Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
opinie

De Koude Oorlog herleeft in 'The Americans'

Dan Hassler-Forest,
21 mei 2014 - 09:55
Deel op
Wie vandaag de dag goede tv-series wil bijhouden, heeft daar zowat een dagtaak aan. De concurrentie tussen zenders, niet alleen in de VS maar ook in Europa, is enorm. We worden dan ook overspoeld met kwaliteitsseries die zich niet alleen kunnen meten met het beste wat film te bieden heeft, maar waarvan de afleveringen ook veel weg hebben van de hoofdstukken uit een literaire roman. Binnen dit enorme aanbod wordt het steeds moeilijker om te kiezen welke series wel of niet te volgen. The Americans hoort absoluut thuis op de wel te volgen lijst.

Net als het populaire Mad Men en Masters of Sex speelt The Americans zich af in het verleden van Amerika: de jaren '80 vormen in deze serie de historische achtergrond voor alle dramatische verwikkelingen. Maar in tegenstelling tot deze andere series is er bij The Americans weinig sprake van een overweldigende nostalgische verbeelding van een eerdere periode, maar zien we juist een zeer ingetogen gebruik van production design en kostumering. Toch is het heel nadrukkelijk een verhaal dat zich niet vandaag de dag afspeelt.

The-AmericansDe volledige inhoud van de serie wordt immers bepaald door de context van de Koude Oorlog: het politieke en ideologische conflict tussen de VS en de Sovjet-Unie dat niet openlijk werd uitgevochten, maar waarbij de vijandigheden op allerlei verkapte manieren onverminderd plaatsvonden. Met het uiteenvallen van de Sovjet Unie in de jaren '90 kwam deze geheime oorlog abrupt ten einde, en leek het voor velen of Amerika geen politieke vijanden meer had. De aanslagen van 11 september 2001 luidden echter een nieuw tijdperk in, waarin de 'War on Terror' de plaats in lijkt te nemen van de Koude Oorlog.

Maar deze nieuwe staat van oorlog blijkt een stuk moeilijker te dramatiseren dan de traditionele strijd met snode Russen. De nieuwe vijand in de 'War on Terror' is namelijk niet met één geopolitieke macht te vereenzelvigen: een organisatie als Al Qaida vormt een ongrijpbaar internationaal netwerk zonder een duidelijk centrum. En daarbij komt dat film- en televisiemakers erg voorzichtig moeten zijn met de manier waarop ze moslims als slechteriken definieerden. Een serie als 24 moet zich dan ook voortdurend in allerlei onmogelijke bochten wringen om spannende conflicten te creëren zonder daarbij te veel mensen voor het hoofd te stoten. Bij velen ontstaat dan ook een nostalgie voor de tijd van de Koude Oorlog, toen je in ieder geval nog wist wie je tegenstander was.

In The Americans volgen we een stel dat op het eerste gezicht een compleet normale Amerikaanse familie lijkt: twee kinderen, een huis in een idyllische buitenwijk en een reisbureau dat het stel gezamenlijk bestuurt. Maar de ouders van dit gezin zijn eigenlijk Russische spionnen die door de KGB zijn getraind en in de loop van vele jaren hun gezin als dekmantel hebben gebruikt. Veel van de spanning van de serie komt voort uit het gegeven dat de hoofdpersonen voor de vijand werken, terwijl onze voornaamste sympathie toch bij hen ligt.

Daarin zit ook meteen datgene wat The Americans zo hedendaags maakt: er zijn geen duidelijke helden of slechteriken, maar alleen personages die voortdurend moeilijke beslissingen moeten maken. Hierin vindt The Americans een gulden middenweg tussen historisch drama en hedendaagse thrillers als Homeland: de serie heeft het voordeel van een duidelijk afgebakend politiek conflict, maar benadert dit vanuit een tijdperk waarin ideologieën hebben afgedaan en alles neerkomt op persoonlijke morele keuzes.