UvA-studenten onderzoeken hoe de NS het wachten kan verzachten
Dit weekend kun je op Utrecht Centraal tijdens het wachten op je trein meedoen aan een aantal onderzoekjes van dertien UvA-studenten. Zij onderzoeken hoe de NS het wachten het beste kan verzachten. Misschien met gratis koffie of meer gezelligheid in de wachtruimtes? ‘De NS gaat uiteindelijk met behulp van onze resultaten een prototype wachtkamer maken.’
Anderhalve week lang was op station Zaandam een bijzondere wachtruimte te vinden, vol met plantjes, kussentjes, kleedjes, gezellige lampen en zelfs een hangstoel. ‘Dat was een teaser voor het onderzoek dat wij nu op Utrecht Centraal doen,’ zegt docent psychobiologie Tonny Mulder. Hij begeleidt het onderzoek op het station voor de derde keer.
Nieuwe wachtruimte op twee stations in Nederland
‘De NS wil weten hoe het wachten verzacht kan worden,’ legt Robin, één van de studenten psychobiologie, uit. ‘Daarom doen we nu onderzoek naar wachtruimtes. De NS gaat uiteindelijk met behulp van onze resultaten een prototype wachtkamer maken die op twee stations in Nederland komt te staan.’
Student Leonie die voor dit onderzoek haar hoorcollege overslaat voegt hieraan toe: ‘Als veel mensen bijvoorbeeld aangeven dat ze gratis koffie tijdens het wachten willen, dan is het misschien best gunstig voor de NS om hier iets mee te doen. Of als mensen aangeven dat ze liever naast elkaar zitten dan met de ruggen naar elkaar toe, kunnen ze dat ook makkelijk gebruiken in hun ontwerp.’
‘De vraag is wel of de wachtruimtes echt aangepast moeten worden,’ vertelt Mulder. ‘Hebben mensen een sterke voorkeur of kiezen ze random iets? Dat willen we bekijken. In ieder geval vonden de reizigers in Zaandam de wachtkamer al heel leuk. Het was ook afbreekproof, oftewel hufterproof, maar dat vind ik een rotwoord. Verder was de teaser een succes omdat hierdoor al zo’n 1.700 mensen meededen aan een onderzoek via de app.’
De geur van croissantjes of citrus
Die app hangt nu ook in het Stationslab op Utrecht Centraal. Hierin moet je steeds kiezen welke sfeertoevoeging jij graag in een wachtruimte zou willen hebben, bijvoorbeeld loungemuziek of klassieke muziek, citrusgeur of de geur van croissantjes, bankjes waarbij je tegenover elkaar zit of bankjes waarbij je met elkaars ruggen naar elkaar toe zit, en geel of wit licht. Zodra je alles hebt beantwoord, verschijnt jouw ideale wachtruimte op beeld.
Tonny: ‘Uit de resultaten van de 1.700 mensen die al eerder met deze app rationele keuzes maakten – waarbij ze heel erg hun brein gebruiken – blijkt dat bij de meesten zo’n beetje dezelfde wachtruimte eruit komt. Maar het blijft niet alleen bij deze app, we doen nu nog meer onderzoek. Zo heb je hier twee wachtruimtes, een koele en een gezellige. In één van die wachtruimtes moeten de deelnemers gaan zitten voordat ze verder gaan met het onderzoek.’
(Lees verder onder de afbeelding)
Overtrekken en kiezen vanuit het hart
Daarna kun je meedoen aan een tekentaakje op de computer waarin gekeken wordt hoe gestrest je bent. Hierbij moet je een lijn op het beeldscherm heel nauwkeurig overtrekken, alleen als je zelf met je muis omhoog gaat, gaat de muis op het beeldscherm omlaag en vice versa. Als je je muis naar rechts beweegt, gaat die op het beeldscherm juist weer naar links.
Na dit lastige taakje kun je verder met het volgende: wachtkamerplaatjes op de laptop kiezen. ‘Deze plaatjes kies je niet rationeel, maar met emotie, met het hart,’ legt Tonny uit. Er verandert steeds maar een klein detail van de wachtkamer op het plaatje, bijvoorbeeld het licht of de planten. Je moet aangeven of je dat leuk vindt of niet.
Nieuwsgierige reizigers met haast
‘Veel mensen zijn nieuwsgierig naar dit Stationslab,’ vertelt Leonie. ‘Dan zeggen ze: “Ik heb eigenlijk geen tijd, maar ik zie dat hier iets nieuws zit, dus ik ben wel benieuwd wat jullie aan het doen zijn.”’ Zodra iemand binnenkomt vraagt Leonie gelijk hoeveel tijd diegene heeft. Een vrouw heeft over het onderzoek gehoord op de radio en wil zelfs een trein later nemen om mee te doen.
Het Stationslab is van 4 tot en met 6 oktober te vinden in de hal van station Utrecht Centraal, tussen de trappen naar de sporen 19 en 20. Als je geen tijd hebt om op het station wat taakjes uit te voeren of dit weekend helemaal niet langs Utrecht komt, kun je ook online deelnemen aan het Stationslab.
