.
De middag, georganiseerd door de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) en Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF, begon met de theatervoorstelling De verboden wetenschapsmonologen. Daarna werd er gediscussieerd door Louise Gunning (collegevoorzitter UvA en HvA), Nico Schrijver (KNAW), Bert van der Zwaan (rector magnificus Universiteit Utrecht) en Lionel Veer (Buitenlandse Zaken, mensenrechtenambassadeur) over wetenschappelijke samenwerking en twijfelachtige regimes.
Uit de discussie bleek vooral dat er geen generale aanpak mogelijk is om dergelijke regimes aan te pakken en hun slachtoffers te helpen. Want kun je een gevluchte wetenschapper altijd vertrouwen? En moet de bevolking van een falend regime aan haar lot overgelaten worden? Mensenrechtenambassadeur Veer vindt die laatste vraag lastig. ‘Wageningen University heeft een aardappelteeltprogramma voor hongersnoden. En dan kan een regime wel zo rot als zijn als ik weet niet wat, maar moet daarom de bevolking ook doodgaan? Als wij kunnen helpen de voedselvoorziening beter te krijgen, moet je dat misschien doen ondanks alle reserves die we hebben.’
Individu
Hoewel gevluchte wetenschappers soms ook kwaad in de zin kunnen hebben, vindt Gunning dat je per geval moet kijken waar het risico ligt. ‘Ik denk dat een gevluchte wetenschapper meer nodig heeft dan alleen asiel en onderdak. En wij kunnen met elkaar als academische gemeenschap dat bieden. Het gaat niet om het systeem, het gaat om individuele mensen. Ik denk dat we de capaciteit die we in Nederland hebben, moeten benutten om die individuele gevallen een plek te kunnen geven, zodat ze verder kunnen gaan met het werk dat ze deden.’
Het UAF is voor zulke gevluchte wetenschappers het project Scholar at Risk (SAR) gestart. Gunning: ‘Het zal de minister deugd doen dat de eerste Scholar at Risk van Nederland bij de HvA is binnengekomen en Digital Archiving studeert. Veel risico zullen we met hem dus niet lopen.’
Dat macht soms kennis haat, heeft de oorlog in Irak aangetoond. Bussemaker: 'Sinds 2003 zijn alleen in Irak al meer dan 1500 wetenschappers zijn omgekomen illustreert dat. Wetenschappers moet op een vrije, creatieve en onafhankelijke manier hun werk kunnen doen.'
Wie de voorstelling De verboden wetenschapsmonologen wil zien, kan op 3 april terecht in de Stadsschouwburg.
De middag, georganiseerd door de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) en Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF, begon met de theatervoorstelling De verboden wetenschapsmonologen. Daarna werd er gediscussieerd door Louise Gunning (collegevoorzitter UvA en HvA), Nico Schrijver (KNAW), Bert van der Zwaan (rector magnificus Universiteit Utrecht) en Lionel Veer (Buitenlandse Zaken, mensenrechtenambassadeur) over wetenschappelijke samenwerking en twijfelachtige regimes.
Uit de discussie bleek vooral dat er geen generale aanpak mogelijk is om dergelijke regimes aan te pakken en hun slachtoffers te helpen. Want kun je een gevluchte wetenschapper altijd vertrouwen? En moet de bevolking van een falend regime aan haar lot overgelaten worden? Mensenrechtenambassadeur Veer vindt die laatste vraag lastig. ‘Wageningen University heeft een aardappelteeltprogramma voor hongersnoden. En dan kan een regime wel zo rot als zijn als ik weet niet wat, maar moet daarom de bevolking ook doodgaan? Als wij kunnen helpen de voedselvoorziening beter te krijgen, moet je dat misschien doen ondanks alle reserves die we hebben.’
Individu
Hoewel gevluchte wetenschappers soms ook kwaad in de zin kunnen hebben, vindt Gunning dat je per geval moet kijken waar het risico ligt. ‘Ik denk dat een gevluchte wetenschapper meer nodig heeft dan alleen asiel en onderdak. En wij kunnen met elkaar als academische gemeenschap dat bieden. Het gaat niet om het systeem, het gaat om individuele mensen. Ik denk dat we de capaciteit die we in Nederland hebben, moeten benutten om die individuele gevallen een plek te kunnen geven, zodat ze verder kunnen gaan met het werk dat ze deden.’
Het UAF is voor zulke gevluchte wetenschappers het project Scholar at Risk (SAR) gestart. Gunning: ‘Het zal de minister deugd doen dat de eerste Scholar at Risk van Nederland bij de HvA is binnengekomen en Digital Archiving studeert. Veel risico zullen we met hem dus niet lopen.’
Dat macht soms kennis haat, heeft de oorlog in Irak aangetoond. Bussemaker: 'Sinds 2003 zijn alleen in Irak al meer dan 1500 wetenschappers zijn omgekomen illustreert dat. Wetenschappers moet op een vrije, creatieve en onafhankelijke manier hun werk kunnen doen.'
Wie de voorstelling De verboden wetenschapsmonologen wil zien, kan op 3 april terecht in de Stadsschouwburg.
