Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: Sebastiaan ter Burg (cc, via Flickr)
wetenschap

‘Driekwart allochtone jongeren blijft door polarisatie weg op 15 maart’

Jasmijn Van Raemdonck,
21 februari 2017 - 11:39

Steeds vaker laten Nederlanders met een migratieachtergrond het afweten in het stemhokje, ook in Amsterdam. UvA-politicoloog Floris Vermeulen voorspelde gisteren in Trouw zelfs dat waarschijnlijk driekwart van de allochtone jongeren zou wegblijven op 15 maart. De belangrijkste reden daarvoor is volgens Vermeulen het gevoel niet vertegenwoordigd te worden. ‘Denk representeert vooral de woede van deze groepen.’

Op basis van de resultaten van de afgelopen 20 jaar concludeert Vermeulen dat er een duidelijke neerwaartse trend is in de opkomstpercentages onder deze groepen. ‘Burgers met een migratieachtergrond voelen zich vaak niet vertegenwoordigd in de politiek,’ vertelt Vermeulen. Als voorbeeld haalt hij aan dat de doorsnee politicus een blanke man is. ‘Kijk maar naar onze huidige regering.’


De gevestigde partijen spreken deze doelgroep bovendien inhoudelijk niet aan met hun standpunten. ‘Veel partijen gaan een rechtse koers op en nemen harde standpunten in op thema’s die voor deze groep belangrijk zijn, zoals islamitisch onderwijs of het ritueel slachten.’ Volgens de politicoloog leidt de toenemende polarisatie tot zelforganisatie onder deze groepen. Zo ontstaan er partijen die zich organiseren rond een meer uitgesproken etnische of religieuze identiteit. Zij spelen in op de groeiende nood aan partijen die wél opkomen voor de belangen van deze groep, aldus Vermeulen.

‘De politiek moet zo veel mogelijk de hele samenleving vertegenwoordigen, anders is er sprake van een democratisch tekort’

Democratisch tekort
De lage opkomst is volgens de politicoloog problematisch. Hij waarschuwt voor de kwalijke effecten voor het functioneren van de democratie op lange termijn. ‘De burger moet zich verbonden voelen met de democratie,’ vindt Vermeulen. ‘De politiek moet zo veel mogelijk de hele samenleving vertegenwoordigen, anders is er sprake van een democratisch tekort.’ Ook mensen met een migratieachtergrond moeten deelnemen in het politieke debat meent hij, en dit kan door de politieke vertegenwoordiging van deze groepen te verbeteren.


Verschillende progressieve partijen hebben al nagedacht over manieren om meer Nederlanders met een migratieachtergrond naar de stembus te lokken. ‘Het grote probleem’, meent Vermeulen, ‘is dat alle partijen een obsessie gekregen te lijken hebben voor religie.’ Zoeken naar overeenkomsten met religieuze groepen is volgens hem een mogelijke oplossing voor het probleem.

 

Een andere uitweg is de oprichting van eigen partijen die voor de emancipatie van burgers met een migratieachtergrond moeten zorgen. ‘Momenteel slaat Denk wild om zich heen. Zij representeren vooral de woede van deze mensen. Dat vergroot de polarisatie.’ Toch is het volgens de politicoloog juist belangrijk de polarisatie te laten afnemen door verbinding te zoeken. ‘Precies daarop moeten politici nu gaan inzetten.’

‘Ik hoop op een tegenreactie op de verwachte groei van de PVV, dat zou goed zijn voor de democratie’

De tegenstem
Het effect van nieuwe partijen als Denk en Artikel 1 van Sylvana Simons op de opkomst van burgers met een migratieachtergrond valt nog te bezien. ‘Zelf vermoed ik dat deze partijen te weinig geworteld zijn om echt een ommezwaai teweeg te brengen,’ vertelt Vermeulen. ‘Als deze partijen er in slagen om vijf zetels te halen, zou dit aantonen dat zij succesvol zijn in het mobiliseren van deze mensen. Maar ik denk niet dat dit gaat lukken.’


Of de verwachte groei van de PVV een effect zal hebben op de opkomst van deze groep? ‘Het kan beide kanten op gaan,’ aldus Vermeulen. Ofwel komt er een felle tegenreactie ofwel leggen zij zich erbij neer vanuit de overtuiging toch niet gehoord te zullen worden. ‘Ik hoop op een tegenreactie, dat zou goed zijn voor de democratie.’

Lees meer over